Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên họp với các doanh nghiệp Nhà nước là đầu mối, sản xuất và kinh doanh xăng dầu

Cuộc họp được thực hiện dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến với sự tham gia của Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp - ông Đỗ Hữu Huy, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, đại diện lãnh đạo các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước đang thực hiện nhiệm vụ đầu mối trong cả nước như: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Tổng công ty Xăng dầu Quân đội…

Các doanh nghiệp Nhà nước đều thực hiện vượt tổng lượng xăng dầu được giao

Phát biểu khai mạc cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin: Thời gian qua, xuất hiện một số doanh nghiệp đã thoái thác trách nhiệm của mình trong việc đảm bảo tổng giao xăng dầu mà Bộ đã giao cho. Song đây cũng là thời điểm, doanh nghiệp Nhà nước thể hiện vai trò của mình, từ doanh nghiệp sản xuất đến doanh nghiệp đầu mối đều phải nỗ lực hết mình. Các doanh nghiệp sản xuất phải tiếp tục, nỗ lực đạt và vượt xa sản lượng đã cam kết, càng nhanh càng tốt.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại cuộc họp

“Các doanh nghiệp có chức năng nhập khẩu, phân phối xăng dầu ngoài việc cung ứng đầy đủ xăng dầu cho thương nhân phân phối, đại lý của mình phải vươn ra các thị trường đang thiếu hụt cục bộ. Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất lúc này, phải vươn lên để bảo đảm nguồn cung trong mọi hoàn cảnh, dù gặp nhiều khó khăn. Đây cũng là cơ sở để sàng lọc lại doanh nghiệp đầu mối, sau đó là sàng lọc thương nhân phân phối và làm rõ trách nhiệm của ai, đơn vị nào”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định.

Với tinh thần như vậy, người đứng đầu Bộ Công Thương đề nghị với vai trò, trách nhiệm chính trị của mình, các doanh nghiệp Nhà nước kinh doanh trong lĩnh vực xăng dầu cần báo cáo thẳng thắn kết quả thực hiện nhiệm vụ thời gian qua trong việc nhập khẩu, bảo đảm nguồn cung xăng dầu.

Sau khi nghe báo cáo của Vụ Thị trường trong nước về những khó khăn, thách thức của thị trường xăng dầu thế giới và Việt Nam, các doanh nghiệp đầu mối về xăng dầu thuộc Nhà nước quản lý đều khẳng định thời gian qua việc bảo đảm nguồn cung xăng dầu là rất khó khăn.

Theo ông Lê Mạnh Hùng - Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), năm nay, tình hình ngành năng lượng nói chung và lĩnh vực xăng dầu nói riêng trên thế giới đang hết sức khó khăn, đặc biệt từ tháng 11 OPEC tiếp tục cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày và Nga giảm sản lượng xuất khẩu, sẽ tạo áp lực lớn lên nguồn cung dầu thô và xăng dầu toàn cầu cũng như Việt Nam.

Với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước, Petrovietnam luôn nhận thức trách nhiệm của mình trong chấp hành nghiêm túc các quy định pháp luật, nỗ lực cao nhất để thực hiện mục tiêu của Chính phủ đặt ra, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đặc biệt liên quan đến cung ứng xăng dầu cho nền kinh tế.

Đại diện Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOil) cho biết, cho đến hết tháng 10/2022, PVOil đã thực hiện tổng nguồn đạt khoảng 3,3 triệu m3/tấn xăng dầu các loại.Bên cạnh đó, PVOil cũng đang nỗ lực thực hiện pha chế xăng bổ sung thêm nguồn cung trong nước.

