Làng nghề truyền thống Quảng Nam gian nan tìm chỗ đứng

Bài 1: Không có hậu kế, nguy cơ mai một nghề truyền thống

Những người nghệ nhân Quảng Nam nặng lòng với nghề truyền thống, cả đời gắn bó với nghề vẫn luôn luôn “trăn trở” làm sao để nghề truyền thống phát triển. Nhưng, trong vòng xoáy công nghiệp hóa, hiện đại hóa, mong muốn này ngày càng trở nên khó khăn hơn khi làng nghề đứng trước hàng loạt thách thức về người kế nghiệp, về tính liên kết và về khâu thương mại hóa sản phẩm.

Khi cha truyền nhưng... con không nối

Trong hội làng nghề truyền thống tỉnh Quảng Nam, hầu như ai cũng biết đến nghệ nhân mộc mỹ nghệ Nguyễn Văn Tiếp. Bởi, đây là một nghệ nhân kỳ cựu, uy tín, nhưng nổi bật hơn đó là cả 3 người con trai của nghệ nhân Nguyễn Văn Tiếp đều tham gia làm việc tại cơ sở mộc mỹ nghệ của gia đình, dần đảm trách nghề mộc mỹ nghệ đã có truyền thống đến 5 đời.

bai 1 khong co hau ke nguy co mai mot nghe truyen thong
Anh Nguyễn Văn Ân - Nghệ nhân đời thứ 5 của mộc mỹ nghệ Nguyễn Văn Tiếp, một trong số ít "con em nghệ nhân nối nghiệp cha ông, giữ nghề"

Nghệ nhân Nguyễn Văn Tiếp là một trong số ít nghệ nhân làng nghề truyền thống của tỉnh Quảng Nam có con theo nghề mộc mỹ nghệ để kế nghiệp, giữ nghề. Nhiều nghệ nhân nổi tiếng của Quảng Nam mặc dù đã có tuổi nhưng vẫn luôn trăn trở tìm người kế bước.

Ông Phan Xuân Thanh – Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Nam cho rằng, hiện nay, các làng nghề trên địa bàn tỉnh đang đứng trước nguy cơ mai một rất lớn. Khó khăn nhất đó là con người – những thế hệ con, em của các nghệ nhân bỏ nghề truyền thống.

Theo nghệ nhân Lê Phước Tiến – Công ty TNHH Phước Tiến, kiêm quản lý nhà trưng bày sản phẩm thủ công truyền thống Quảng Nam (35 Nguyễn Thái Học, Hội An), tìm người kế thừa di sản làng nghề đã được cha ông gây dựng bao đời nay đang là vấn đề làm đau đầu các nghệ nhân. “Làm gì cũng phải có đam mê, yêu nghề. Điều này đặc biệt đúng với nghề truyền thống bởi muốn trở thành nghệ nhân của làng nghề truyền thống phải gắn bó, bền chí. Các nghệ nhân, trong đó có tôi, không ép con mình theo nghề truyền thống, chúng tôi tôn trọng lựa chọn của con cái. Nhưng đằng sau đó các nghệ nhân luôn trăn trở về người sẽ nối nghiệp mình, người sẽ giữ hồn cho di sản làng nghề Quảng Nam”, nghệ nhân Lê Phước Tiến chia sẻ và cho rằng, bây giờ có rất nhiều ngành nghề có thu nhập tốt, môi trường làm việc năng động, hiện đại, nên giới trẻ đam mê, theo đuổi là không có gì lạ. “Tôi cũng đang tìm người kế nghiệp dần, mà cũng khó. Lo nhất bây giờ là chủ già, thợ già, thêm chục năm nữa rồi không biết ai sẽ tiếp nối nghề truyền thống”, nghệ nhân Lê Phước Tiến nói.

Người trẻ không “mặn mà” với nghề truyền thống

Theo nghệ nhân Lê Phước Tiến, hiện đang diễn ra sự dịch chuyển các thợ thủ công chuyển hướng lao động sang các ngành nghề khác, dẫn đến nguy cơ mất dần đi những di sản làng nghề. Ông Tiến cho biết, tại cơ sở sản xuất đồ mỹ nghệ của ông, đa số thợ làm việc đều đã gắn bó trên dưới 10 năm và hầu như không có người trẻ theo đuổi nghề. “Tìm thợ giỏi giờ rất khó, mình sẵn sàng đào tạo nhưng lớp trẻ bây giờ không chịu cực được, tuyển vào vài hôm là bỏ”, ông Tiến trăn trở.

