
Hỗ trợ chuyển đổi việc làm trước khi thu hồi đất của dân
CôngThương - Bùng nổ các khu công nghiệp
Năm 1991, khu chế xuất Tân Thuận ra đời. Ngay lập tức, mô hình mới này tạo ra một sức hút lớn đối với các tỉnh, thành phố trên cả nước nhờ khả năng thu hút đầu tư, dẫn đến tình trạng liên tục điều chỉnh, bổ sung quy hoạch KCN. Năm 1996, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 519/TTg phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển KCN giai đoạn 1996- 2010. Theo đó, đến năm 2000 sẽ có 10 KCN ở phía Bắc, 17 KCN ở phía Nam và 6 KCN ở miền Trung. Tuy nhiên, đến cuối năm 1997, đã có 41 KCN và con số này nhanh chóng lên tới 100. Giai đoạn sau năm 2000, các KCN vẫn tiếp tục bùng nổ trên khắp cả nước.
Mặc dù hiện tại, số lượng các KCN đang trong giai đoạn dư thừa vẫn còn khá nhiều, nhưng theo quy hoạch đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 sẽ còn xuất hiện thêm nhiều KCN nữa. Theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, tính đến hết năm 2012, cả nước đã có 283 KCN với tổng diện tích 76.000 ha. Các KCN chủ yếu tập trung tại khu vực Đông Nam bộ (93 KCN), đồng bằng sông Hồng (70 KCN), đồng bằng sông Cửu Long (45 KCN), Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung (44 KCN).
Nếu không thực hiện các hoạt động đào tạo nghề, hỗ trợ chuyển đổi việc làm trước thời điểm tiến hành thu hồi đất, thì hiệu quả của các chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của nhà nước cũng bị ảnh hưởng. |
Đào tạo nghề - bài toán cần thực hiện
Các KCN đang góp phần giải quyết việc làm cho khoảng 1,76 triệu lao động trực tiếp. Như vậy, mỗi ha đất KCN sẽ tạo ra được việc làm cho khoảng 23 người (gấp 2 lần khả năng tạo việc làm từ sản xuất nông nghiệp) và nếu tính trên quỹ đất có thể cho thuê, con số này sẽ là 38 người (tương ứng gấp gần 4 lần). Tuy nhiên, trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật của người lao động tại các KCN tương đối thấp, chủ yếu là lao động phổ thông, khiến hiệu quả phát triển các KCN bị ảnh hưởng.
Bà Nguyễn Thị Hải Vân - Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) - cho rằng, các quy định hiện hành của chính sách hỗ trợ đào tạo nghề Chính phủ cũng như các chính sách hỗ trợ, bồi thường và tái định cư đều chỉ hỗ trợ cho nhóm đối tượng trong độ tuổi lao động. Bên cạnh đó, mặc dù các chính sách đào tạo nghề của nhà nước định hướng đào tạo nghề theo nhu cầu, tuy nhiên, do giới hạn về mức kinh phí hỗ trợ nên có rất nhiều nghề người lao động muốn học nhưng lại không có kinh phí. Trên thực tế, với nhóm nông dân bị thu hồi đất để xây dựng các KCN, chính sách đào tạo nghề sẽ khó khăn hơn, đặc biệt là nhóm lao động lớn tuổi. Theo bà Vân, chính sách của nhà nước nên xem xét với nhóm đối tượng bị thu hồi đất ngoài độ tuổi lao động, nếu có nhu cầu vẫn có thể tham gia học nghề phù hợp, không nên trả tiền học nghề cũng như không quy đổi sang hình thức khác.




