Bão số 9 Ragasa: "Cơn bão mạnh nhất lịch sử trên Biển Đông"

Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp chia sẻ tại cuộc họp triển khai ứng phó với bão số 9 (bão Ragasa) do Bộ tổ chức chiều tối ngày 22/9.

Tham dự cuộc họp còn có các bộ: Công Thương, Quốc phòng, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Ngoại giao và một số đơn vị trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Bão Ragasa duy trì sức mạnh cấp 17, giật trên cấp 17

Báo cáo tại cuộc họp, ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, đến 17 giờ ngày 22/9, tâm bão Ragasa ở khoảng 120,8 độ kinh đông, chỉ còn cách Biển Đông hơn 100 km.

Dự kiến khoảng 22 giờ tối nay, bão sẽ đi vào Biển Đông và trở thành cơn bão số 9 năm 2025. Hiện tại, Ragasa duy trì cường độ siêu bão cấp 17, giật trên cấp 17, với hoàn lưu rất rộng, bán kính gió mạnh có thể tới hàng trăm km.

Ông Khiêm nhấn mạnh, Ragasa là cơn bão cực mạnh, cấu trúc hoàn lưu chặt, sức gió dữ dội, sóng lớn nguy hiểm. Các phân tích quốc tế và số liệu vệ tinh đều cho thấy, Ragasa đang ở giai đoạn phát triển cực đại, nguy cơ gây tác động nghiêm trọng trên biển.

Theo phân tích, phía bắc bão tồn tại khối áp cao lục địa khô với độ ẩm chỉ 30 - 40%. Khi khối không khí khô này luồn vào, khả năng bão sẽ suy yếu dần khi tiếp cận bán đảo Lôi Châu và nam Quảng Đông (Trung Quốc). So với bão Yagi năm 2024, điều kiện môi trường lần này thuận lợi hơn cho quá trình suy yếu khi Ragasa áp sát bờ.

Ngoài ra, quỹ đạo di chuyển của Ragasa dự báo nghiêng theo hướng tây - tây bắc, thậm chí tây bắc, lệch lên phía bắc so với các cơn bão mạnh trước đây; khiến bão có thể sớm chịu tác động ma sát địa hình Trung Quốc, làm giảm cường độ trước khi vào Vịnh Bắc Bộ.

Các dự báo quốc tế, trong đó có thử nghiệm bằng AI, cũng đồng thuận ở kịch bản bão sẽ lệch về phía bắc đảo Luzon, qua đó củng cố nhận định Ragasa sẽ suy yếu khi tiến gần đất liền.

Trong 24 giờ tới, bão vẫn duy trì siêu bão cấp 16 - 17. Từ ngày 24/9, khi áp sát Quảng Đông, Ragasa mới có khả năng suy yếu dần.

Trên đất liền, từ các tỉnh Quảng Ninh đến Thanh Hóa có thể hứng gió mạnh cấp 9 - 10, giật cấp 11 -12; thời gian nguy hiểm nhất là từ sáng đến đêm 25/9.

Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có lượng mưa phổ biến 100 - 150 mm, nhiều nơi 200 - 250 mm, cục bộ 450 mm. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất rất cao tại trung du, miền núi; lũ trên các sông có thể lên mức Báo động 2 - 3 ở sông nhỏ, Báo động 1 - 2 ở sông chính.

Ông Khiêm thông tin: "Ragasa là siêu bão rất mạnh, hoàn lưu rộng, tác động phức tạp. Chúng ta tuyệt đối không được chủ quan. Từng địa phương, từng ngành phải theo dõi chặt chẽ bản tin, chủ động mọi kịch bản để bảo đảm an toàn cao nhất cho người dân và tài sản.Hiện dự báo mới ở tầm 72 giờ nên còn độ bất định. Điều đáng lo nhất trong ngắn hạn chính là gió cực mạnh và sóng cao trên Biển Đông. Do đó, cần khẩn trương kêu gọi tàu thuyền vào nơi tránh trú an toàn, sẵn sàng phương án tiêu thoát nước, ứng phó lũ quét, sạt lở và bảo đảm an toàn hồ chứa". 

