Bộ Tài chính “dẹp loạn” thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Yêu cầu lập lại trật tự trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp được Bộ trưởng Bộ Tài chính đặt ra với Ủy ban Chứng khoán nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Thanh tra Bộ Tài chính, Tổng cục thuế, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam.

Tại văn bản này, thêm một lần nữa Bộ Tài chính nhận định trong thời gian qua, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp đặc biệt là phát hành trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản bảo đảm của một số doanh nghiệp, tổ chức phát hành có dấu hiệu tăng nhanh và nóng, tiềm ẩn nguy cơ gây hậu quả cho nền kinh tế.

Với định hướng bảo đảm thị trường trái phiếu doanh nghiệp trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả và hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư, Bộ Tài chính yêu cầu Ủy ban Chứng khoán nhà nước đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, khẩn trương xử lý nghiêm và báo cáo Bộ Tài chính kết quả kiểm tra để xử lý.

Cùng đó, cơ quan này được giao nhiệm vụ tiến hành xử phạt nghiêm, công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng về các hành vi vi phạm của các cá nhân, doanh nghiệp. “Trường hợp xác định có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư, khẩn trương chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật”- Văn bản 13838 nêu rõ.

Cơ quan này cũng được yêu cầu tiếp tục phối hợp với các đơn vị và các cơ quan liên quan kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp phát hành với quy mô lớn so với vốn tự có, phát hành không có tài sản đảm bảo và phát hành nhiều đợt.

Đẩy nhanh việc ban hành Thông tư hướng dẫn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giữa các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo trách nhiệm được giao tại Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. Đồng thời chỉ đạo Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội triển khai hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật để vận hành hệ thống giao dịch thứ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Các cơ quan chức năng khác của Bộ Tài chính được người đứng đầu ngành chỉ đạo tập trung phối hợp với Ủy ban Chứng khoán nhà nước và các đơn vị liên quan hoàn thiện pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Thực hiện Công văn số 10059/BTC-VP ngày 1/9/2021, các quy định về tăng cường công tác quản lý giám sát, nâng cao chất lượng công bố thông tin cho nhà đầu tư, cách thức quản lý nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để thị trường phát triển lành mạnh.

Văn bản 13838 của Bộ Tài chính còn yêu cầu triển khai công tác tuyên truyền về pháp luật và cảnh báo các rủi ro trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp đến nhà đầu tư, doanh nghiệp phát hành và các đối tượng tham gia thị trường.

Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, kiến nghị xử lý nghiêm vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng như tích cực phối hợp với cơ quan điều tra đấu tranh trong việc xử lý vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

Trong bối cảnh nhu cầu vốn trung và dài hạn của doanh nghiệp rất lớn và thị trường cổ phiếu nhiều biến động, kênh trái phiếu doanh nghiệp lâu nay được xem là một sự lựa chọn mang tính chiến lược về vốn của cả doanh nghiệp niêm yết và các doanh nghiệp chưa niêm yết nói chung.

Tuy nhiên, từ tháng 7/2021, Bộ Tài chính đã phát đi cảnh báo rủi ro đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Bộ Tài chính cho rằng, doanh nghiệp phát hành khối lượng lớn trái phiếu, lãi suất cao nhưng sử dụng vốn không hiệu quả hoặc tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó khăn hoặc lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động gặp khó khăn dẫn đến việc doanh nghiệp không hoàn trả được gốc và lãi trái phiếu cho nhà đầu tư.