Bảo đảm tính thực thi của Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá

Công ước khung của WHO về kiểm soát thuốc lá áp dụng quan điểm vì sức khỏe cộng đồng, quyết tâm dành ưu tiên cho quyền bảo vệ sức khỏe công cộng.
Cần có những giải pháp mạnh mẽ quản lý thuốc lá điện tử Thuốc lá thụ động nguy hiểm hơn cả trực tiếp hút thuốc Môi trường học đường: Vì một “miền đất xanh” không khói thuốc

Báo động xu hướng thanh thiếu niên dùng thuốc lá điện tử

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm, thuốc lá cướp đi sinh mạng của gần 6 triệu người, trong đó có hơn 5 triệu người đang và đã từng hút thuốc, hơn 600.000 người không hút thuốc nhưng bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc của người khác. Số người chết vì thuốc lá nhiều hơn tổng số người chết vì HIV⁄AIDS, lao phổi và sốt rét cộng lại.

Ở Việt Nam, số liệu được công bố năm 2022 cho thấy, các bệnh liên quan đến thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm - tức là hơn 100 người chết vì thuốc lá mỗi ngày. Nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.

Việt Nam cũng là nước có tỷ lệ nam giới hút thuốc lá cao nhất thế giới với 47,4% nam giới trưởng thành hút thuốc, tỷ lệ nữ giới hút thuốc thấp hơn chưa đến 2% nhưng thuốc lá là nguyên nhân gây ra gần 10% ca tử vong ở phụ nữ trưởng thành.

Tình trạng hút thuốc lá thụ động rất đáng ngại với 53,5% người không hút thuốc (tương đương 28,5 triệu người) bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại gia đình. Tình trạng hít khói thuốc thụ động còn xảy đến với 5,9 triệu người tại nơi làm việc; 2,8 triệu người tại trường học; 1,4 triệu người trên phương tiện giao thông công cộng.

Bảo đảm tính thực thi của Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá
Gia tăng tình trạng thanh thiếu niên hút thuốc lá điện tử. Ảnh: M. Tuấn

Theo TS. Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), nhờ nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, tỷ lệ hút thuốc lá điếu ở thanh, thiếu niên nước ta đã giảm, nhưng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam ngày càng tăng, nhất là ở giới trẻ, học sinh, sinh viên.

Cụ thể: Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ năm 2015 (0,2%) đến năm 2020 (3,6%), cao nhất tập trung ở nhóm tuổi từ 15-24 (7,3%); tỷ lệ sử dụng trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023; ở nhóm tuổi 13-15, tỷ lệ này của năm 2023 (8%) đã tăng hơn gấp đôi so năm 2022 (3,5%); 1,8% học sinh đã từng sử dụng thuốc lá nung nóng, trong đó, tỷ lệ học sinh ở nhóm tuổi từ 13-17 đang sử dụng thuốc lá nung nóng là 1,1%...

"Chỉ trong 5 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đã vượt lên rất cao. Kết quả phòng chống thuốc lá trong 30 năm sẽ bị thiêu rụi trong vòng 3 năm nếu chúng ta cho phép thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Việt Nam. Những thành tựu mà chúng ta đã đạt được sẽ nhanh chóng bị xóa bỏ nếu không ngăn chặn được", ông Khoa trăn trở.

Quyết tâm bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Việt Nam là quốc gia thứ 47 trong tổng số 182 quốc gia tham gia Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá. Mục tiêu của Công ước nhằm bảo vệ các thế hệ hiện nay và tương lai khỏi các hậu quả tàn phá về sức khoẻ, xã hội, môi trường và kinh tế của việc tiêu thụ thuốc lá và phơi nhiễm với khói thuốc.

ThS. Đinh Thị Thu Thủy - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, Việt Nam đã tham gia công ước khung về kiểm soát thuốc lá gần 20 năm, trong đó điều 5.3 của Công ước quy định rất rõ: "Các quốc gia thành viên có trách nhiệm xây dựng các quy định cụ thể cho nước mình, nhằm bảo vệ các chính sách kiểm soát thuốc lá khỏi sự can thiệp của ngành công nghiệp thuốc lá,… thúc đẩy xã hội không nhận tài trợ hay hỗ trợ của các doanh nghiệp thuốc lá, không được hỗ trợ tài chính, giảm thuế hoặc trợ cấp cho ngành công nghiệp thuốc lá…".