Nguy cơ thiệt hại khoảng 500 nghìn ha lúa

Liên quan đến hoa màu, ông Phạm Đức Luận - Cục trưởng Cục Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, riêng vùng đồng bằng Bắc Bộ hiện có trên 800.000 ha lúa đang ở giai đoạn làm đòng và chín xanh, trong đó khoảng 500.000 ha có nguy cơ thiệt hại nặng nếu xảy ra mưa lớn và ngập úng; đề nghị các địa phương phải đặc biệt lưu ý đến công tác tiêu úng, không được phép chủ quan.

Theo ông Luận, một vấn đề đáng lo ngại là lượng mưa rất lớn. Theo dự báo, tổng lượng mưa có thể đạt 150 - 250 mm, cục bộ tới 450 mm. Trong bối cảnh nhiều hồ thủy điện và thủy lợi đang tích đầy nước, nguy cơ xả lũ phối hợp sẽ rất phức tạp. Các hồ lớn như Tuyên Quang, Sơn La, Thác Bà… đều đã gần đầy, trong khi hồ Hòa Bình cũng ở mức cao. Do đó, việc vận hành hồ chứa phải được tính toán chặt chẽ và kịp thời.

“Ngay cả trên thế giới, dự báo lượng mưa cụ thể trong thời gian ngắn cũng rất khó. Vì vậy, chúng ta càng phải chuẩn bị kỹ các phương án, tuyệt đối không được chủ quan”, ông Luận nói.

Ngoài thiệt hại nông nghiệp và nguy cơ lũ lụt, ông Luận cũng cảnh báo về khả năng xảy ra dông, lốc mạnh trên biển và ven bờ. Các tàu du lịch trong vịnh, tàu thuyền ngư dân và lồng bè nuôi trồng thủy sản đều có nguy cơ bị ảnh hưởng, cần sớm được kêu gọi vào nơi trú tránh an toàn. Công tác chằng chống nhà cửa, cắt tỉa cây xanh, sơ tán dân cư vùng xung yếu phải được triển khai khẩn trương.

Thiếu tướng Phạm Hải Châu - Phó cục trưởng Cục Cứu hộ - Cứu nạn (Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng) cho biết, lực lượng quân đội đã chuẩn bị hơn 300.000 cán bộ, chiến sĩ và dân quân tự vệ, trên 8.000 phương tiện cùng 6 máy bay để sẵn sàng ứng cứu khi có tình huống khẩn cấp.

Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã trực tiếp chỉ đạo kêu gọi, kiểm đếm tàu thuyền, thông báo hướng đi của bão cho ngư dân. Đến nay, 54.058 phương tiện với 215.743 ngư dân đã được thông tin đầy đủ và di chuyển về nơi tránh trú an toàn.

Thiếu tướng Phạm Hải Châu cho rằng, siêu bão Ragasa có diễn biến rất phức tạp, không thể chủ quan. Thực tế những cơn bão đi vào Trung Quốc rồi quét sang nước ta thường để lại thiệt hại rất lớn. Khu vực Quảng Ninh, vùng thường xuyên chịu hoàn lưu bão và mưa lớn, cần đặc biệt cảnh giác; chú trọng phòng ngừa sạt lở đất ở khu vực miền núi.

Đồng thời đưa ra lưu ý: “Chúng ta đã nhiều năm không để xảy ra sự cố mất an toàn tàu thuyền khi bão đổ bộ. Tuy nhiên, Ragasa là cơn bão đặc biệt mạnh, hoàn lưu rộng, phạm vi ảnh hưởng lớn. Nếu chủ quan, hậu quả sẽ rất nặng nề. Vì vậy, các lực lượng, địa phương phải tuyệt đối cảnh giác, thực hiện nghiêm túc mọi biện pháp phòng chống ngay từ bây giờ”.

