Bộ Công Thương cam kết tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp sau đại dịch Covid-19

Tất cả các ngành hàng đều gặp khó

Đi thẳng vào những khó khăn ở thời điểm hiện tại và tương lai gần của các DN, đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết, khi dịch bệnh xảy ra, chúng ta đã đưa ra kịch bản kim ngạch XK dệt may năm 2020 chỉ có thể đạt khoảng 35 tỷ USD, giảm 10 % so với năm trước.

Đại diện các Hiệp hội ngành hàng cho rằng, một số chính sách hỗ trợ DN đang rất chậm và vấp phải nhiều khó khăn do những quy định còn “cứng nhắc”, thậm chí không khả thi ngoại trừ chính sách do Bộ Công Thương đề xuất

“Tuy nhiên, hiện Hiệp hội đã đưa ra kịch bản xuất khẩu năm nay chỉ ở mức 33,5 tỷ USD, thậm chí là 30 - 31 tỷ USD” – Vị đại diện Hiệp hội Dệt may nói.

Tương tự, đại diện Hiệp hội Bông sợi Việt Nam cho biết, với đặc thù có từ 70-80% sản phẩm dành cho XK; gần như 100% nguyên liệu cho sản xuất lại phải NK, do đó, các DN thuộc ngành bông sợi nằm trong nhóm DN gặp khó khăn lớn nhất do tác động của đại dịch Covid-19 bởi phụ thuộc quá lớn vào thị trường XNK trong khi hầu hết các thị trường NK của các DN Việt Nam đang bị gián đoạn, giãn, hoãn các hợp đồng cung ứng. Bên cạnh đó, ngành bông sợi có số lao động rất lớn, nên khi các DN phải thu hẹp sản xuất, thậm chí tạm dừng hoạt động đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc làm, thu nhập và đời sống của người lao động.

Nói về những khó khăn của các DN thành viên, đại diện Hiệp hội chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong 3 tháng đầu năm, XK thủy sản của Việt Nam đã giảm 10% so với cùng kỳ, trong đó, tại thị trường Trung Quốc giảm 27 %, EU giảm 16 %, Hàn Quốc giảm 11 %. Hơn nữa, các đơn hàng XK mà các DN thủy sản đã ký với đối tác chỉ giao được khoảng 50%, còn lại bị huỷ hoặc bị hoãn trong khi việc đàm phán, ký kết các đơn hàng mới đang và sẽ rất khó. Một khó khăn rất lớn nữa mà các DN thủy sản đang phải đối mặt là nguồn nguyên liệu do thực hiện các biện pháp phòng chống dịch nên ngư dân hạn chế khai thác và người nuôi thủy sản cũng hoạt động cầm chừng.

“Nguyên vật liệu của ngành chủ yếu nhập từ Trung Quốc, Mỹ, châu Âu,…nhưng do tác động của dịch Covid-19, hiện nguyên liệu đã rất khan hiếm” – Đại diện Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam nêu thực trạng và cho biết thêm, việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế đang rất chậm, và hệ quả là các DN thuộc ngành đang đứng trước nguy cơ thiếu nguyên liệu cho sản xuất…

Kiến nghị vì lợi ích doanh nghiệp

Tại cuộc làm việc, đại diện các Hiệp hội, ngành hàng đều đánh giá cao những giải pháp của Chính phủ, các Bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương. Tuy nhiên, hầu hết các Hiệp hội đều cho rằng, các chính sách hỗ trợ đã có, song việc triển khai một số chính sách còn chậm và vấp phải nhiều khó khăn do những quy định còn “cứng nhắc”, thậm chí không khả thi.

Đi vào chính sách hỗ trợ tín dụng (gói hỗ trợ 250 nghìn tỷ đồng từ hệ thống ngân hàng), đại diện Hiệp hội da giầy cho biết, theo khảo sát từ các DN thành viên, đến thời điểm này chỉ có một số rất ít DN được vay vốn với lãi suất ưu đãi giảm từ 0,5 đến 1,5 % và đa phần các DN ít vay mới vì là đang tồn đọng các đơn hàng cũ. Trong khi đó, với chính sách giãn nợ thuế thì hiện các DN điều đã báo cáo thuế và nộp xong thuế của năm 2019, trong khi đó chính sách chỉ áp dụng cho năm 2020 (hiện chưa tới kỳ báo cáo thuế), nên hầu như DN không được thụ hưởng chính sách này.

Đại diện VASEP: Trong 3 tháng đầu năm, các DN thủy sản đã ký với đối tác chỉ giao được khoảng 50%, còn lại bị huỷ hoặc bị hoãn trong khi việc đàm phán, ký kết các đơn hàng mới đang và sẽ rất khó

“Riêng chính sách giảm tiền điện do Bộ Công Thương đề xuất là thực tế nhất, đến nay, các DN trong ngành đã được giảm trừ” – Đại diện Hiệp hội Da giầy nói.

Theo Hiệp hội Da giầy, là ngành sử dụng nhiều lao động, trong khi gói hỗ trợ 62 nghìn tỷ đồng đi kèm điều kiện DN phải có 50 % lao động mất việc làm mới được giãn, hoãn các khoản đóng góp (Bảo hiểm xã hội, Quỹ Công đoàn, Hưu trí…). Với DN trong ngành, nếu giảm 50% lao động đồng nghĩa DN đã dừng hoạt động, với quy định như vậy là “cứng nhắc” là bất khả thi và đề nghị cần xem xét, sửa đổi theo hướng hỗ trợ trên cơ sở số lao động thực tế bị mất việc tại mỗi DN.