Bảo đảm tính thực thi của Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá
Bà Đinh Thị Thu Thủy - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) - Ảnh: Thảo Nguyên

Theo bà Thuỷ, vừa qua, có một số bác sĩ tham gia một số hội thảo do ngành công nghiệp thuốc lá đứng sau tài trợ, bác sĩ vô tư không biết việc làm của mình đã vi phạm Điều 5.3 Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá.

"Quan điểm của Bộ Y tế là đặt lợi ích chung, lợi ích của tập thể lên hàng đầu, không có lợi ích nhóm. Chính vì các quy định đó, Bộ Y tế luôn thận trọng lưu ý khi làm các chính sách pháp luật mà có sự mâu thuẫn lợi ích giữa y tế công cộng và liên quan đến lợi ích doanh nghiệp. Đặc biệt liên quan đến chính sách kiểm soát thuốc lá mà Việt Nam đã tham gia", bà Thủy khẳng định.

Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng một số chính sách, ví dụ thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi và đề xuất ban hành nghị quyết về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu quảng cáo thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Đây là 2 văn bản pháp lý quan trọng thể hiện rất rõ về việc đấu tranh về lợi ích y tế công cộng với các lợi ích nhóm, lợi ích của doanh nghiệp, ngành công nghiệp thuốc lá.

Theo ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm - Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, ngành công nghiệp thuốc lá được coi là một "trung gian truyền bệnh ở quy mô toàn cầu" khi thuốc lá đã được chứng minh gây ra những ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.

Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá khuyến cáo các quốc gia tăng cường nhận thức của ngành công nghiệp thuốc lá; hạn chế và ban hành quy tắc ứng sử khi tương tác với công nghiệp thuốc lá; cấm các ưu đãi dành cho ngành công nghiệp thuốc lá. Ngành công nghiệp thuốc lá không thể là đối tác trong bất kỳ sáng kiến nào liên quan tới việc xây dựng, triển khai chính sách y tế công cộng.

Ông Lâm cho hay, thực tế ngành công nghiệp thuốc lá có rất nhiều "chiêu trò" để cản trở việc đề xuất cấm thuốc lá mới như: Bóp méo các luồng ý kiến công chúng nhằm tạo hình ảnh doanh nghiệp tốt; dựng lên các nhóm bề mặt để gây ảnh hưởng; tìm cách làm giảm giá trị các bằng chứng nghiên cứu; sử dụng các hoạt động tài trợ và danh nghĩa khoa học để đánh bóng hình ảnh và gây ảnh hưởng.

Hay đôi khi là những cái tên rất trá hình như "Thế giới không khói thuốc" tài trợ các nghiên cứu về phòng chống tác hại thuốc lá tuy nhiên lại do chính công ty thuốc lá tài trợ…

Liên quan đến vấn đề này, ThS. Đào Thế Sơn, Chuyên gia Tổ chức Y tế cộng đồng toàn cầu Vital Strategies bày tỏ quan điểm về vấn đề "lobby" chính sách. Đây là thực tiễn xảy ra ở các quốc gia, đặc biệt là các công ty có động cơ lợi nhuận.

"Để đạt được lợi nhuận, các công ty này sẽ đưa ra rất nhiều phương thức đạt được mục đích. Thế nhưng với những công ty kinh doanh những sản phẩm có hại cho sức khỏe, ảnh hưởng đến toàn dân, chúng ta cần hạn chế tối đa việc lobby này. Không thể vì một lợi ích nhỏ của một nhóm mà ảnh hưởng đến sức khỏe toàn dân", ông Sơn nhấn mạnh.

Thảo Nguyên
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Tổ chức Y tế thế giới

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/11/2024: Mưa lớn ở Trung Bộ vẫn tiếp tục, vùng núi Bắc Bộ trời rét

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/11/2024: Mưa lớn ở Trung Bộ vẫn tiếp tục, vùng núi Bắc Bộ trời rét

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/11/2024: Phía Đông Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời lạnh, vùng núi Bắc Bộ trời rét. Mưa lớn ở Trung Bộ vẫn tiếp tục có nơi trên 200mm.
Dự báo thời tiết biển hôm nay 6/11/2024: Gió Đông Bắc hoạt động mạnh, mưa dông, biển động, sóng lớn

Dự báo thời tiết biển hôm nay 6/11/2024: Gió Đông Bắc hoạt động mạnh, mưa dông, biển động, sóng lớn

Dự báo thời tiết biển hôm nay 6/11/2024: Bắc Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa) gió Đông Bắc mạnh giật cấp 8-9. Biển động mạnh. Sóng biển cao 4-6m.
Dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 6/11/2024: Hà Nội ban ngày nhiệt độ tăng, có mưa vài nơi, đêm lạnh

Dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 6/11/2024: Hà Nội ban ngày nhiệt độ tăng, có mưa vài nơi, đêm lạnh

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, thời tiết Hà Nội hôm nay 6/11, Hà Nội nhiều mây, có mưa vài nơi. Gió Đông Bắc cấp 2-3. Ban ngày nhiệt độ tăng
Tuyên Quang: Triển khai nhiều hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam

Tuyên Quang: Triển khai nhiều hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam

Tỉnh Tuyên Quang vừa ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động chào mừng 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân.
Công đoàn Hà Nội hỗ trợ 5.000 người lao động về quê đón Tết

Công đoàn Hà Nội hỗ trợ 5.000 người lao động về quê đón Tết

Theo kế hoạch 67 về việc tổ chức chăm lo Tết 2025 cho người lao động, Công đoàn Hà Nội sẽ hỗ trợ tiền vé xe cho 5.000 công nhân về quê đón Tết.

Tin cùng chuyên mục

Hà Nội: Phát huy tối đa giá trị các nguồn lực để phát triển toàn diện

Hà Nội: Phát huy tối đa giá trị các nguồn lực để phát triển toàn diện

Chiều ngày 5/11, UBND thành phố Hà Nội sơ kết 1 năm Đề án quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công và triển khai tổng kiểm kê tài sản công.
Quảng Bình: Mưa lớn làm chia cắt và cô lập nhiều thôn, xã ở khu vực miền núi

Quảng Bình: Mưa lớn làm chia cắt và cô lập nhiều thôn, xã ở khu vực miền núi

Đợt mưa lớn bắt đầu từ ngày 3/11 đến hôm nay đã làm chia cắt và cô lập nhiều thôn, xã tại các huyện miền núi Minh Hoá, Tuyên Hoá của tỉnh Quảng Bình.
Hải Phòng: Lan tỏa văn hóa nghệ thuật, du lịch đêm

Hải Phòng: Lan tỏa văn hóa nghệ thuật, du lịch đêm

Thời gian gần đây, các địa phương trên địa bàn TP. Hải Phòng đồng loạt tổ chức các tuyến phố văn hóa, nghệ thuật đường phố, ẩm thực về đêm, mang sức hút mới.
Bộ Y tế giải trình việc thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng

Bộ Y tế giải trình việc thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng

Bộ Y tế vừa có báo cáo làm rõ phản ánh của cử tri về việc thiếu vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng gửi đến kỳ họp Quốc hội khóa XV.
Đại tướng Phan Văn Giang lý giải về giữ nguyên dự thảo quy định cấp tướng nghỉ hưu ở tuổi 60

Đại tướng Phan Văn Giang lý giải về giữ nguyên dự thảo quy định cấp tướng nghỉ hưu ở tuổi 60

Theo Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phan Văn Giang, nếu nâng tuổi phục vụ tại ngũ của cấp tướng lên 62 thì cấp Đại tá không còn đủ tuổi lên tướng.
Bộ Y tế bác thông tin

Bộ Y tế bác thông tin 'sử dụng muối i-ốt gây bệnh cường giáp'

Bộ Y tế cho rằng, lập luận thiếu cơ sở khoa học đã gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng không tốt đến các nỗ lực trong phòng, chống các rối loạn thiếu i-ốt.
Đề nghị hoàn thiện hồ sơ Đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị trước ngày 8/11

Đề nghị hoàn thiện hồ sơ Đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị trước ngày 8/11

Bộ Giao thông vận tải đề nghị Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh hoàn thiện hồ sơ Đề án phát triển mạng lưới đường sắt đô thị đến năm 2035.
Loạn thầy bói, cô đồng online: Chiêu trò cũ, nạn nhân mới

Loạn thầy bói, cô đồng online: Chiêu trò cũ, nạn nhân mới

Vẫn là những chiêu trò xem trước rủi ro trong tương lai nhưng các thầy bói, cô đồng online trên mạng xã hội vẫn lừa đảo được rất nhiều nạn nhân mới.
Bộ Công Thương ra Công điện ứng phó, khắc phục hậu quả do mưa lớn tại khu vực miền Trung

Bộ Công Thương ra Công điện ứng phó, khắc phục hậu quả do mưa lớn tại khu vực miền Trung

