Bám sát diễn biến thuốc lá nhập lậu

CôngThương - Thứ trưởng đánh giá thế nào về hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành thuốc lá trong năm 2013?

Trong năm 2013, hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của doanh nghiệp (DN) vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Doanh nghiệp ngành thuốc lá vừa tổ chức thực hiện hoạt động SXKD, vừa phải nghiên cứu, chuẩn bị điều kiện thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (trong đó việc ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên bao bì thuốc lá, vừa ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng, vừa tăng chi phí đầu vào sản xuất)...

Mặc dù khó khăn, song các đơn vị trong ngành đã tìm mọi giải pháp khắc phục, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp giữ vững thị trường trong và ngoài nước, phấn đấu thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2013 ở mức cao nhất trong bối cảnh khó khăn chung của ngành thuốc lá như: tổng sản lượng đạt 5.6 tỷ bao, tăng 6,6%, trong đó nội tiêu đạt 4.265 triệu bao tăng 2,2%, xuất khẩu đạt 1.335 tỷ bao, tăng 12,5%. Nộp thuế tiêu thụ đặc biệt 16.965 tỷ đồng, tăng 13,8%. Hầu hết các DN sản xuất thuốc lá điếu đều đứng ở vị trí “top” đầu nộp ngân sách địa phương như Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn; Tổng công ty Khánh Việt...

Đặc biệt, phát huy vai trò chủ đạo của ngành, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã hoàn thành kế hoạch và đóng góp không nhỏ cho ngân sách nhà nước, với mức nộp ngân sách đạt 108%. Đây là kết quả đáng kích lệ trong điều kiện khó khăn, suy thoái kinh tế vẫn tiềm ẩn như hiện nay.

Bên cạnh đó, các DN cũng đã bám sát diễn biến thị trường, đẩy mạnh công tác dự báo cung cầu sản phẩm, đảm bảo cung cấp đủ sản phẩm cho người dân, ổn định giá thị trường, giữ uy tín, hình ảnh thương hiệu của sản phẩm và DN.

Hiện nay, nguồn nguyên liệu thuốc lá mới chỉ đáp ứng được 40% sản xuất trong nước, còn lại phải nhập khẩu, Bộ Công Thương có giải pháp gì cùng với DN để tăng diện tích vùng trồng theo quy hoạch ngành thuốc lá để giảm nhập khẩu?

Hiện nay, nguyên liệu sản xuất trong nước mới đáp ứng chưa được ½ nhu cầu sản xuất trong nước (khoảng 50.000 tấn/năm), điều này làm ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của các DN. Để thực hiện mục tiêu của Quyết định số 1988/QĐ-BCT ngày 01/4/2013 về quy hoạch sản xuất sản phẩm thuốc lá và phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá Việt Nam, mục tiêu đến năm 2015, diện tích trồng thuốc lá phải đạt 28.940 ha với sản lượng đạt 65.300 tấn/năm và đến năm 2020 diện tích đạt 31.960 ha với sản lượng là 75.500 tấn/năm…

Để đảm bảo phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá Việt Nam như quy hoạch đề ra, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cần xây dựng Đề án phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá phù hợp với quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá và các quy định của pháp luật về kinh doanh thuốc lá; đảm bảo tăng được diện tích vùng trồng sản lượng nguyên liệu; nâng cao công tác sản xuất nguyên liệu; thành lập tổ công tác kiểm tra tình hình thực hiện các quy định của pháp luật về kinh doanh thuốc lá đối với tổ chức, cá nhân và cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương trước vụ thu mua nguyên liệu thuốc lá. Đặc biệt, cần thiết lập bộ phận theo dõi, quản lý, kiểm tra tình hình đầu tư, nguồn gốc nguyên liệu của các đơn vị cung cấp nguyên liệu và có biện pháp xử lý cụ thể đối với những đơn vị sản xuất thuốc điếu sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc; đơn vị sản xuất nguyên liệu không đầu tư nhưng thu mua nguyên liệu giao cho các đơn vị sản xuất thuốc điếu.