Trong khi đó, ông Đào Nam Hải - Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho hay, trong bối cảnh Chính phủ và các Bộ, ngành thời gian qua đã vào cuộc hết sức quyết liệt để “xắn tay” cùng xử lý, tháo gỡ vướng mắc nhằm bình ổn thị trường, Petrolimex đã nghiêm túc triển khai, thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Công Thương với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Ông Đào Nam Hải - Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) phát biểu

Tập đoàn đã chủ động thực hiện các giải pháp để tìm kiếm thêm thị trường cung ứng, tạo nguồn đa dạng và điều hành linh hoạt hàng hóa về các điểm kho để tăng cường cho các thị trường trọng điểm như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh hay khu vực miền Nam.

Đai diện lãnh đạo các doanh nghiệp xăng dầu Nhà nước phía Nam họp dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên

Báo cáo tại cuộc họp, lãnh đạo Tổng công ty Xăng dầu Quân đội và một số doanh nghiệp như: Công ty TNHH MTV Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng công ty thương mại xuất nhập khẩu Thanh Lễ… với trách nhiệm của mình đã thực hiện đầy đủ theo số lượng phân giao của Bộ Công Thương với kết quả đều đạt và vượt trong 10 tháng đầu năm.

Bộ Công Thương chủ động có nhiều giải pháp “ứng phó” với tình huống không bình thường

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh lại, một trong những nhiệm vụ trọng tâm hiện nay là đảm bảo ở mức cao nhất nhu cầu sử dụng của doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên, tình hình cung ứng xăng dầu trên toàn thế giới, trong khu vực và tại Việt Nam hiện nay đều “không bình thường”, dù Chính phủ, các Bộ ngành và các doanh nghiệp đầu mối trong nước đã vô cùng nỗ lực để đảm bảo nguồn cung, trong đó vai trò, đóng góp của các doanh nghiệp đầu mối là thực sự quan trọng.

Để ứng phó với tình hình “không bình thường” đó, những giải pháp linh hoạt, chủ động là cần thiết. Đơn cử, khi Nghi Sơn gặp vấn đề đầu năm 2022, Bộ Công Thương đã lập tức giao sản lượng nhập khẩu xăng dầu tăng thêm trong Quý II cho 10 doanh nghiệp đầu mối, hay đã liên tục họp với các doanh nghiệp để đánh giá tình hình thực hiện tổng nguồn 9 tháng và phân giao kế hoạch Quý IV nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường trong nước.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải phát biểu tại cuộc họp

Kết quả, 9 tháng đầu năm, tổng nguồn xăng dầu các doanh nghiệp đầu mối đã thực hiện đạt 86,6% kế hoạch cả năm...Về phía mình, Bộ Công Thương đã “làm hết sức mình”, chủ động, quyết liệt triển khai các giải pháp trong chức năng và thẩm quyền của mình và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành liên quan.

Thứ trưởng đề nghị Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam và các doanh nghiệp chủ động gửi trực tiếp các kiến nghị đến các Bộ, ngành, địa phương theo đúng chức năng, nhiệm vụ để các Bộ, ngành phối hợp với nhau giải quyết, hoặc đề xuất lên cấp có thẩm quyền cao hơn. Đồng thời, đề nghị các bên chung tay trong công tác truyền thông để đảm bảo khách quan, trung thực, phản ánh được tổng thể bức tranh của thị trường xăng dầu thế giới và trong nước trong bối cảnh khó khăn, bất ổn chung như hiện nay.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Dù khó khăn đến đâu cũng không được phép để đứt gãy nguồn cung

Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng: Vấn đề năng lượng là vấn đề toàn cầu và khủng hoảng năng lượng đã và đang rất gay gắt. Dự báo sẽ còn gay gắt trong những ngày tới vì mùa đông châu Âu đang đến gần và hạn cuối của lệnh trừng phạt Nga lần thứ 8 sẽ đến gần. Vì thế, sản lượng cung cấp, cung ứng ra thị trường của các nước OPEC+ cũng như của Nga cũng dần ít đi, trong khi đó nhu cầu của châu Âu ngày càng tăng cao, cho nên nguồn cung đã hiếm thì ngày càng khó khăn.

