BQL Khu kinh tế Nhơn Hội: Bộ Tài chính nói chưa đúng về thuế

CôngThương - Trao đổi ngày 21-4, ông Man Ngọc Lý, Trưởng ban Quản lý Khu Kinh tế Nhơn Hội cho rằng dù văn bản do một Thứ trưởng của Bộ Tài chính ký, nhưng đơn vị tham mưu đề xuất không đồng ý với những đề xuất ưu đãi trong dự án lọc hóa dầu Nhơn Hội là Vụ Ngân sách của Bộ Tài chính. Theo ông Lý vụ này là cơ quan tham mưu về thuế nhưng không nắm về chính sách thuế.

Theo ông Lý, điểm sai cơ bản của đơn vị đề xuất nói trên theo Ban Quản lý Khu Kinh tế Nhơn Hội là cho rằng dự án tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội nằm trên địa bàn Nhơn Hội thuộc thành phố Quy Nhơn, không thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn. Do xác định sai này mà Bộ Tài chính đã có những đề xuất không phù hợp.

Cụ thể là việc góp ý bác bỏ đề xuất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp của dự án. Bộ Tài chính cho rằng dự án Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội với quy mô vốn 25-30 tỷ đô la Mỹ thì được áp dụng ưu đãi thuế Thu nhập doanh nghiệp với thuế suất là 15% trong thời hạn 15 năm (được miễn thuế 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo) thay vì đề xuất của nhà đầu tư là ở mức chịu thuế 10%.

Theo ông Lý, góp ý về đề xuất này của Bộ Tài chính là không nắm rõ quy định về thuế trong khu kinh tế. Bởi lẽ từ khi cho phép thành lập Khu Kinh tế Nhơn Hội, Chính phủ xác định đây là địa bàn kinh tế khó khăn nên các dự án đầu tư vào đây được hưởng các ưu đãi áp dụng đối với địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Cụ thể (theo quy định của Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Luật Khuyến khích đầu tư trong nước, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp –pv) tất cả các dự án đầu tư của các tổ chức và cá nhân trong nước và nước ngoài vào Khu kinh tế Nhơn Hội được hưởng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 10% (áp dụng trong 15 năm kể từ khi dự án bắt đầu hoạt động kinh doanh) và được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế và giảm 50% số thuế phải nộp cho 9 năm tiếp theo.

Chiếu với quy định trên cho thấy không riêng dự án tổ hợp lọc hóa dầu của tập đoàn Dầu khí Thái Lan (PTT) mà bất cứ nhà đầu tư nào có dự án được cấp phép đầu tư vào khu kinh tế Nhơn Hội cũng hiển nhiên được hưởng thuế suất thu nhập doanh nghiệp là 10% với thời gian là 15 năm.

Ngoài ra theo quy định, đối với dự án có quy mô lớn, công nghệ cao hoặc cần đặc biệt thu hút đầu tư thì thời gian áp dụng thuế suất ưu đãi có thể kéo dài thêm, nhưng tổng thời gian kéo dài thêm không quá 15 năm và phải được Thủ tướng xem xét. Với số vốn đầu tư lên đến hàng tỷ đô la Mỹ, việc chủ đầu tư PTT đang đề xuất xin được kéo dài thời gian hưởng thuế suất 10% lên 30 năm theo ông Lý là nằm trong quy định và đang chờ xin ý kiến của Thủ tướng.

Bộ Tài chính cũng cho rằng các nội dung phân tích của dự án này về công nghệ sử dụng, dự kiến nguồn nguyên liệu, thị trường tiêu thụ sản phẩm, phương án tài chính, hiệu quả kinh tế của dự án lọc hóa dầu chưa được làm rõ. Vì vậy việc đề xuất cho phép dự án được áp dụng các chính sách tương tự như các dự án lọc hóa dầu đã và đang được triển khai tại Việt Nam là không phù hợp. Tuy nhiên, ông Lý cho rằng cơ quan này chỉ đưa ra ý kiến chung chung và có thể chưa đọc được hồ sơ báo cáo khả thi của nhà đầu tư.

Theo tỉnh Bình Định, từ khi được Chính phủ cho phép nghiên cứu triển khai dự án, PTT đã thể hiện quyết tâm trong công tác chuẩn bị như tổ chức đấu thầu tư vấn và đã chọn được những nhà tư vấn về chiến lược và kỹ thuật cho dự án vào năm ngoái. Theo đó, PTT đã chọn công ty McKinsey (Mỹ) làm tư vấn quản lý chiến lược dự án; công ty Foster Wheeler (Thụy Sỹ) tư vấn về kỹ thuật, phác thảo sơ bộ thiết kế nhà máy, và công ty IHS sẽ tư vấn về thương mại, nguồn dầu thô đầu vào, sản phẩm đầu ra.

Với vốn đầu tư dự án như công bố ban đầu của địa phương có thể lên đến 27 tỷ đô la Mỹ (giờ điều chỉnh giảm xuống còn 21,5 tỷ đô la Mỹ) đã làm không ít người lo ngại về tính khả thi và chờ xem đơn vị nào sẽ là nhà tư vấn quốc tế ở lĩnh vực tài chính của dự án. Ông Lý cho rằng phía nhà đầu tư cũng đã tìm được nhà đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn nhưng không tiết lộ danh tính cụ thể. Tuy nhiên theo ông Lý một nhà đầu tư của Ả Rập sẽ tham gia vào dự án này.

Trước sự góp ý này của Bộ Tài chính, ông Lý cho rằng cơ quan ông sẽ không có công văn phản hồi trực tiếp với bộ này mà sẽ chờ cuộc họp chung của Bộ Công thương (đơn vị chịu trách nhiệm tổng hợp ý kiến của các bộ ngành về dự án này) để trình chính phủ xem xét. Khi đó tỉnh Bình Định sẽ có phản hồi và làm rõ hơn về những đóng góp của Bộ Tài chính.

Theo Kinh Tế Sài Gòn