Để thực hiện được kế hoạch sản xuất kinh doanh trong điều kiện khó khăn như hiện nay theo Thứ trưởngngành Thuốc lá phải triển khai các biện pháp gì trong năm 2014 và những năm tiếp theo?

Có thể thấy giai đoạn 2014-2015 là giai đoạn khó khăn đối với ngành thuốc lá, chính vì vậy để thực hiện thành công kế hoạch sản xuất kinh doanh ngành thuốc lá phải triển khai đồng thời nhiều giải pháp cụ thể như: tập trung giữ vững thị trường thuốc lá nội địa, bám sát diễn biến của thị trường, diễn biến của thuốc lá nhập lậu để kịp thời có giải pháp nâng cao sức cạnh tranh, bảo vệ và phát triển thị phần của DN; thực hiện đồng bộ các giải pháp khôi phục lại thị trường, nhất là đối với thương hiệu các nhãn thuốc lá nội địa như nhãn thuốc lá Vinataba. Tập trung đầu tư phát triển và hình thành các vùng nguyên liệu đặc thù, tạo ra sản phẩm khác biệt có chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

Hiện nay ngành công nghiệp thuốc lá Việt Nam còn có khoảng cách khá xa so với công nghiệp thuốc lá thế giới. Vì vậy, quá trình hiện đại hóa ngành thuốc lá ở nước ta cần phải có bước đột biến mới có khả năng theo kịp trình độ các nước trong khu vực như: công nghệ sinh học cho phát triển nguyên liệu, công nghệ phối chế thuốc lá điếu, cơ khí chế tạo máy móc và thiết bị thay thế, đầu tư cho dây truyền công nghệ…

Bộ Công Thương sẽ kiến nghị với Chính phủ các đề xuất của ngành về lộ trình giảm tar và nicotin để lộ trình phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam trong thực hiện luật phòng chống tác hại thuốc lá; quy định về in cảnh báo sức khỏe… Bên cạnh đó, kiến nghị Nhà nước có chương trình đầu tư cơ sở hạ tầng cho các cùng nguyên liệu như: Thủy lợi đầu mối, thủy lợi nội vùng, giao thông…

Thứ trưởng kỳ vọng gì vào Đề án chống buôn lậu thuốc lá khu vực Tây Nam khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và đi vào triển khai thực hiện?

Có thể thấy, tình trạng thuốc lá ngoại nhập lậu chiếm tới 20% thị phần trong nước, đang gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước hàng năm hơn 4.000 tỷ đồng, thuốc lá lậu còn ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng khi chất lượng thuốc lá lậu không được kiểm soát. Nếu chúng ta không có những giải pháp quyết liệt và đồng bộ khó có thể đẩy lùi được vấn nạn quốc gia này. Trong năm 2014 và những năm tiếp theo, thuốc lá nhập lậu được coi là mặt hàng trọng điểm trong công tác chống buôn lậu. Hiện Bộ Công Thương cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án chống buôn lậu thuốc lá khu vực Tây Nam. Đây sẽ được coi là biện pháp mạnh trấn áp các đối tượng buôn lậu thuốc lá trên cả nước. Bộ sẽ chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường phối hợp với các chính quyền địa phương kiên quyết triệt phá các đường dây, ổ nhóm, đặc biệt là các đầu lậu thuốc lá.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các DN trong việc phát triển ngành thuốc lá cũng như bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên để làm tốt được công tác này, bên cạnh sự nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước, các DN sản xuất thuốc lá điếu cần nghiên cứu để sản xuất các loại thuốc lá có vị tương tự như thuốc lá nhập lậu nhưng chất lượng tốt, giá rẻ để dần thay thế các loại thuốc lá nhập lậu hiện nay.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Thúy Hà