Neo tỷ giá, giữ ổn định lãi suất

Phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất và giữ ổn định tỷ giá là một trong những nội dung tại Nghị quyết tháng 2/2018 của Chính phủ.

Thực tế là từ đầu tháng 1/2018, thị trường đã ghi nhận việc hạ lãi suất cho vay trên diện rộng, nhất là với các lĩnh vực ưu tiên. Đơn cử như các ngân hàng thương mại Nhà nước như Vietcombank, Agribank, Vietinbank và BIDV đã điều chỉnh giảm 0,5%/năm lãi suất cho vay ngắn, trung, dài hạn đối với khách hàng tốt thuộc các lĩnh vực ưu tiên; Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng cũng điều chỉnh giảm 0,5-1%/năm lãi suất cho vay đối với khách hàng là các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động tốt trong các lĩnh vực hàng tiêu dùng, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến, chế tạo và môi trường.

Theo TS.Trần Du Lịch, thực tế nền kinh tế Việt Nam kinh doanh trên vay nợ, nhà nước muốn đầu tư phải đi vay trái phiếu, doanh nghiệp phải vay ngân hàng. Bởi thế, muốn giảm lãi suất ngân hàng phát triển cho vay thì phải tăng tái chiết khấu, tăng cho vay, ngân hàng không để xảy ra lạm phát. Năm 2017, lãi suất đã giảm ở mức độ, năm 2018 nếu không giảm được thì giữ mức như 2017 là tương đối tốt.

Phân tích kỹ hơn về vấn này, TS. Vũ Viết Ngoạn cho rằng, đây thực sự là bài toán khó đối với các ngân hàng. Bởi năm nay điều kiện giảm lãi suất so với năm 2017 khó khăn hơn, ngoài yếu tố sức ép lạm phát còn có lãi suất USD có xu hướng tăng hơn. Bên cạnh đó, hệ thống ngân hàng còn nhiều khó khăn nên vẫn cần giữ chênh lệch đầu vào - đầu ra để có mức lợi nhuận hợp lý có dự phòng trang trải nợ xấu. Đồng quan điểm này, TS. Nguyễn Tú Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho rằng, năm 2018 kỳ vọng lãi suất giảm sẽ rất khó khăn.

Đối với vấn đề tỷ giá, từ những diễn biến tích cực về mức độ tăng dự trữ ngoại hối của năm 2017 và những tháng đầu năm 2018, cùng với chính sách điều hành tỷ giá linh hoạt của NHNN, nhiều chuyên gia kinh tế đều có chung nhận định khá lạc quan về tỷ giá năm nay. TS. Trần Du Lịch cho rằng, năm 2018, doanh nghiệp an tâm vì không có biến động tỷ giá, điều cần thiết là Chính phủ cần tạo môi trường pháp lý yên ổn.

Còn TS. Vũ Viết Ngoạn lại đưa ra nhận định: Năm 2018 Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội tốt, cán cân vãng lai có khả năng thặng dư. Đây là năm có nhiều tín hiệu tích cực hơn năm 2017. Tuy nhiên, cần lưu ý yếu tố đầu tư gián tiếp trên thị trường chứng khoán. Theo đó, nếu thị trường này có biến động sẽ gây sức ép lớn cho thị trường ngoại hối, nên vẫn còn có bất trắc nhất là khi dự trữ ngoại hối chưa phải quá dồi dào, quá an toàn.

Trong thông điệp về lãi suất, tỷ giá và thị trường ngoại hối năm 2018 vừa đưa ra, NHNN cho biết, việc phấn đấu giảm lãi suất cho vay trong năm 2018 được xem là một nhiệm vụ trọng tâm. Theo Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục rà soát và cân đối khả năng tài chính để áp dụng mức lãi suất cho vay hợp lý trên cơ sở lãi suất huy động và mức độ rủi ro của khoản vay, tiết giảm chi phí hoạt động, nâng cao hiệu quả kinh doanh để có điều kiện giảm lãi suất cho vay nhằm chia sẻ khó khăn với khách hàng vay. "Thời gian tới, NHNN tiếp tục điều hành linh hoạt các công cụ CSTT hỗ trợ TCTD thực hiện các giải pháp để phấn đấu giảm lãi suất cho vay trên cơ sở đảm bảo hoạt động an toàn, lành mạnh tài chính” - Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Năm 2018 tỷ giá và thị trường ngoại tệ được nhận định là có thể chịu áp lực từ khả năng cán cân thương mại có thể chuyển sang thâm hụt; lãi suất USD thế giới tăng; đồng USD mặc dù được một số tổ chức quốc tế dự báo giảm giá nhưng tiềm ẩn rủi ro biến động phức tạp do chịu tác động bởi nhiều yếu tố đan xen do tác động từ việc tăng lãi suất của Fed và lộ trình thu hẹp dần chính sách tiền tệ nới lỏng của các ngân hàng trung ương như ECB, Nhật Bản... Tuy nhiên thị trường trong nước tiếp tục được hỗ trợ từ các dòng vốn nước ngoài vào Việt Nam nhờ kinh tế vĩ mô trong nước ổn định, tăng trưởng ở mức cao so với thế giới, môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện, đặc biệt là kế hoạch bán vốn cho nước ngoài của một số tổ chức tín dụng và và doanh nghiệp nhà nước.

Vì thế, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường trong và ngoài nước để điều hành tỷ giá phù hợp, thực hiện đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ để bình ổn thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện tăng dự trữ ngoại hối nhà nước phù hợp với điều kiện thực tế.