Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng kiểm tra tình hình xuất khẩu nông sản tại Lạng Sơn

Đoàn công tác của Bộ Công Thương kiểm tra tại cửa khẩu Tân Thanh

Nông sản vẫn ùn ứ ở khu vực cửa khẩu

Thông báo với đoàn công tác, ông Vi Văn Thành – Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn - cho biết, từ ngày 16/3 đến nay, lượng nông sản, chủ yếu là trái cây (dưa hấu, thanh long, xoài, chôm chôm…) của các tỉnh phía Nam qua cửa khẩu Tân Thanh tăng mạnh. Đặc biệt, mặt hàng dưa hấu tăng rất mạnh, khoảng 500-550 xe/ngày, trong khi chỉ thông quan được khoảng 260-340 xe/ngày, gây hiện tượng ùn ứ cục bộ tại khu vực thông quan của cửa khẩu. Các phương tiện phải xếp hàng đôi từ khu vực ngã ba Pác Luống; các đoạn đường từ Ma Mèo đến Pá Phiêng (trên Quốc lộ 4) và tư Dốc Quýt đến Tam Lung (trên Quốc lộ 1A).

Phân tích nguyên nhân, ông Phùng Quang Hội – Chi Cục trưởng Hải quan Tân Thanh - cho rằng, do dưa hấu vào vụ thu hoạch chính, các doanh nghiệp, thương nhân thu mua, vận chuyển lên cửa khẩu với số lượng lớn, không tuân thủ khuyến cáo của các cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, dưa hấu chủ yếu được xuất thô, không phân loại, đóng gói. Trong khi đó, phía Trung Quốc áp dụng chính sách hạn chế doanh nghiệp hoạt động nhập khẩu dưa hấu, chỉ cho phép khoảng 10 doanh nghiệp nhập khẩu qua của khẩu Pò Chài. Đồng thời, công tác kiểm tra, kiểm dịch, phân loại và đóng gói được thực hiện nghiêm ngặt. Trung bình mất khoảng 4-6 giờ để giải phóng 1 xe, trong khi khu vực bãi kiểm nghiệm, đóng gói phía Trung Quốc rất hạn chế. Đặc biệt, năm nay, giá dưa hấu không ổn định, có ngày giảm mạnh nên các doanh nghiệp, thương nhân chưa đưa xe hàng vào khu vực kiểm hóa của Trung Quốc mà chờ đàm phán giá, nên tình trạng ùn ứ càng gay gắt.

Nắm bắt tình hình từ sớm, từ ngày 12/2, UBND tỉnh Lạng Sơn đã thành lập Tổ Công tác liên ngành điều hành xuất, nhập khẩu nông sản, gồm: Ban Quản lý khu kinh tế Đồng Đăng, các sở, ngành: Công Thương, Giao thông, Hải quan, Biên phòng, Y tế và các địa phương có cửa khẩu. UBND tỉnh cũng chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt công tác phân luồng, đảm bảo an ninh, trật tự khu vực cửa khẩu. Các lực lượng chức năng kéo dài thời gian làm việc từ 7 giờ - 20 giờ hàng ngày để thông quan tối đa lượng hàng hóa.

Bên cạnh đó, Ban Quản ly khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng bám sát tình hình xe, hàng, báo cáo thường xuyên để Tổ công tác liên ngành chủ động trong công tác điều hành.

Mặc dù các cơ quan chức năng của tỉnh Lạng Sơn đã rất nỗ lực trong điều hành, giải tỏa hàng hóa nông sản; tuy nhiên, do lượng xe, hàng dồn về khu vực cửa khẩu vẫn có chiều hướng tăng, nên lượng xe ùn ứ vẫn ở mức cao, khoảng 500 xe/ngày.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lạng Sơn

Cần giải pháp tổng thể

Ông Vi Văn Thành kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo UBND các tỉnh có dưa hấu và loại nông sản, trái cây xuất khẩu chủ động quy hoạch, có kế hoạch trồng, thu hoạch và bảo quản sau thu hoạch. Đồng thời, phối hợp giữa các địa phương trong việc điều tiết lượng hàng hóa đưa lên khu vực cửa khẩu Lạng Sơn, tránh tình trạng tranh mua, tranh bán, gây ùn ứ và thiệt hại cho doanh nghiệp và nông dân.

“Các hiệp hội, ngành hàng, doanh nghiệp cần thực hiện nghiêm túc các cam kết trong hợp đồng mua bán hàng hóa ngoại thương, đặc biệt chú trọng các điều khoản về chất lượng, chủng loại, đóng gói và thời gian giao hàng” - ông Thành kêu gọi.

Cũng theo ông Vi Văn Thành, về lâu dài, Bộ Công Thương sớm có kiến nghị Chính phủ bố trí nguồn vốn hỗ trợ để tỉnh Lạng Sơn đầu tư hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu, đặc biệt là đầu tư xây dựng khu trung chuyển hàng hóa, khu chế xuất để bảo quản và chủ động điều tiết lượng hàng hóa nông sản xuất khẩu tại khu vực cửa khẩu của tỉnh.

“Đề nghị Chính phủ sớm phê duyệt Đề án xây dựng Khu hợp tác kinh tế qua biên giới Đồng Đăng (Việt Nam) và Bằng Tường (Trung Quốc), sớm xem xét đầu tư cải tạo, nâng cấp tuyến đường Hà Nội – Lạng Sơn để tạo điều kiện thông thương hàng hóa thuận lợi hơn trong thời gian tới" - ông Vi Văn Thành đề nghị thêm.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của tỉnh Lạng Sơn, đặc biệt là các lực lượng trực tiếp tham gia vào công tác điều tiết, tháo gỡ khó khăn, giảm ùn ứ sản phẩm nông sản xuất khẩu nói riêng và hàng hóa khác tại khu vực cửa khẩu trong thời gian qua. Bộ trưởng nhấn mạnh: “Tình trạng ùn ứ sẽ còn nghiêm trọng hơn nếu không có nỗ lực của các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn. Thời gian tới, dự báo lượng nông sản, nhất là trái cây tươi sẽ tiếp tục vào vụ thu hoạch, nên áp lực lên khu vực cửa khẩu của Lạng Sơn sẽ tiếp tục tăng".

Bộ trưởng cho rằng, Lạng Sơn cần tiếp tục thực hiện tốt hơn các kế hoạch đã đề ra; đồng thời phối hợp tốt với các địa phương trong công tác dự báo, khuyến nghị tới các doanh nghiệp, thương nhân để điều tiết lượng hàng hóa cho phù hợp.

Về những kiến nghị của tỉnh Lạng Sơn, Bộ trưởng cho biết, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để có những giải pháp trước mắt và lâu dài trong việc quy hoạch, trồng, thu hoạch, bảo quản sau thu hoạch và điều phối sản phẩm nông sản xuất khẩu.