Cũng cùng quan điểm như trên, anh Nguyễn Văn Ân – Cơ sở mộc mỹ nghệ Nguyễn Văn Tiếp chia sẻ, 20 thợ thủ công làm việc tại cơ sở đều tự tìm đến học, vì họ có đam mê với mộc mỹ nghệ, chứ không phải chạy theo đồng tiền, có nghệ nhân đã gắn bó với cơ sở đến 20 năm.

bai 1 khong co hau ke nguy co mai mot nghe truyen thong
Trương Anh Dũng lựa chọn nghề thủ công mộc mỹ nghệ để gắn bó

Theo học nghề tại mộc mỹ nghệ Nguyễn Văn Tiếp được 5 năm, Trương Anh Dũng (SN 1995, Điện Bàn) cũng thừa nhận mình đến với nghề vì đam mê, vì thích các đường nét tinh xảo của mộc mỹ nghệ, chứ không phải vì lợi ích kinh tế. “Em có thu nhập thấp nhất trong lứa các bạn cùng tuổi. Em học và làm nghề ở đây không phải vì tiền, mà vì yêu thích. Tiền em nghĩ cũng quan trọng, nhưng làm việc phải có đam mê, chứ không phải nhất thiết cứ nhiều tiền. Ở đây em có thể sáng tạo sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng nhưng mang ý tưởng của mình. Mẫu mã cũng liên tục thay đổi nên em học và làm mãi vẫn cứ mới mẻ”, Dũng vừa cười, vừa chia sẻ.

Anh Ân cho biết, khó nhất của làng nghề Quảng Nam bây giờ đó là con người. Muốn trở thành thợ thủ công có tay nghề của làng nghề, trong đó có nghề mộc mỹ nghệ, đòi hỏi phải bền chí, chịu khó học hỏi, trong khi giới trẻ bây giờ rất ít người tỉ mẩn ngồi học nghề. Một nguyên nhân nữa khiến lớp trẻ ít mặn mà với nghề truyền thống đó là thu nhập. So với những ngành nghề thâm dụng lao động trong khu công nghiệp, các đơn vị dịch vụ du lịch, thì thu nhập của người thợ thủ công có phần kém cạnh hơn.

Theo anh Ân, người gắn bó với làng nghề đều có niềm đam mê và họ không đặt kinh tế là yếu tố hàng đầu. “Nghệ nhân làm nghề không đặt kinh tế lên hàng đầu mà làm vì đam mê, vì muốn để lại nghề cho sau này. Giới trẻ bây giờ chịu áp lực về gánh nặng cơm áo gạo tiền cao quá, nên rất ít người trụ lại được khi học nghề. Trước đào tạo 10 người thì còn được 7 – 8 người, giờ đào tạo 10 chỉ được 3 người. Đa số tồn tại học tiếp là vì đam mê, không chạy theo đồng tiền. Nghề truyền thống không học chứ nếu xác định đã học sẽ thành nghề, còn những người đã có ý định bỏ đi thì không thể giữ được”, anh Ân bộc bạch.

Vũ Lê
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: tỉnh Quảng Nam

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Hơn 60% sản phẩm OCOP 4 sao đã được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ

Hơn 60% sản phẩm OCOP 4 sao đã được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ

Thống kê từ 27 địa phương cho thấy, có 978 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao, trong đó 62% sản phẩm đã được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.
Bà Rịa – Vũng Tàu có thêm 22 sản phẩm OCOP 4 sao

Bà Rịa – Vũng Tàu có thêm 22 sản phẩm OCOP 4 sao

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã trao giấy chứng nhận 22 sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh cho 14 đơn vị trên địa bàn.
Quảng Nam: Đẩy mạnh phát triển sản phẩm OCOP

