Bí ẩn về Tu-160M trong câu chuyện “tam quốc” Nga - Ukraine - Trung Quốc

Tạp chí National Interest của Mỹ ngày 3/1/2023 đăng một bài viết có tiêu đề “Nga tăng cường sản xuất máy bay ném bom chiến lược Tu-160M: Dự kiến ​​​​sẽ có 70 chiếc, một phi đội hàng không hùng hậu”. Theo đó, bài viết chú ý đến tình hình trong lĩnh vực máy bay ném bom chiến lược của Nga, cho rằng 2 máy bay ném bom chiến lược Tu-160M ​​mới đã được chuyển giao để bay thử nghiệm; cũng trong kế hoạch này, Nga sẽ sản xuất hàng loạt máy bay ném bom chiến lược Tu-160M, đồng thời nâng cấp máy bay ném bom chiến lược Tu-160 hiện có.

Thiên Nga trắng Tu-160M của Nga.

Tuy nhiên, Nga cũng bộc lộ điểm yếu khi Tu-160M ​​thiếu khả năng tàng hình như B-21 của Mỹ và H-20 của Trung Quốc, hơn nữa nó vẫn là máy bay ném bom thế hệ trước, chưa đáp ứng được yêu cầu tác chiến trong tương lai.

Vốn dĩ Tu-160 không phù hợp để tái khởi động dây chuyền sản xuất hàng loạt, nhưng dự án phát triển máy bay ném bom thế hệ tiếp theo PAK DA của Nga lại tiến triển chậm chạp, đây chính là yếu tố then chốt thúc đẩy Nga nối lại sản xuất Tu-160.

Dự án PAK DA có thể phải đến cuối những năm 2030 mới có thể kích hoạt lại, về mặt kỹ thuật điều này tụt hậu nghiêm trọng so với Trung Quốc và Mỹ. Lịch sử của dự án PAK DA cũng không ngắn, những tin tức liên quan đã xuất hiện cách đây hơn chục năm, Nga đã tiến hành rầm rộ nhưng vẫn còn quá bí ẩn, cho đến nay vẫn chưa có thông tin rõ ràng của dự án.

Máy bay ném bom tàng hình PAK-DA của Nga se thành sự thật?

Chỉ có tin đồn rằng, một mẫu thử nghiệm đang được sản xuất, nhưng không có tin tức đáng tin cậy nào về thời điểm chuyến bay đầu tiên diễn ra, vì vậy thực sự không thể đoán trước được. Khi nói về tình hình liên quan hiện nay, nhiều người bày tỏ sự nghi ngờ về năng lực của Nga, nhất là liệu Nga có thể sản xuất máy bay ném bom chiến lược tàng hình trong tình trạng hiện nay hay không.

Hiện nay, việc khởi động lại việc sản xuất máy bay ném bom chiến lược Tu-160 là điều khá khó khăn đối với Nga. Nga đã rục rịch khởi động lại dây chuyền sản xuất máy bay ném bom chiến lược Tu-160 cách đây 20 năm nhưng tiến độ rất chậm, thành quả bước đầu là tận dụng phần thân cũ của máy bay ném bom chiến lược Tu-160 còn sót lại từ quá khứ.

Có một điều ngạc nhiên là, National Interest cho rằng, dự án máy bay ném bom tàng hình thế hệ tiếp theo PAK DA của Không quân Nga sẽ sử dụng công nghệ của máy bay ném bom chiến lược H-20 Trung Quốc và có thể phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ, chuyển giao công nghệ cũng như linh kiện từ Trung Quốc.

Nguyên nhân rất đơn giản, dự án máy bay ném bom tàng hình thế hệ tiếp theo PAK DA của Không quân Nga và máy bay ném bom tàng hình H-20 của Trung Quốc ban đầu được thiết kế để cạnh tranh với Mỹ, đồng thời có thể tấn công hạt nhân thông thường trên không. National Interest cho rằng “Trung Quốc có thể sẵn sàng hỗ trợ Nga phát triển”.

Trong bối cảnh hiện nay, việc Nga và Trung Quốc hợp tác chế tạo máy bay ném bom chiến lược thế hệ mới cũng không phải là không có khả năng, nhất là hợp tác này lại nhằm vào sự thống trị của Mỹ.

Quan điểm của National Interest là ngành công nghiệp hàng không của Nga không thể tự mình chế tạo máy bay ném bom thế hệ tiếp theo, thậm chí việc tái khởi động máy bay ném bom chiến lược Tu-160 cũng là một vấn đề.

Máy bay ném bom chiến lược H-20 của Trung Quốc.

Chuyến bay đầu tiên của Tu-160 là vào tháng 1/2022, tuy nhiên sau đó không có thông tin chính thức nào về việc Nga chế tạo hàng loạt máy bay này, mặc dù Không quân Nga thông báo, sẽ mua 50 máy bay ném bom Tu-160M, nâng tổng số phi đội lên gần 70 chiếc. Người Mỹ tin rằng, cách khả thi nhất đối với Nga là sử dụng máy bay ném bom tàng hình H-20 của Trung Quốc làm bản thiết kế chứ không còn tự thiết kế hoàn toàn nữa, và chỉ bằng cách này, tiến độ mới có thể được đảm bảo.

Tuy nhiên, một vấn đề khá “oái oăm” đặt ra là, Trung Quốc bằng cách nào đó, trước đây đã mua được máy bay ném bom chiến lược Tu-160 của Ukraine, bởi vì Ukraine đã thừa hưởng hầu hết các máy bay ném bom chiến lược Tu-160 từ những năm 1990. Tuy nhiên, sau đó, do có sự can thiệp của “bên thứ 3”, một thỏa thuận có thể trị giá hàng tỷ đô la đã bị phá hủy, Ukraine từ bỏ xuất khẩu máy bay ném bom chiến lược Tu-160 sang Trung Quốc, và cũng khiến Ukraine phải tiêu hủy một số lượng lớn máy bay ném bom chiến lược Tu-160, Tu-95 và Tu -22.

Trên cơ sở chiếc Tu-160 đó và các kỹ thuật then chốt khác, máy bay ném bom H-20 đã ra đời, và có thể nói là về đích trước Nga. Liệu người Nga có chấp nhận vấn đề sử dụng một phiên bản “nhái” của Tu-160 để chế tạo Tu-160 “xịn” hoặc thậm chí là máy bay ném bom chiến lược thế hệ mới hay không?

Theo báo cáo của EurAsian Times, H-20 của Trung Quốc được cho là có khả năng mang 4 tên lửa “tàng hình hoặc siêu thanh”.