Tin Khu Vực 
Chương trình phổ thông 2018 trước sức ép điều chỉnh sau cột mốc đầu tiên
Lứa học sinh đầu tiên tốt nghiệp theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 được coi là cột mốc quan trọng đánh dấu bước chuyển mình của giáo dục Việt Nam. Trước thềm khai giảng năm học mới, trao đổi với báo Vnexpress, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhìn nhận, chương trình mới đã mở ra nhiều cơ hội cho học sinh. Các em được trải nghiệm đa dạng hoạt động, bộc lộ sở trường, chọn môn gắn với định hướng nghề nghiệp, tiếp cận kiến thức toàn diện nhờ các môn tích hợp.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: MOET
“Tuy nhiên, việc thực hiện chương trình mới cũng bộc lộ một số bất cập. Như ở cấp THPT, việc chọn môn bị giới hạn bởi giáo viên, phòng học. Với cấp THCS, dạy môn tích hợp gặp khó do năng lực giáo viên và học liệu chưa đồng đều”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thẳng thắn nhìn nhận.
Để khắc phục hạn chế trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các trường THPT công khai kế hoạch dạy học môn lựa chọn, phối hợp liên trường để mở rộng cơ hội cho học sinh, hỗ trợ các em khi cần chuyển môn lựa chọn. Với bậc THCS, ngành tiếp tục bồi dưỡng giáo viên dạy tích hợp, biên soạn học liệu minh họa, triển khai mô hình cụm giáo viên hỗ trợ nhau, giúp nâng cao chất lượng và cảm hứng học tập.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, năm học 2025 -2026 sẽ đánh giá toàn diện chương trình mới sau một chu kỳ triển khai, chỉ ra nguyên nhân, hạn chế và giải pháp điều chỉnh, đảm bảo chương trình thực chất, hiệu quả và bền vững.
Kỳ thi, đội ngũ giáo viên và chuyển đổi số là trọng tâm điều chỉnh
Thực tế chỉ rõ, một thách thức lớn hiện nay là tình trạng thiếu giáo viên tại nhiều địa phương. Nhu cầu tăng cao trong khi nguồn tuyển hạn chế đã khiến nhiều địa phương chưa đáp ứng đủ biên chế. Bộ trưởng cho biết, chỉ riêng hai năm học gần đây, số giáo viên cần bổ sung lần lượt là 13.600 và 22.000 người. Đặc biệt, các môn Tin học, Ngoại ngữ, Nghệ thuật gặp khó trong tuyển sinh ngành sư phạm do thu nhập giáo viên chưa đủ hấp dẫn, trong khi quy trình tuyển dụng tại địa phương còn chậm.
Trước thực tế này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các đại học mở mã ngành, đào tạo giáo viên theo nhu cầu thực tế của địa phương, nhất là ở môn đặc thù; yêu cầu địa phương tuyển đủ số biên chế được giao, rà soát và sắp xếp mạng lưới trường lớp, có chính sách thu hút, hỗ trợ giáo viên và bố trí kinh phí thuê giáo viên hợp đồng...
Về kỳ thi tốt nghiệp THPT, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định vẫn cần duy trì vì đây là công cụ đánh giá chuẩn đầu ra, đảm bảo công bằng giữa các vùng miền và cung cấp dữ liệu quốc gia để xây dựng chính sách giáo dục. Năm 2027, kỳ thi dự kiến chuyển sang hình thức thi trên máy tính, hướng tới hiện đại hóa và tăng tính chính xác. Ngay trong năm học tới, hơn 100.000 học sinh có thể tham gia thử nghiệm hình thức này. Bộ cũng đang xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa và hoàn thiện hệ thống phần mềm phục vụ kỳ thi.
Trong bối cảnh chuyển đổi số, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Khung năng lực số cho người học với 6 nhóm năng lực cốt lõi. Đồng thời, Bộ chuẩn bị ban hành Chiến lược ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục, kết hợp triển khai đề án bồi dưỡng năng lực số cho giáo viên và học sinh. Nội dung về AI cũng sẽ được cập nhật vào chương trình phổ thông, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái giáo dục hiện đại, công bằng và linh hoạt. Việc dạy học, kiểm tra trực tuyến được coi là phương thức thiết yếu để tạo môi trường thực tiễn, giúp học sinh phát triển năng lực số thực chất.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: “Năm học này, ngành giáo dục đứng trước cơ hội chưa từng có. Chưa bao giờ giáo dục và đào tạo được Đảng, Nhà nước quan tâm và kỳ vọng nhiều như hiện nay. Trong đó, quan trọng nhất là việc Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục đào tạo. Đây là nền tảng chính trị quan trọng, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục”.
Dẫu vậy, theo Bộ trưởng, nhiều thách thức vẫn tồn tại. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp đặt ra yêu cầu cao về quản trị sự thay đổi trong bộ máy, nhân sự. Vấn đề công bằng giáo dục, dạy thêm học thêm, tuyển dụng, luân chuyển giáo viên cũng là những thử thách phải xử lý quyết liệt.
Trước thềm năm học mới, Bộ trưởng gửi thông điệp tới thầy và trò cả nước, năm học 2025-2026 là năm của “triển khai”. Toàn ngành giáo dục cần tập trung triển khai thật tốt các chủ trương, chính sách, vừa kế thừa những thành tựu 80 năm qua, vừa khắc phục tồn tại, đồng thời mở ra con đường đổi mới toàn diện cho giáo dục Việt Nam.