Thứ hai là tình trạng lạm phát, giá cả tăng cao, tỷ giá ngoại tệ, nhất là ngoại tệ mạnh, chủ yếu để nhập khẩu xăng dầu biến động hàng giờ; các chi phí trong hoạt động kinh doanh xăng dầu ngày càng tăng cao. Vì vậy việc cung ứng, phân phối xăng dầu trên phạm vi toàn cầu cũng như mọi quốc gia đã khó thì ngày càng khó hơn.

Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp phát biểu

“Chúng ta đã chứng kiến những quốc gia phát triển, thậm chí có sở hữu sản lượng khí đốt và dầu mỏ không nhỏ nhưng cũng gặp phải sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng, khủng hoảng trong hệ thống phân phối xăng dầu. Còn về giá thành thì chúng ta thấy giá xăng dầu kể cả ở một số nước sở hữu lớn, lượng dầu mỏ như Nga cũng không thấp hơn so với mặt bằng giá bán lẻ của Việt Nam”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định đó là một nỗ lực đáng ghi nhận.

Lý giải những khó khăn thời gian qua, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng: Trong nước, nguyên nhân để xảy ra tình trạng đứt gãy, khan hiếm nguồn cung ở một số vùng, miền đã được lý giải các cấp độ. Gần nhất, lãnh đạo Bộ Công Thương đã giải trình trước Quốc hội, nêu rõ những lý do hoàn toàn khách quan và chủ quan. Một lý do được cập nhật cho đến thời điểm này là tỷ giá tiếp tục biến động rất ghê gớm và sức hút nguồn xăng dầu vào địa bàn Châu Âu ngày càng gay gắt.

Toàn cảnh cuộc hop dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên

Mặt khác, đối với các doanh nghiệp nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu trong nước đang gặp khó bởi những khó khăn chung của thị trường thế giới. Cùng với đó là những yếu tố đã được phân tích như việc tiếp cận vốn và bảo lãnh tín dụng ngày càng khó khăn. Bên cạnh đó là những chi phí phát sinh, chi phí thực tế phát sinh chưa được kịp thời cập nhật, phản ánh đầy đủ trong công thức tính giá bán lẻ. Cho nên các doanh nghiệp nhập khẩu hay kinh doanh xăng dầu càng làm càng lỗ.

Tuy nhiên, năng lượng nói chung, xăng dầu nói riêng là vật tư chiến lược nên trong mọi tình huống dù có khó đến đâu thì chúng ta không được phép để đứt gãy nguồn cung.

6 giải pháp tháo gỡ khó khăn

Để đạt được mục tiêu không đứt gãy nguồn cung xăng dầu trên phạm vi cả nước, đặc biệt là để giải quyết những địa bàn đã và đang có hiện tượng đứt gãy cục bộ, Bộ trưởng đề nghị:

Thứ nhất, các doanh nghiệp nhà nước bao gồm: Tập đoàn Dầu khí quốc gia PVN, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex, Tổng công ty Xăng dầu Quân đội, Công ty Cổ phần thương mại dầu khí Đồng Tháp, Công ty TNHH MTV Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh Saigon Petro, Tổng công ty Thương mại XNK Thanh Lễ và Công ty cổ phần Xăng dầu Sài Gòn khẩn trương xem xét để xuất dự trữ thương mại, đáp ứng nhu cầu cho hệ thống của mình và ứng cứu cho những địa bàn đang thiếu hụt cục bộ trong thời điểm hiện tại.

