Báo cáo đầu tư ASEAN 2018: FDI và sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số trong ASEAN

Dòng vốn FDI vào ASEAN đã tăng lên mức kỷ lục, từ 123 tỷ USD năm 2016 lên 137 tỷ USD trong năm 2017, được củng cố bởi sự gia tăng đáng kể trong đầu tư ở 8 nước thành viên. Kết quả là, tỷ lệ FDI của ASEAN chảy vào các nền kinh tế đang phát triển tăng từ 18% trong năm 2016 lên 20% vào năm 2017. Trong tổng lượng FDI vào Đông Á và Đông Nam Á, thị phần của ASEAN cũng tăng từ 31% trong năm 2016 lên 34% trong năm 2017. Đầu tư nội khối ASEAN, đóng góp lớn nhất cho dòng vốn FDI trong khu vực, đạt mức cao mới 27 tỷ USD, tương đương khoảng 19% tổng lượng vốn chảy vào khu vực. Một sự phát triển quan trọng trong ASEAN là đầu tư tăng trong nền kinh tế kỹ thuật số, bao gồm thương mại điện tử, công nghệ fintech, vốn mạo hiểm và các hoạt động kỹ thuật số khác như phát triển trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT).

Các công ty MNE và các công ty ICT của ASEAN hiện đang tăng cường sự chú ý trong khu vực. Các dự án đầu tư ICT phi sản xuất đã tăng nhanh từ 2,8 tỷ USD năm 2010 lên 3,9 tỷ USD năm 2017, trong khi các vụ sáp nhập và mua bán công nghệ qua biên giới tăng từ 172 triệu USD năm 2010 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2017.

Ở cấp khu vực, các nước thành viên ASEAN đang thúc đẩy hợp tác để tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành công nghệ thông tin, mở rộng thương mại điện tử và tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối kỹ thuật số, bao gồm cả việc thực hiện ký kết thỏa thuận thương mại điện tử ASEAN và áp dụng Khuôn khổ hội nhập kỹ thuật số ASEAN nhằm tạo thuận lợi cho việc đưa khu vực này trở thành một trung tâm kỹ thuật số toàn cầu có khả năng cạnh tranh.

Với những phát triển trên và triển vọng đầy hứa hẹn cho đầu tư vào nền kinh tế kỹ thuật số trong khu vực, Báo cáo đầu tư ASEAN năm nay được công bố rất kịp thời. Báo cáo 2018 xem xét bối cảnh đầu tư và tác động của nền kinh tế kỹ thuật số và thương mại điện tử trong ASEAN, và cũng thảo luận về các lựa chọn chính sách và chiến lược kinh tế kỹ thuật số cho khu vực. ASEAN cần giữ đà tăng đầu tư vào lĩnh vực ICT bằng cách tăng cường nỗ lực tập thể để thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số, phát triển kỹ năng số, giải quyết các tắc nghẽn logistics và hệ thống thanh toán, quản lý rủi ro tiềm ẩn của cuộc cách mạng kỹ thuật số, nắm bắt cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4IR).

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN vào năm 2017, ASEAN đã chỉ ra rằng, khu vực này vẫn là một điểm đến của lựa chọn đầu tư. Dòng chảy mạnh mẽ của vốn đầu tư cũng làm tăng tỷ trọng FDI toàn cầu của ASEAN đối với các nền kinh tế đang phát triển. Thương mại bán buôn và bán lẻ nổi lên là những ngành tiếp nhận vốn lớn nhất, vượt qua lĩnh vực tài chính và sản xuất. Ngoài ra còn có sự quan tâm ngày càng tăng trong các hoạt động chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu và phát triển thương mại điện tử, bao gồm cả công nghệ fintech.

Báo cáo đầu tư ASEAN 2018 cho thấy, các giao dịch Internet ước tính trị giá 50 tỷ USD vào năm 2017, có khả năng đạt 200 tỷ USD vào năm 2025. Cuộc cách mạng kỹ thuật số đang phá vỡ và chuyển đổi các ngành công nghiệp cũng như cách thức vận chuyển hàng hóa và dịch vụ. Nền kinh tế kỹ thuật số cũng tạo ra cơ hội thúc đẩy phát triển bằng cách tăng hiệu quả kinh doanh và năng suất, mở rộng tiếp cận với các thị trường hiện tại hoặc thị trường mới, và tạo điều kiện tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Các nước ASEAN đang tích cực thúc đẩy đầu tư vào nền kinh tế kỹ thuật số, bao gồm cả thông qua hợp tác hơn nữa về kết nối kỹ thuật số. Tuy nhiên, các thách thức chính sách và thể chế vẫn còn.

Báo cáo đầu tư ASEAN được thực hiện theo thỏa thuận hợp tác kỹ thuật giữa Ban Thư ký ASEAN và Hội nghị Liên hiệp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) với các thông tin từ các thành viên thông qua Ủy ban điều phối ASEAN về Đầu tư (CCI) và được hỗ trợ bởi Chương trình Hợp tác phát triển ASEAN - Australia giai đoạn II (AADCP II).