Bộ Công Thương tạo điều kiện tối đa đưa Điện Biên thoát nghèo, phát triển

Toàn cảnh buổi làm việc

Nỗ lực vượt khó

Báo cáo tại buổi làm việc, ông Mùa A Sơn - Phó Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho biết, trong năm 2016, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) theo giá so sánh ước đạt 9.233 tỷ đồng, tăng 6,68% so với năm 2015.

Trong lĩnh vực công công nghiệp, trong năm 2016, tỉnh đã từng bước khai thác được tiềm năng, thế mạnh để phát triển một số ngành công nghiệp như sản xuất điện, vật liệu xây dựng… Một số vùng sản xuất trọng điểm của tỉnh đã hình thành các cơ sở chế biến nông lâm sản gắn với vùng nguyên liệu tập trung. Quy mô và trình độ sản xuất công nghiệp từng bước được cải thiện, cơ sở vật chất kỹ thuật được chú trọng đầu tư.

Giá trị sản xuất công nghiệp giai đoạn 2011 – 2015 theo giá so sánh năm 2010 đạt 8.865,3 tỷ đồng (riêng năm 2016 đạt 2.235,22 tỷ đồng); nhịp độ tăng trưởng bình quân đạt 8,24%. Giá trị gia tăng đạt 2.609,9 tỷ đồng, nhịp độ tăng trưởng bình quân đạt 5,93%. Đến 31/10/2016, 10/10 huyện thị, 130/130 xã, phường, thị trấn có điện lưới quốc gia; tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện là 86,91%.

Một số cơ sở công nghiệp tiêu biểu trên địa bàn đã được đầu tư và đưa vào hoạt động như Nhà máy Xi măng Điện Biên công suất 36 vạn tấn/năm; các Nhà máy Thủy điện Nậm He (16 MW), Nậm Mức (44 MW), Trung Thu (30 MW), nâng tổng công suất phát điện của toàn tỉnh lên 110,1 MW. Ngoài ra, UBND tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 10 dự án thủy điện, tổng công suất dự kiến 230,24 MW.

Với hoạt động thương mại, giai đoạn 2011 – 2015, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh đạt 28.862,9 tỷ đồng. Riêng năm 2016 đạt 8.047,29 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 16,73%/năm. Bên cạnh đó, giai đoạn 2011 – 2015, kim ngạch xuất nhập khẩu của Điện Biên đạt 141,72 triệu USD, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 24,61%/năm.

Trong những năm vừa qua, tỉnh đã tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng ra cửa khẩu. Hoạt động xuất nhập khẩu và buôn bán qua biên giới theo đó đã có nhiều chuyển biến tích cực, lợi thế tiềm năng du lịch, cửa khẩu, lối mở biên giới bước đầu được tỉnh đầu tư khai thác. Năm 2016, được sự quan tâm của Chính phủ và Bộ Công Thương, tỉnh Điện Biên đã được cho phép triển khai thực hiện thí điểm cơ chế tạm nhập tái xuất hàng hóa qua lối mở A Pa Chải, huyện Mường Nhé, bắt đầu đạt được một số kết quả.

Còn nhiều khó khăn

Dù đã đạt được một số thành tựu đáng ghi nhận nhưng do điều kiện đường giao thông khó khăn, dân trí thấp, Điện Biên vẫn được xếp là một trong những tỉnh khó khăn của khu vực Tây Bắc. Kinh tế - xã hội của tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm và chưa vững chắc. Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách phần lớn tập trung cho thanh toán nợ đọng, nhiều dự án dở dang phải tạm dừng. Công nghiệp tăng trưởng chưa ổn định; chất lượng dịch vụ thấp; tiến độ đầu tư các dự án công nghiệp còn chậm. Đặc biệt, tỉnh chưa có dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài, chưa có khu, cụm công nghiệp.

Bí thư tỉnh ủy Điện Biên Trần Văn Sơn bày tỏ: “Bởi đường xá đi lại quá xa xôi và khó khăn, bà con nhiều bản của Điện Biên nuôi được con gà, con lợn mang ra chợ bán không có lãi. Còn cán bộ vào bản làm việc nếu gặp mưa lớn là bị kẹt giữa đường, không đi về được cũng không vào bản được vì đường ngập lụt”.