Bộ trưởng cũng đề nghị Tập đoàn dầu khí Việt Nam khuyến khích, động viên các doanh nghiệp sản xuất (Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn và Nghi Sơn) tiếp tục tăng sản lượng sản xuất và tăng sản lượng cung ứng ra thị trường thông qua hệ thống phân phối của mình.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu kết luận cuộc họp

“Chúng ta cũng dự báo đầu năm là tăng trưởng 6,5 đến 7% GDP nên chúng ta đã dự báo tăng thêm 15% so với sản lượng thực hiện năm 2021 và đến tháng 2 tiếp tục giao tăng 20% từ thời điểm quý 2 trở đi nghĩa là sản lượng phân giao đã đủ, đáp ứng được nhu cầu phát triển của nền kinh tế đất nước ở mức 7,5 đến 8%”- người đứng đầu Bộ Công Thương khẳng định.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cho biết hiện trong 36 đầu mối kinh doanh xăng dầu của cả nước, mới chỉ có 22 doanh nghiệp thực hiện đạt và vượt kế hoạch được phân giao, kế hoạch bổ sung. Đến thời điểm cho phép, sẽ đề xuất xử lý các doanh nghiệp không thực hiện theo kế hoạch.

Thứ hai, Bộ trưởng đề nghị Tập đoàn dầu khí Việt Nam chỉ đạo và làm việc với 2 nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn và Nghi Sơn tiếp tục vận hành tối đa và vận hành vượt công suất để tiếp tục cung ra thị trường xăng dầu thành phẩm, đáp ứng nhu cầu của đất nước.

Thứ ba, Bộ trưởng Bộ Công Thương đề nghị tất cả các doanh nghiệp đầu mối cả Nhà nước và tư nhân có điều kiện (đã và đang được phân giao, có uy tín để làm ăn được với các đối tác trong nước và nước ngoài) phải khẩn trương hoàn tất các thủ tục nhập khẩu xăng dầu, theo kế hoạch phân giao, càng vượt định mức bao nhiêu thì càng tốt bây nhiêu. Sẵn sàng bù đáp các sản lượng thiếu do các doanh nghiệp khác đã không và chưa thực hiện được kế hoạch phân giao của mình.

Hành động này sẽ được Bộ Công Thương cùng với các bộ, ngành ghi nhận, phản ánh và đề xuất các cấp có thẩm quyền để có sự can thiệp khi xem xét tới quyền lợi, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng khẳng định quyền lợi chính đáng của các doanh nghiệp Nhà nước sẽ được bảo vệ nhưng nghĩa vụ của các doanh nghiệp này cũng phải thực hiện nhiệm vụ chính trị do Đảng, Nhà nước giao, dù khó khăn đến mấy cũng phải thực hiện

Thứ tư, Vụ Thị trường trong nước, Thanh tra Bộ, Tổng cục Quản lý thị trường cần phối hợp với các cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương tiếp tục kiểm tra, giám sát và kiên quyết xử lý theo quy định của pháp luật đối với doanh nghiệp từ đầu mối, tới thương nhân phân phối, đại lý, doanh nghiệp bán lẻ nếu như không thực hiện nghiêm quy định của pháp luật. Điều này, chúng ta phải công bằng với nhau, nếu không công bằng thì không thể chấp nhận được. Quyền lợi thì doanh nghiệp hưởng nhưng không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình là không được. Hiện Bộ Công Thương đang được Chính phủ giao nhiệm vụ rà soát để sửa đổi, điều chỉnh các quy định hiện hành của Nghị định 83, nghị định 95. Bộ Công Thương sẽ sửa theo hướng những điều kiện của thương nhân phân phối cho đến cửa hàng bán lẻ phù hợp thực tế hơn. Bởi “cú sốc” vừa rồi đã bộc lộ những khuyết khiếm trong quy định hiện hành của chúng ta. Bộ cũng sẽ sửa theo hướng một mặt tăng trách nhiệm, nghĩa vụ xã hội, nhiệm vụ chính trị của các doanh nghiệp nói chung, của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nhất là doanh nghiệp Nhà nước nói riêng. Mặt khác, cũng phải xây dựng cơ chế để bảo đảm, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các doanh nghiệp.