4 trọng tâm ứng phó siêu bão Ragasa

Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định, tại thời điểm này khi đi vào Biển Đông, bão Ragasa là cơn bão mạnh nhất thế giới năm 2025 và cũng là cơn bão mạnh nhất từng xuất hiện trong lịch sử được ghi nhận trên Biển Đông. Nếu như bão Yagi năm 2024 chỉ đạt cấp 16, giật cấp 18 trên biển, thì Ragasa khi tiến vào Biển Đông đã vượt trên cấp 17.

“Đây là dự báo 72 giờ nên độ chính xác chưa cao, bão có thể mạnh hơn hoặc yếu hơn, nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam, nhất là khu vực biển và ven biển”, thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đưa ra cảnh báo.

Tại cuộc họp, để ứng phó với cơn bão, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị 4 nội dung trọng tâm sau:

Thứ nhất, kiểm soát chặt chẽ tàu thuyền và lồng bè. Đây là ưu tiên hàng đầu. Các đơn vị biên phòng, giao thông, thủy sản và kiểm ngư phải phối hợp sát sao. Từ ngày 22/9, tuyệt đối không để tàu thuyền ra khơi khi chưa kiểm soát, kiểm đếm. Hiện khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có tới 165.000 lồng bè nuôi trồng thủy sản, quy mô rất lớn, cần được quản lý chặt để tránh thiệt hại.

Thứ hai, an toàn hồ chứa thủy điện, thủy lợi. Các hồ lớn như Hòa Bình, Sơn La, Tuyên Quang, Thác Bà… đều gần đầy nước. Trong khi đó, hồ thủy lợi cũng đang ở mức 80 - 90% dung tích. Nếu xảy ra mưa lớn 150 - 450 mm như dự báo, nguy cơ mất an toàn rất cao. Thứ trưởng yêu cầu căn cứ bản tin dự báo sáng 23/9 và đặc biệt trong khung 48 giờ trước bão, các đơn vị phải tính toán phương án xả hợp lý, tuyệt đối không để bị động.

Thứ ba, phòng chống dông lốc, thời tiết cực đoan. Bão Ragasa có hoàn lưu rộng, tương tác với không khí lạnh, dễ phát sinh dông lốc, lốc xoáy cả trên biển và đất liền. Đặc biệt vùng Vịnh Bắc Bộ và các địa phương ven biển phải sẵn sàng phương án phòng ngừa, tránh lặp lại những thiệt hại đáng tiếc như từng xảy ra tại Quảng Ninh.

Thứ tư, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Hiện khu vực Bắc Bộ còn hơn 810.000 ha lúa, trong đó hơn 600.000 ha đang xanh, chưa thể thu hoạch. Nếu bão đổ bộ, thiệt hại sẽ rất lớn. Các tỉnh phải khẩn trương thu hoạch diện tích có thể, tiêu úng sớm, huy động bơm dã chiến. Đồng thời, theo dõi chặt chẽ cây ăn trái, hoa màu để có giải pháp kịp thời.

Đồng thời đề nghị Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cập nhật bản tin 3 giờ/lần, thậm chí 1 giờ/lần khi cần thiết; phối hợp cơ quan báo chí truyền tải nhanh, chính xác đúng định hướng tới người dân: "Không chủ quan nhưng cũng không gây hoang mang". Cùng với đó, người dân cần ghi nhớ 112 như đã quen với 113, 114, 115, để khi có tình huống khẩn cấp, gọi ngay và được hỗ trợ kịp thời.”

Ragasa là cơn bão "chưa từng có", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu chuẩn bị sớm, kỹ lưỡng; tuyệt đối không chủ quan, theo dõi sát sao diễn biến bão và thực hiện nghiêm túc 4 nội dung trọng tâm: kiểm soát tàu thuyền và lồng bè; đảm bảo an toàn hồ chứa thủy điện, thủy lợi; phòng chống dông lốc, thời tiết cực đoan; và bảo vệ sản xuất nông nghiệp.