Với những khó khăn như vậy, trong buổi làm việc với Bộ Công Thương, tỉnh Điện Biên đề xuất Bộ Công Thương quan tâm xem xét, phê duyệt Quy hoạch Điện lực tỉnh Điện Biên giai đoạn 2016 – 2025, làm cơ sở triển khai đầu tư xây dựng hệ thống lưới điện trên địa bàn. Trong đó chú trọng triển khai xây dựng 2 tuyến đường dây 110kV là tuyến Điện Biên – Mường Chà – Nậm Pồ - thủy điện Lai Châu và tuyến nhánh rẽ Nhà máy Xi măng Điện Biên – trạm 110 kV Điện Biên 2 – trạm 100 kV điện Biên Đông. Đồng thời, phê duyệt cho tỉnh được vay vốn ODA triển khai Dự án cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo. Hỗ trợ địa phương triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại cho các mặt hàng có thế mạnh như chè, cà phê, gạo…

“Hiến kế” cho Điện Biên

Trước những kiến nghị của địa phương, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh khẳng định, Bộ Công Thương sẽ có giải pháp hỗ trợ Điện Biên tăng trưởng cả ở công nghiệp, thương mại, dịch vụ và xuất nhập khẩu.

Chè cổ thụ là "đặc sản" của Điện Biên

Cụ thể, ông Phan Văn Chinh – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho hay, việc tạm nhập tái xuất hàng hóa qua lối mở A Pa Chải đang bắt đầu phát huy hiệu quả. Cửa khẩu A Pa Chải giúp Điện Biên có thêm nhiều mặt hàng xuất khẩu cũng như tạo nên hoạt động mua bán khá sôi động với các địa phương lân cận như Lào, Trung Quốc. Đây là hướng đi đúng đắn và có khả năng mang lại lợi ích kinh tế lớn cho tỉnh trong tương lai nếu Điện Biên có thêm nhiều trao đổi kết nối giao thương thường xuyên hơn với phía bạn.

Với các mặt hàng thế mạnh như chè, gạo, cà phê, ông Bùi Huy Sơn – Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại – Bộ Công Thương cho biết, chè, cà phê và gạo là những loại nông sản chủ lực được Cục Xúc tiến thương mại chú trọng thực hiện các hoạt động xúc tiến thời gian qua. Cục cũng đang xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu các ngành hàng trọng điểm, trong đó có chè và cà phê.

Bà Lê Hoàng Oanh – Vụ trưởng Vụ thị trường Châu Á – Thái Bình Dương khẳng định thêm, phát huy lợi thế từ cửa khẩu A Pa Chải, Điện Biên có thể đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang tỉnh Vân Nam – Trung Quốc vì địa phương này có nhu cầu rất lớn mặt hàng gạo trắng hạt dài. Bên cạnh đó, cà phê và chè cổ thụ của Điện Biên cũng “được lòng” rất nhiều thị trường như Nhật Bản, Philippines, Đài Loan, Liên bang Nga… Sắp tới, Bộ Công Thương sẽ cung cấp cho Điện Biên danh mục điều kiện, quy chuẩn mà các nước này yêu cầu để sản phẩm thâm nhập được vào các thị trường.

Để tạo điều kiện tốt nhất cho các dự án điện của tỉnh, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho hay, Bộ sẽ có văn bản đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam khảo sát và thu hút đầu tư xây dựng. Với những khó khăn về vốn, hình thức xây dựng có thể là doanh nghiệp (DN) bỏ vốn trước, sau đó thu hồi bằng cách tính vào giá bán điện.

Tuy vậy, Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định: “Bộ Công Thương chỉ có thể tạo điều kiện cho địa phương về cơ chế chính sách. Quan trọng hơn, Điện Biên cần sớm hoàn thành danh mục điều kiện kinh doanh để tạo điều kiện tốt nhất thu hút DN đầu tư vào địa phương”.

Trong tháng 7 tới, Bộ Công Thương sẽ tổ chức đoàn làm việc, trong đó có nhiều DN lớn, có tiềm năng đầu tư đến với Điện Biên.