Asean thay đổi chiến lược phòng dịch: Hướng tới mở cửa nền kinh tế

Tại Đông Nam Á, các nhà máy ở Việt Nam và Malaysia, trong các tiệm cắt tóc ở Manila hay là các toà tháp văn phòng tại Singapore, các cơ quan quản lý đang thúc đẩy kế hoạch mở cửa trở lại. Đồng thời, các quốc gia này đang tìm cách cân bằng trong việc ngăn chặn dịch bệnh nhưng vẫn đảm bảo nền kinh tế vận hành.

Không giống như châu Âu và Hoa Kỳ - các nước đã bắt đầu mở cửa trở lại, khu vực Đông Nam Á đang trở thành một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất thế giới với sự xuất hiện của biến thể Delta, trong bối cảnh tỉ lệ tiêm chủng của khu vực này còn thấp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Bloomberg nhận định, các quốc gia Đông Nam Á không thể tiếp tục các biện pháp phong tỏa khi nguồn lực tài chính đang cạn dần.

Krystal Tan - nhà kinh tế đến từ Tập đoàn tài chính Australia và New Zealand - phân tích: “Việc cân bằng giữa kiểm soát dịch bệnh và sinh kế là một thử thách khó khăn. Nên lưu ý rằng ngay cả Singapore cũng phải vật lộn trước sự lây nhiễm nhanh chóng của virus mặc dù có tỷ lệ tiêm chủng hàng đầu thế giới.”

Tình hình nhà máy đóng cửa tại Đông Nam Á đang ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều nhà sản xuất ô tô như Toyota buộc phải cắt giảm sản xuất. Trong khi đó, các hãng thời trang bán lẻ như Abercrombie & Fitch lên tiếng cảnh báo tình hình đang “nằm ngoài tầm kiểm soát”.

Các chuyên gia tài chính đang ngày càng lo ngại về vấn đề tài chính nếu các biện pháp hạn chế vẫn còn được áp dụng. Malaysia đã giảm một nửa dự báo tăng trưởng trong năm 2021 xuống còn 3 - 4% khi mỗi ngày số ca nhiễm lại lập kỷ lục mới. Hy vọng hồi phục của Thái Lan đã biến mất khi không thể hồi phục được ngành du lịch – ngành trụ cột trong nền kinh tế nước này.

“Kỳ vọng khôi phục ngành du lịch của Thái Lan cũng nhanh chóng tan tành”, Bloomberg viết.

Ngay cả trong các dự báo khả quan nhất - như là Việt Nam sẽ tăng trưởng 6% và Singapore sẽ tăng trưởng 7% trong năm nay - các áp lực vẫn đè nặng lên chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này cũng sẽ khiến các nhà đầu tư do dự khi có ý định đầu tư vào khu vực năng động nhất toàn cầu hiện nay.

Theo nhà kinh tế Wellian Wiranto của hãng dịch vụ tài chính Oversea-Chinese Banking Corp, các quốc gia Đông Nam Á đang hao mòn dần bởi gánh nặng kinh tế từ các đợt phong tỏa liên tiếp. Ông Wiranto cũng cảnh báo người dân đang ngày càng cảm thấy kiệt quệ hơn khi cuộc khủng hoảng này kéo dài.

“Hy vọng mở lại đường biên giới để tạo thuận lợi cho thương mại và du lịch thông qua các quốc gia châu Á vẫn đang là một giấc mơ xa vời” – ông Wiranto cho biết.

Khi nói đến tác động đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, gần đây, Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam ước tính rằng 18% các doanh nghiệp thành viên đã chuyển một phần hoạt động của họ sang nước khác để đảm bảo chuỗi cung ứng của họ.

Sự kiên nhẫn đang dần bị bào mòn tại các quốc gia, đặc biệt là những nước đã phải chống dịch lâu hơn hầu hết các quốc gia khác trên thế giới. Do đó, hiện các quốc gia Đông Nam Á như Malaysia, Indonesia và Thái Lan đang thay đổi chiến lược đối phó với Covid-19, học cách “sống chung với virus” của Singapore. Bloomberg nhận định, vì những lý do trên, chính sách của nhiều quốc gia Đông Nam Á đang dịch chuyển từ việc xem Covid-19 là đại dịch sang bệnh đặc hiệu.

Điển hình, Indonesia - nền kinh tế lớn nhất khu vực - chọn tập trung vào chiến lược dài hạn. Giới chức Indonesia đang cố gắng củng cố các quy định lâu dài như bắt buộc đeo khẩu trang, thay cho các quy định linh hoạt trước đây. Họ cũng đề ra “kế hoạch đường dài” cho một số điểm đặc biệt như văn phòng hay trường học, nhằm thiết lập khung quy định lâu dài trong bối cảnh bình thường mới. Trong khi đó, thay vì các lệnh phong tỏa khu vực hay toàn quốc, Philippines chọn cách giới hạn đi lại ở phạm vi nhỏ hơn, chẳng hạn theo khu phố hoặc từng ngôi nhà.