Quảng Nam: Đẩy mạnh phát triển sản phẩm OCOP

Quảng Nam phấn đấu trong năm 2024 có ít nhất 70% số sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP đạt hạng 3 sao trở lên, trong đó có từ 15-20 sản phẩm 4 sao.
Infographic: Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2025 có thêm 2.000 sản phẩm OCOP

Infographic: Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2025 có thêm 2.000 sản phẩm OCOP

Thành phố Hà Nội phấn đấu đến năm 2025 có thêm 2.000 sản phẩm OCOP được chứng nhận đạt từ 3 sao, trong đó, 3% trên tổng sản phẩm đạt tiềm năng 5 sao.
TP. Hồ Chí Minh: Hàng trăm sản phẩm OCOP hiện diện tại Hội Báo toàn quốc 2024

TP. Hồ Chí Minh: Hàng trăm sản phẩm OCOP hiện diện tại Hội Báo toàn quốc 2024

Hàng trăm sản phẩm OCOP của hơn 60 gian hàng đến từ các tỉnh, thành trên cả nước đã có mặt tại Hội Báo toàn quốc 2024 đang diễn ra ở TP. Hồ Chí Minh.

Tin cùng chuyên mục

Đà Nẵng: Sản phẩm OCOP du lịch "hút" du khách

Đà Nẵng: Sản phẩm OCOP du lịch "hút" du khách

Việc Đà Nẵng có sản phẩm OCOP du lịch đầu tiên đã góp phần đa dạng sản phẩm đặc trưng của địa phương, tạo thêm điểm du lịch hấp dẫn cho người dân và du khách.
Cà Mau: Phấn đấu hỗ trợ nâng hạng ít nhất 15 sản phẩm OCOP đạt 4 - 5 sao

Cà Mau: Phấn đấu hỗ trợ nâng hạng ít nhất 15 sản phẩm OCOP đạt 4 - 5 sao

Năm 2024, Cà Mau sẽ phát triển mới và tiêu chuẩn hóa ít nhất 40 sản phẩm OCOP, trong đó, công nhận mới ít nhất 30 sản phẩm đạt từ 3 - 4 sao.
Ninh Thuận phấn đấu có thêm 20-30 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP

Ninh Thuận phấn đấu có thêm 20-30 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP

Tỉnh Ninh Thuận lên kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024, mục tiêu có thêm 20-30 sản phẩm mới đạt chứng nhận.
Nghệ An: Có thêm 9 sản phẩm OCOP cấp tỉnh

Nghệ An: Có thêm 9 sản phẩm OCOP cấp tỉnh

UBND tỉnh Nghệ An vừa công nhận thêm 9 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 4 sao, góp phần để tỉnh sớm cán đích 650 sản phẩm OCOP vào năm 2025.
Thanh Hóa: Gần 1.000 loại sản phẩm nông nghiệp và OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết

Thanh Hóa: Gần 1.000 loại sản phẩm nông nghiệp và OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết

Tỉnh Thanh Hóa đã trưng bày 100 gian hàng với gần 1.000 loại sản phẩm nông nghiệp và sản phẩm OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.
Thanh Hóa: Gần 40 gian hàng trưng bày các sản phẩm OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết

Thanh Hóa: Gần 40 gian hàng trưng bày các sản phẩm OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết

Các doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã trưng bày gần 40 gian hàng với đa dạng các sản phẩm OCOP phục vụ nhân dân mua sắm Tết.
Lâm Đồng: Trao chứng nhận OCOP 4 sao cho 21 sản phẩm

Lâm Đồng: Trao chứng nhận OCOP 4 sao cho 21 sản phẩm

Hội đồng OCOP tỉnh Lâm Đồng đã trao chứng nhận đợt 1 năm 2024 cho 21 sản phẩm OCOP 4 sao thuộc 6 chủ thể trên địa bàn.
Đồng Tháp công nhận thêm 40 sản phẩm OCOP 4 sao

Đồng Tháp công nhận thêm 40 sản phẩm OCOP 4 sao

Tỉnh Đồng Tháp vừa quyết định công nhận kết quả đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP 4 sao với 40 sản phẩm của 13 chủ thể.
Tiêu thụ sản phẩm OCOP bằng câu chuyện văn hoá