Về những khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, đại diện Hiệp hội gỗ Việt Nam nêu rõ, hầu hết các DN chưa tiếp cận được nguồn vốn này, đặc biệt là nguồn vốn lãi suất 0% để trả lương cho người lao động bị mất việc làm. “Các ngân hàng cũng là DN, nên ở thời điểm khó khăn hiện nay, ngân hàng khẳng định, việc cho vay có quá nhiều rủi ro” – đại diện Hiệp hội Gỗ Việt Nam nói và cho biết, hầu hết các DN đều bị ngân hàng xếp vào hạng 2 – những DN gặp nhiều rủi ro khi cấp tín dụng. Do đó DN đề nghị, Chính phủ hoặc Ngân hàng Nhà nước nên có nguồn ngân sách cấp bù lãi suất để các ngân hàng có thể thực hiện cho các DN vay nhằm giải quyết khó khăn trong thời điểm hiện nay.

Cũng nói về những khó khăn, vướng mắc trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam kiến nghị, ngoài gói hỗ trợ 1,8 triệu đồng/người lao động mất việc, Nhà nước cần nới lỏng các điều kiện để người sử dụng lao động vay vốn với lãi suất ưu đãi để thực hiện các chính sách đối với người lao động

Về thị trường XNK, hầu hết các DN đều nêu kiến nghị với Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, bên cạnh những giải pháp đã và đang thực hiện trong việc tìm kiếm thị trường thay thế thì cần có ngay chính sách hỗ trợ về kỹ thuật, tiêu chuẩn sản xuất và XK hàng hóa. Cụ thể, Hiệp hội Dệt may Việt Nam đề nghị cần tạo điều kiện thuận lợi hơn về thủ tục XNK nguyên liệu và hàng hóa, nhất là các mặt hàng trang, thiết bị y tế, khẩu trang vải kháng khuẩn – mặt hàng chiến lược trong thời điểm dịch bệnh hiện nay.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch

Tại buổi làm việc, ông Trần Thanh Hải– Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - cho biết, mặc dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, song hoạt động XNK trong những tháng đầu năm 2020 vẫn đạt được kết quả khả quan. Tính chung 4 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước tính đạt hơn 162,8 tỉ USD, tăng 3,4% so với cùng kì năm trước. Cán cân thương mại hàng hóa 4 tháng ước tính xuất siêu 3 tỉ USD. Đây là nỗ lực rất lớn từ Chính phủ, các Bộ ngành, địa phương, đặc biệt là các DN.

Về những khó khăn, kiến nghị của đại diện các Hiệp hội ngành hàng, ông Phan Văn Chinh – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu – cho rằng, hầu hết các Hiệp hội đều nêu lên những khó khăn, vướng mắc và đề nghị có những điều chỉnh chính sách hỗ trợ DN vượt quá thời điểm khó khăn hiện nay.

Ông Phan Văn Chinh: Bộ Công Thương sẽ tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ liên quan đến XNK, hỗ trợ DN tìm kiếm thị trường XK hàng hóa, NK nguyên liệu, xúc tiến thương mại…

“Riêng chính sách do Bộ Công Thương đề xuất, trong đó có chính sách liên quan đến XNK, hỗ trợ DN tìm kiếm thị trường xuất khẩu hàng hóa, nhập khẩu nguyên liệu… đã và đang được Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan triển khai tích cực và có hiệu quả” – Ông Chinh nói và nhấn mạnh thêm, về những kiến nghị của các Hiệp hội ngành hàng liên quan đến các gói hỗ trợ tín dụng, chính sách tài khóa và an sinh xã hội, Cục Xuất nhập khẩu sẽ tổng hợp báo cáo lãnh đạo Bộ để báo cáo Chính phủ trong Hội nghị giữa Thủ tướng với DN trong thời gian tới.

Về những khó khăn về nguồn nguyên liệu và thị trường xuất khẩu ở cả thời điểm hiện tại và dự báo trong quý II và III, ông Chinh khẳng định, Bộ Công Thương đã và sẽ tiếp tục đồng hành cùng DN nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ tối đa cho các DN.

“Tới đây, chúng tôi sẽ có những cuộc làm việc trực tiếp với từng Hiệp hội ngành hàng và các DN để nắm bắt khó khăn, bàn giải pháo tháo gỡ trong thời gian ngắn nhất” – Ông Chinh thông báo và cho biết, trong công tác xúc tiến thương mại, tiếp cận thị trường, nếu trước đây chúng ta để DN tự thân thì hiện nay Bộ Công Thương đã có những thay đổi, cụ thể là đang trình phương án tổ chức hỗ trợ xúc tiến thương mại đối với từng ngành hàng, xem xét từng thị trường để có những hoạt động trọng tâm, trọng điểm. Đặc biệt, chương trình xúc tiến thương mại sẽ gắn với khâu sản xuất, xuất khẩu theo năng lực của DN và tín hiệu của thị trường quốc tế.

Ông Chinh cũng cho biết, hiện nay hầu hết các quốc gia là thị trường XNK lớn của hàng hóa Việt Nam đã đạt được những kết quả tốt trong phòng chống dịch bệnh và đang tái khởi động nền kinh tế. Đặc biệt hầu hết các quốc gia đều đưa ra các gói hỗ trợ, cứu trợ DN phục hồi sản xuất, kinh doanh. Đây là cơ sở để các DN Việt Nam duy trì và tìm kiếm bạn hàng, đối tác XNK trong thời gian tới.