Bộ Ngoại giao: Tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại trong kỷ nguyên mới

Thống nhất nhận thức, thay đổi tư duy và hành động

Bộ Ngoại giao thông tin, thực hiện Kết luận số 09-KL/BCĐ ngày 24/11/2024 của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, ngày 28/11/2024, Bộ Ngoại giao đã thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ công tác của Bộ Ngoại giao do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn làm Trưởng Ban nhằm thống nhất công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc tổng kết tình hình thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và triển khai chủ trương nghiên cứu, tiếp nhận các chức năng, nhiệm vụ của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, đồng thời sắp xếp lại tổ chức bộ máy của Bộ Ngoại giao bảo đảm tinh gọn, giảm đầu mối.

Bộ Ngoại giao đã khẩn trương phối hợp với Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội và Văn phòng Trung ương thành lập Tổ công tác chung, trao đổi, thống nhất ý kiến để xây dựng Đề án về việc chấm dứt hoạt động của Ban Đối ngoại Trung ương và Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, hướng tới thực hiện chủ trương hợp nhất các cơ quan đối ngoại của Đảng, Chính phủ và Quốc hội theo định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Ảnh: Tuấn Anh

Ngày 9/12/2024, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Hội nghị để quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW với sự tham dự của tất cả các đồng chí lãnh đạo Bộ và lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Ngoại giao. Hội nghị phổ biến các chủ trương của Bộ Chính trị, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm - Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18, quyết tâm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đến toàn thể cán bộ, đảng viên của Bộ đang công tác ở trong nước và tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Tại các cuộc họp của Ban cán sự đảng Bộ, các phiên làm việc của Ban Chỉ đạo và Tổ công tác của Bộ Ngoại giao, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và các đồng chí lãnh đạo Bộ Ngoại giao nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nói chung và của Bộ Ngoại giao nói riêng; yêu cầu cán bộ, đảng viên Bộ Ngoại giao cần quán triệt 4 nguyên tắc gồm:

Một là về tư tưởng, cần đặt lợi ích của quốc gia - dân tộc, lợi ích của tập thể lên trên hết và trước hết.

Hai là về nhận thức, cần thống nhất, xác định rõ việc sắp xếp tinh gọn bộ máy của Bộ Ngoại giao là nhiệm vụ chính trị quan trọng, không chỉ góp phần vào việc tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị cả nước, mà còn có ý nghĩa to lớn đối với công tác xây dựng và phát triển ngành ngoại giao.

Ba là trong hành động, cần quyết liệt, khẩn trương theo đúng phương châm “vừa chạy vừa xếp hàng”.

Bốn là, đi đôi với các phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, các đơn vị chức năng cũng cần quan tâm nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét ban hành các chính sách, biện pháp bố trí sử dụng, chế độ đãi ngộ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động chịu ảnh hưởng trên cơ sở bám sát quy định chung của Trung ương và Chính phủ, phù hợp với đặc thù của ngành ngoại giao.

Cơ hội mới cho ngành ngoại giao

Dưới sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, tập thể lãnh đạo Bộ, với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, Ban Chỉ đạo và Tổ Công tác thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Bộ Ngoại giao đã có nhiều buổi làm việc không kể ngày, đêm và hoàn thành các văn bản gửi Bộ Nội vụ và Ban Chỉ đạo của Chính phủ trước thời hạn đề ra. Theo phương án sắp xếp lại tổ chức bộ máy sau khi tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ mới từ:

Ban Đối ngoại Trung ương và Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội, Bộ Ngoại giao đã nghiêm túc hoàn thành các yêu cầu định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương: Chấm dứt mô hình tổ chức tổng cục thuộc Bộ; sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của Bộ Ngoại giao với tỷ lệ giảm 36,6% đơn vị đầu mối trực thuộc theo thống kê của Bộ Nội vụ.

Bên cạnh đó, căn cứ ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương và ý kiến trao đổi, hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Ban cán sự đảng Bộ đã chỉ đạo tất cả các đơn vị nghiêm túc quán triệt chỉ đạo của Trung ương.

Theo đó, kể từ ngày 1/12/2024, Bộ Ngoại giao tạm dừng việc bổ nhiệm, kiện toàn các chức danh lãnh đạo quản lý tại các cơ quan, đơn vị cho đến khi hoàn thành công tác sắp xếp lại tổ chức bộ máy của Bộ; tạm dừng công tác tuyển dụng công chức dù đã có kế hoạch được Ban cán sự đảng Bộ phê duyệt từ trước, cũng như việc tiếp nhận, tuyển dụng viên chức mới tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ, đồng thời tạm dừng việc cho chủ trương bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, quản lý thuộc thẩm quyền.

Trong thời gian này, đối với các đơn vị thực sự cần có cấp trưởng để bảo đảm công tác quản lý, điều hành, triển khai công việc cũng như nguyên tắc đối đẳng trong các hoạt động đối ngoại, thực hiện giao quyền cấp trưởng, phân công cá nhân phụ trách công tác của đơn vị; không xem xét bổ nhiệm thêm cấp phó.

Các công tác thường xuyên khác của bộ (như công tác luân chuyển/cử cán bộ đi công tác nhiệm kỳ tại cơ quan đại diện; điều động công chức, viên chức, người lao động sau khi kết thúc nhiệm kỳ tại cơ quan đại diện, hoàn thành các khóa đào tạo, bồi dưỡng; công tác bổ nhiệm lại đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý đến thời hạn bổ nhiệm lại, công tác thi đua - khen thưởng, thực hiện các chế độ, chính sách đối với cán bộ; công tác đào tạo, bồi dưỡng…) vẫn được tiếp tục thực hiện theo quy định, bảo đảm thông suốt, không để gián đoạn công tác của bộ, các đơn vị trong nước và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động chịu tác động của quá trình sắp xếp lại tổ chức bộ máy của Bộ cũng được đặc biệt quan tâm. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã giao nhiệm vụ cho Vụ Tổ chức Cán bộ chủ động rà soát, xây dựng phương án bố trí, sắp xếp, phân công, điều động, xem xét cử đi công tác nhiệm kỳ tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài… phù hợp với tình hình đội ngũ cán bộ, yêu cầu công việc tại các đơn vị và trên cơ sở chủ trương, hướng dẫn của Trung ương và Chính phủ trong thời gian tới.

Đánh giá về những tác động của chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, người đứng đầu ngành ngoại giao khẳng định: “Đây là cuộc cách mạng chưa từng có về sắp xếp tổ chức bộ máy, được Bộ Chính trị, với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Tổng Bí thư, lựa chọn và quyết định thời điểm không thể hoàn hảo hơn.

Với việc được Trung ương tin tưởng, giao phó trọng trách là cơ quan chủ trì, tham mưu cho Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác đối ngoại, là lực lượng nòng cốt triển khai công tác đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và chỉ đạo công tác đối ngoại nhân dân, trách nhiệm của chúng ta là phải sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Ngoại giao thật khoa học theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Những kết quả sắp xếp tinh gọn bộ máy tại Bộ Ngoại giao hôm nay sẽ góp phần hình thành cơ sở, nền móng vững chắc của ngành ngoại giao vững mạnh, chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại, giúp cho chúng ta triển khai hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ chính trị đối ngoại trong tương lai.”

Những cơ hội mới sẽ bồi đắp thêm động lực và niềm tin để ngành ngoại giao phát huy tốt hơn nữa vai trò trọng yếu, thường xuyên trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc; góp phần đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.