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên ký ban hành Công điện số 8846/CĐ-BCT ngày 4/11 về việc ứng phó, khắc phục hậu quả do mưa lớn tại khu vực miền Trung.
Quy định mới về thời gian thí điểm cho người Việt vào chơi tại điểm kinh doanh casino

Quy định mới về thời gian thí điểm cho người Việt vào chơi tại điểm kinh doanh casino

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 145/2024/NĐ-CP quy định mới về thời gian thực hiện thí điểm cho người Việt vào chơi tại điểm kinh doanh casino.
7.200 người được hỗ trợ giảm ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn

7.200 người được hỗ trợ giảm ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn

7.200 người dân tại hai tỉnh Cà Mau và Ninh Thuận bị ảnh hưởng bởi hạn hán và xâm nhập mặn được hưởng lợi từ Dự án “Nước là sự sống” do Nhật Bản tài trợ.
Dự báo thời tiết ngày mai 6/11/2024: Hà Tĩnh đến Bình Định tiếp tục mưa lớn trên 300mm

Dự báo thời tiết ngày mai 6/11/2024: Hà Tĩnh đến Bình Định tiếp tục mưa lớn trên 300mm

Dự báo thời tiết ngày mai 6/11: Bắc Bộ nằm trọn trong không khí lạnh tăng cường, vùng núi trời rét dưới 16 độ. Hà Tĩnh đến Bình Định tiếp tục mưa lớn trên 300mm
Quảng Bình: Di dời 38 hộ dân khẩn cấp trước nguy cơ sạt lở đất

Quảng Bình: Di dời 38 hộ dân khẩn cấp trước nguy cơ sạt lở đất

Chính quyền địa phương đã di dời 38 hộ dân ra khỏi khu vực đồi Cây Sường thuộc thị trấn Quy Đạt, huyện Minh Hoá, tỉnh Quảng Bình trước nguy cơ sạt lở đất.
Lai Châu: 20 cháu nhỏ ở huyện Tam Đường nhập viện, nghi do ăn nhầm thuốc diệt chuột

Lai Châu: 20 cháu nhỏ ở huyện Tam Đường nhập viện, nghi do ăn nhầm thuốc diệt chuột

Sáng nay (5/11), tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu tiếp nhận 20 bệnh nhân nghi ngờ ăn nhầm thuốc diệt chuột.
Trao tặng mũ bảo hiểm cho học sinh lớp Một khu vực miền Trung năm học 2024 – 2025

Trao tặng mũ bảo hiểm cho học sinh lớp Một khu vực miền Trung năm học 2024 – 2025

Ủy ban an toàn giao thông quốc gia và Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động Trao tặng mũ bảo hiểm cho học sinh lớp 1 khu vực miền Trung năm học 2024 – 2025.
Nhiều người bất lực nhìn nhà mới mua gần 5 tỷ ở Hà Nội bị sập

Nhiều người bất lực nhìn nhà mới mua gần 5 tỷ ở Hà Nội bị sập

Phát hiện dấu hiệu bất thường, mọi người trong ngôi nhà mới mua gần 5 tỷ đồng (ở thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội) chạy ra ngoài, bất lực nhìn căn nhà sập
Điều chỉnh lịch chi trả lương hưu từ tháng 12/2024

Điều chỉnh lịch chi trả lương hưu từ tháng 12/2024

Từ tháng 12/2024, TP. Hồ Chí Minh sẽ điều chỉnh lịch chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối với hình thức chi trả bằng tiền mặt.
Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương làm người phát ngôn Bộ Thông tin và Truyền thông

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương làm người phát ngôn Bộ Thông tin và Truyền thông

Theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương được giao thực hiện nhiệm vụ làm người phát ngôn của Bộ TT&TT.
Hội thảo “Công tác quản lý, bảo vệ môi trường tại các cụm công nghiệp và làng nghề”

Hội thảo “Công tác quản lý, bảo vệ môi trường tại các cụm công nghiệp và làng nghề”

Sáng ngày 5/11, tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo “Công tác quản lý, bảo vệ môi trường tại các cụm công nghiệp và làng nghề”.
Khách hàng tại TP. Hồ Chí Minh trúng Vietlott Power 6/55 hơn 148 tỷ đồng

Khách hàng tại TP. Hồ Chí Minh trúng Vietlott Power 6/55 hơn 148 tỷ đồng

Theo thông tin từ Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott), khách hàng tại TP. Hồ Chí Minh là chủ nhân trúng Vietlott Power 6/55 hơn 148 tỷ đồng.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động