Thứ 5, Bộ Công Thương và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước cùng vào cuộc kiến nghị với các bộ, ngành, các cơ quan chức năng theo Thông báo số 341 kết luận ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái để đôn đốc, giám sát, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý trách nhiệm những đơn vị không thực hiện đúng kết luận này.

Có thể khẳng định, đến giờ này Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã và đang hoàn thành tốt phận sự của mình theo luật định. Bộ đang tiếp tục thực hiện đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái là phối hợp với các chức năng giải quyết quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp. Bộ Công Thương cũng đề nghị các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp Nhà nước trong thời điểm này cần phải có tiếng nói mạnh mẽ nhất, đồng bộ nhất để kiến nghị tháo gỡ vướng mắc như: Bảo lãnh, vốn, chi phí phát sinh để bảo đảm doanh nghiệp không bị lỗ triền miên và có điều kiện “cưu mang” hệ thống phân phối, đại lý, cửa hàng bán lẻ. Chúng ta phải có tiếng nói một cách đồng bộ, thống nhất để những ý kiến, ghi nhận của cấp có thẩm quyền đã được cụ thể hóa bằng văn bản kết luận của Phó Thủ tướng phải được thực hiện nghiêm túc.

Thứ 6, Bộ Công Thương đề nghị các cơ quan thông tấn báo chí cùng với Bộ, Hiệp hội Xăng dầu và các doanh nghiệp để truyền thông rộng rãi tới mọi tầng lớp nhân dân nâng cao nhận thức về bối cảnh, tình hình cung ứng năng lượng, cung ứng xăng dầu trên phạm vi toàn cầu.

Việc truyền thông để thấy được sự nỗ lực của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ ngành, các cơ quan chức năng trong việc bảo đảm cung ứng xăng dầu góp phần ổn định, phát triển kinh tế, xã hội. Những kết quả có được như đã cơ bản đảm bảo được nguồn cung, cơ bản điều chỉnh, điều hành giá tiệm cận với biến động giá thế giới và nỗ lực thấp hơn giá bình quân của khu vực và thế giới. Cái này phải được ghi nhận, việc khan hiếm trên toàn cầu cũng phải được tuyên truyền đậm nét để người dân hiểu được và chia sẻ.

Bộ trưởng nhấn mạnh rằng: Việt Nam luôn khẳng định chỉ nhập 20% xăng dầu thành phẩm, còn 80% trong nước sản xuất nhưng phải hiểu rõ trong 80% nguồn cung do 2 nhà máy sản xuất trong nước thì ½ trong đó vẫn phải nhập dầu thô (xăng dầu nguyên liệu). Do Việt Nam nhập dầu thô từ nước ngoài nên vẫn đang phải lệ thuộc vào thị trường thế giới. Như vậy, tính ra Việt Nam vẫn đang phải nhập trên dưới 70% xăng dầu nguyên liệu và xăng dầu thành phẩm, chỉ có 30% là chủ động nguồn cung trong nước từ dầu thô đến xăng dầu thành phẩm.

Việc đứt gãy nguồn cung, khủng hoảng năng lượng đang diễn ra gay gắt, cả các thị trường lớn đang rất căng thẳng. Việt Nam tới thời điểm này đã đạt được những kết quả nỗ lực đáng ghi nhận. Đồng thời, trong bối cảnh khó đoán định nên dự báo trong thời gian tới đã khó khăn rồi thì thời gian tới càng khó khăn hơn nên chúng ta phải sẵn sàng tâm thế trong mọi hoàn cảnh. Hiện Bộ Công Thương cũng đã và đang nỗ lực và làm hết chức năng, nhiệm vụ của mình để kiến nghị tới các cấp có thẩm quyền giải quyết những khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp. Bộ Công Thương đề nghị toàn hệ thống kinh doanh xăng dầu cùng nhau có tiếng nói khách quan, nỗ lực hơn nữa để thị trường xăng dầu được ổn định, góp phần vào sự phát triển của đất nước...