Giải thưởng Trần Đại Nghĩa 2025: Gọi tên hai công trình xuất sắc

Cùng tham dự với Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng còn có: GS. VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy; cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các Bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương, các nhà khoa học và gia đình cố Viện sĩ Trần Đại Nghĩa.

Tôn vinh trí tuệ Việt

Năm 2025, sau quá trình xét chọn công tâm và nghiêm túc, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) đã quyết định trao Giải thưởng Trần Đại Nghĩa cho hai công trình xuất sắc, đại diện cho hai lĩnh vực có tính ứng dụng cao gồm công trình: "Công nghệ hồ treo thu trữ nước vách núi" của nhóm tác giả: PGS.TSKH Vũ Cao Minh (Viện Các Khoa học Trái đất), cố TS Vũ Văn Bằng (Viện Công nghệ nước và môi trường, Liên Hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam), KS Nguyễn Chí Tôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Giang) và công trình: "Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” của các kỹ sư đến từ Công ty Cổ phần Kỹ thuật Công nghiệp Á Châu (ACIT).

Ông Phạm Đình Thắng, Chủ nhiệm công trình "Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” trình bày về công trình đạt giải với Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng

Theo đó, công trình "Công nghệ hồ treo thu trữ nước vách núi" là giải pháp sáng tạo tận dụng địa hình dốc cao để tích trữ nước mưa. Công nghệ này đặc biệt phù hợp với các vùng núi đá, chi phí thấp, dễ triển khai và thân thiện môi trường.

Giải pháp đã được áp dụng tại nhiều xã vùng cao tỉnh Hà Giang, mang lại nước sạch cho hàng nghìn hộ dân, ổn định sinh kế, góp phần giảm nghèo và giữ chân dân cư. Không chỉ có giá trị kỹ thuật, công trình còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, phục vụ thiết thực cho cộng đồng dân tộc thiểu số.

Còn đối với công trình "Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” đã được nhóm tác giả là các kỹ sư của ACIT nghiên cứu và phát triển thành công tủ điện trung thế đạt tiêu chuẩn quốc tế, được chứng nhận bởi tổ chức KEMA (Hà Lan).

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chụp ảnh lưu niệm với Ban lãnh đạo Viện Hàn lâm và các tác giả đạt Giải thưởng Trần Đại Nghĩa 2025

Công trình không chỉ giúp giảm phụ thuộc nhập khẩu, mà còn góp phần nội địa hóa thiết bị công nghệ cao, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt. Tủ điện trung thế ACIT đã được ứng dụng tại nhiều công trình trong nước và được công nhận là sản phẩm thương hiệu quốc gia năm 2024.

Khoa học là chìa khóa phát triển, nguồn cảm hứng phụng sự đất nước

Phát biểu tại lễ trao giải, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã khẳng định vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong Nghị quyết của Đại hội lần thứ XIV của Đảng sắp tới cũng khẳng định mô hình phát triển kinh tế mới của chúng ta dựa trên phát triển khoa học công nghệ.

“Giải thưởng Trần Đại Nghĩa là sự ghi nhận xứng đáng cho tinh thần cống hiến đồng lòng của các nhà khoa học nhà nghiên cứu, nhà sáng tạo, những người đã và đang miệt mài tìm tòi nghiên cứu trong âm thầm vượt qua muôn vàn khó khăn để đem lại những giá trị phục vụ cho phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh của Tổ quốc”- Phó Thủ tướng khẳng định.

Theo Phó Thủ tướng, giải thưởng không đơn thuần là một danh hiệu khoa học mà còn là cảm hứng lớn đối với thế hệ trẻ khi công trình được vinh danh và chuyển hóa từ tri thức thành sản phẩm phục vụ đời sống xã hội. Giải thưởng còn lan tỏa những giá trị cốt lõi của khoa học, nơi nhà khoa học không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn mang trong mình một tinh thần phụng sự Tổ quốc.

“Chúng ta đang sống trong thời đại mà khoa học công nghệ là động lực then chốt cho sự phát triển, trong bối cảnh đó Giải thưởng Trần Đại Nghĩa mang một ý nghĩa đặc biệt, nó không chỉ sự tôn vinh quá khứ mà còn là sự khuyến khích hiện tại, khai mở cho tương lai. Giải thưởng này củng cố và khẳng định niềm tin rằng Việt Nam có thể vươn lên bằng nội lực trí tuệ và lòng yêu nước, bằng chính những con người mang tinh thần Trần Đại Nghĩa, sống và sáng tạo vì đại nghĩa dân tộc”- Phó Thủ tướng khẳng định.

Tại lễ trao giải, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã chúc mừng các nhà khoa học đạt giải và cho rằng đó là những tấm gương tiêu biểu về tinh thần sáng tạo dám nghĩ dám làm, dám chấp nhận rủi ro, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời mong muốn các nhà khoa học tiếp tục phát huy trí tuệ, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp phát triển và bảo vệ Tổ quốc.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại lễ trao giải

Phó Thủ tướng đánh giá cao vai trò và ý nghĩa của giải thưởng và đề nghị Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ nghiên cứu để có thể tổ chức giải thưởng hàng năm thay vì 3 năm/lần nhằm khuyến khích các chuyên gia, nhà khoa học tham gia vào giải quyết các bài toán của đất nước và phù hợp với tình hình mới hiện nay.

Chia sẻ tại lễ trao giải, đại diện nhóm tác giả, Chủ nhiệm công trình "Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế”, KS Phạm Đình Thắng - Chủ tịch, Tổng giám đốc Công ty CP Kỹ thuật công nghiệp Á Châu - cho biết: Trải qua gần 20 năm phát triển kể từ khi thành lập năm 2006, ACIT đã trở thành một trong những doanh nghiệp tư nhân hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị điện, tự động hóa và năng lượng tái tạo.

Với 4 nhà máy quy mô lớn, dây chuyền hiện đại ứng dụng công nghệ 4.0, ACIT đạt sản lượng hơn 2.000 tỷ đồng/năm. Công ty hiện có vốn điều lệ 2.800 tỷ đồng, doanh thu thường niên trên 5.000 tỷ đồng, nộp ngân sách hàng trăm tỷ mỗi năm và tạo việc làm cho khoảng 1.000 lao động.

ACIT đã thành lập Viện Công nghệ và Ứng dụng Kỹ thuật nhằm phát triển các sản phẩm chuyên sâu phục vụ chính các nhà máy của mình. Các thiết bị điện mang thương hiệu ACIT hiện có mặt tại cả 63 tỉnh thành và hàng ngàn công trình trên cả nước.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng (thứ 4 từ trái sang) và GS.VS Châu Văn Minh (thứ 4 từ phải sang) - Chủ tịch Viện Hàn lâm trao giải cho các tác giả

Năm 2025, công ty quyết tâm sản xuất tủ trung thế RMU 24kV và 35kV đạt tỷ lệ nội địa hóa trên 80%, được sản xuất trên dây chuyền hiện đại, đạt chuẩn quốc tế, đủ sức cạnh tranh trực tiếp với các thương hiệu toàn cầu ngay trên thị trường Việt Nam.

"Đây không chỉ là cam kết về chất lượng mà còn là khát vọng tự lực, tự cường và làm chủ công nghệ của người Việt"- ông Thắng nhấn mạnh.

KS Phạm Đình Thắng cho biết, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa là phần thưởng cao quý đối với nhóm tác giả và toàn thể người lao động công ty ACIT, đây sẽ là nguồn động lực để công ty tiếp tục kiên định trên hành trình kết nối tri thức, công nghệ và khát vọng Việt, vì một nước Việt Nam hùng cường và thịnh vượng.