Tiêu thụ sản phẩm OCOP bằng câu chuyện văn hoá

Với câu chuyện riêng có của mình, các sản phẩm OCOP đã có riêng một tấm “giấy thông hành” để tiêu thụ. Câu chuyện về chè Suối Giàng là một câu chuyện như vậy.
Gia tăng kênh tiêu thụ sản phẩm OCOP

Gia tăng kênh tiêu thụ sản phẩm OCOP

Với 11.054 sản phẩm OCOP từ 3 sao đến 5 sao trên cả nước, công tác tiêu thụ sản phẩm OCOP luôn được các Bộ, ngành, địa phương quan tâm.
Tìm giải pháp phát triển sâm Ngọc Linh trên đất Sơn La

Tìm giải pháp phát triển sâm Ngọc Linh trên đất Sơn La

Ngày 22/12, tại Sơn La đã diễn ra Gala “Sâm Ngọc Linh Sơn La – Từ quốc bảo thành sinh kế"
Nghệ An: Sản phẩm cam Thanh Chương được chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ

Nghệ An: Sản phẩm cam Thanh Chương được chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ

Sản phẩm cam Thanh Chương của tỉnh Nghệ An được Trung tâm Kiểm nghiệm và Chứng nhận TQC CGLOBAL chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữa cơ.
Ban hành Bộ tiêu chí Mô hình Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP

Ban hành Bộ tiêu chí Mô hình Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP

Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch cấp xã trên địa bàn Hà Nội có quy mô tối thiểu 500 m2.
Hà Nội: Khai mạc Triển lãm các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề Bát Tràng 2023

Hà Nội: Khai mạc Triển lãm các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề Bát Tràng 2023

Tối 15/12, diễn ra lễ khai mạc Triển lãm các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề Bát Tràng 2023
Quảng Nam đẩy mạnh kết nối cung cầu, xuất khẩu sản phẩm OCOP

Quảng Nam đẩy mạnh kết nối cung cầu, xuất khẩu sản phẩm OCOP

Từ việc kết nối, xúc tiến thương mại, các sản phẩm OCOP Quảng Nam đã và đang đến với thị trường trong và ngoài nước một cách hiệu quả.
Cách nào để sản phẩm OCOP "đứng chân" được tại kệ siêu thị?

Cách nào để sản phẩm OCOP "đứng chân" được tại kệ siêu thị?

Kệ siêu thị chỉ 1,2m nên sản phẩm OCOP phải có bao bì nhãn mác phù hợp, thương hiệu phải bắt mắt nhất mới tạo được dấu ấn với người tiêu dùng.
Không gian trưng bày sản phẩm OCOP Việt Nam

Không gian trưng bày sản phẩm OCOP Việt Nam

Từ ngày 10/12 đến 13/12, diễn ra Không gian trưng bày sản phẩm OCOP Việt Nam.
Thanh Hóa: Chương trình OCOP “ghi điểm” với số lượng sản phẩm đứng thứ 2 cả nước

Thanh Hóa: Chương trình OCOP “ghi điểm” với số lượng sản phẩm đứng thứ 2 cả nước

Sau 5 năm triển khai Chương trình OCOP, đến nay tỉnh Thanh Hóa đã có 445 sản phẩm OCOP và vươn lên đứng thứ 2 toàn quốc về số lượng sản phẩm OCOP.
Nông sản OCOP bán chạy nhất tại Hội chợ Công Thương vùng Bắc Trung Bộ

Nông sản OCOP bán chạy nhất tại Hội chợ Công Thương vùng Bắc Trung Bộ

Trong 4 ngày được bày bán tại Hội chợ Công Thương vùng Bắc Trung Bộ, các nông sản OCOP được đông đảo người dân tham quan và chọn mua.
Tìm giải pháp nâng cao hiệu quả tiêu thụ sản phẩm OCOP

Tìm giải pháp nâng cao hiệu quả tiêu thụ sản phẩm OCOP

Có chất lượng tốt, có câu chuyện văn hoá phía sau, song việc tiêu thụ sản phẩm OCOP trong thời gian qua vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động