Áo dài Lan Hương - niềm đam mê bất tận

Tác phẩm nghệ thuật giá trị

Còn nhớ năm 2016, sau một sự kiện trình diễn áo dài thêu tay của nhà thiết kế Lan Hương, có một vị công chúa nước ngoài rất thích tấm áo dài thêu phượng của nhà thiết kế này bèn hỏi giá. Vị công chúa còn ngỡ ngàng hơn khi giá của chiếc áo là 5.000 USD Mỹ. “Quả thực đây không chỉ là tấm áo mà là một tác phẩm nghệ thuật giá trị”, vị công chúa khẳng định khi xem xét kỹ tấm áo dài. Sau đó, vị công chúa năn nỉ Lan Hương dạy cho mình cách thêu áo dài, và cũng tham gia nhiều sự kiện trình diễn áo dài của nhà thiết kế.

Nhà thiết kế Lan Hương luôn tâm huyết với những sáng tác của mình

Quả vậy, những ai đã từng là khách hàng đặt Lan Hương thiết kế và dựng cho mình tấm áo dài độc đáo, thì không lạ gì với mức giá cao ngất ngưởng. Tuy nhiên, họ sẽ hạnh phúc và vô cùng tự hào khi được sở hữu một tấm áo ước mơ như vậy. Những tấm áo dài mang thương hiệu Lan Hương, giá thấp nhất cũng hơn 10 triệu đồng. Những ai chưa thể có đủ tiền để sở hữu một tấm áo dài xa xỉ thì cũng có thể thuê, thậm chí được nhà thiết kế cho mượn để diện trong những sự kiện trọng đại của cuộc đời mình.

Cách nay gần hai thập kỷ, khi nhà thiết kế Lan Hương quyết định khôi phục và phát triển dòng áo dài lụa thêu tay. Chị chỉ lựa chọn những loại lụa Việt Nam cao cấp, với thiết kế độc đáo và thuê những nghệ nhân thêu giỏi nhất về làm việc cho mình. Thiết lập một quy trình làm áo dài tỷ mỉ, nghiêm ngặt và thăng hoa, với sự quản lý chất lượng cao nhất, Lan Hương đã thành công trong việc biến mỗi tấm áo thành một tác phẩm nghệ thuật phục vụ đời sống, tạo nên thể loại thời trang boutique thực sự “made in Vietnam” và mang thương hiệu Việt Nam.

Càng làm, càng say, Lan Hương không biết đã thiết kế bao nhiêu mẫu áo dài. Danh tiếng của Lan Hương ngày một lan xa. Chị được giới trong nghề đánh giá là bảo thủ. Bởi chị là người chuyên thiết kế áo dài truyền thống và chỉ thiết kế theo cảm xúc của mình, không theo sách vở hay xu hướng nào.

Áo dài truyền thống là cảm hứng bất tận cho nhà thiết kế Lan Hương

Với một tình yêu áo dài nồng nàn, đắm say, nghệ nhân áo dài Lan Hương đã mở một “Không gian Áo dài Việt” tại 18 Âu Cơ, Hà Nội. Với không gian này, “cô gái miền sơn cước” không đi sâu vào vấn đề học thuật hay theo hướng phục chế áo dài của người phụ nữ Việt qua 1000 năm lịch sử mà ở đây, Lan Hương mong muốn mang lại cho du khách một cách nhìn cảm quan nhưng tổng thể về tà áo truyền thống của người phụ nữ Việt. Dựa trên nguồn tư liệu và hình ảnh xưa, tôn trọng và bảo tồn tính truyền thống, nghệ nhân Lan Hương phác họa thiết kế bằng cảm xúc, bay bổng trong nghệ thuật và ưu tiên sử dụng lụa tơ tằm truyền thống trong nước.

Giữ hồn văn hồn hóa Việt

Bằng những trăn trở của một nghệ nhân từng dành nhiều tâm huyết, từng thế chấp cả nhà để theo đuổi con đường lưu giữ, bảo tồn áo dài truyền thống, nhà thiết kế Lan Hương chia sẻ: “Không cần phải cách tân thì tà áo dài đã rất đẹp, rất duyên dáng. Tôi đi nhiều nước, thấy chỉ ở Việt Nam mới đem trang phục truyền thống ra để cách tân, trong khi các nước khác rất chú trọng gìn giữ những gì thuộc về truyền thống, bản sắc”.

Khi trào lưu cách tân áo dài ra đời, Lan Hương cũng như nhiều nhà thiết kế rất trăn trở, có nhiều nỗi tủi, buồn. Trong khi những người tâm huyết tích cực đi quảng bá, để thế giới đón nhận hình ảnh chiếc áo dài truyền thống của Việt Nam, thì ở trong nước nhiều bạn trẻ lại đua nhau cách tân nó, tạo nên những cơn bão quét qua, cuốn phăng đi những thành quả. Quan điểm của nhà thiết kế Lan Hương là không nên gọi đó là áo dài, kể cả áo dài cách tân. Dù chưa có một quy chuẩn nào cho áo dài truyền thống và cũng không ai có quyền cấm mọi người sáng tạo, mặc theo sở thích, nhưng đừng biến một thứ gắn với quốc hồn, quốc túy trở thành một thứ kệch cỡm, trong khi rất nhiều người đang tích cực vận động để đưa áo dài Việt thành di sản văn hóa, trở thành một thương hiệu văn hóa của Việt Nam trong quá trình hội nhập. “Tôi đã nghĩ chỉ có lụa Việt, thêu tay mới kể nên câu chuyện áo dài của Lan Hương. Tôi tìm về những làng nghề trăm tuổi, vận động từng nghệ nhân giữ lại nghề tầm tang và nhiều nghề truyền thống khác”- nhà thiết kế Lan Hương bộc bạch .

Sức lan toả của áo dài ngày một mạnh mẽ

Trong quá trình đi thuyết phục các nghệ nhân, nhà thiết kế Lan Hương đã từng chứng kiến những câu chuyện rất buồn. Làng nghề bây giờ thì bị biến thành các khu công nghiệp. Người thợ thủ công bỏ làng lên thành phố làm hết. “Tôi phải xoay họ lại: Không - nghề quý lắm, đừng bỏ, bằng cách là làm đi, tôi mua tất. Tôi đâu có tiền, tôi vay tiền ngân hàng để mua, giúp họ giữ nghề. Nhiều lần tôi cũng thế chấp nhà để lấy tiền trả cho nhân viên. Tất cả những khó khăn đó tôi đều đã trải qua”- người tâm huyết với áo dài nói.

Nỗ lực của Lan Hương đã được bù đắp khi những năm trở lại đây, nhiều nhà thiết kế đi theo con đường của Lan Hương, để khôi phục áo dài và các làng nghề truyền thống. Điều đó giúp cho sức lan toả của áo dài ngày một mạnh mẽ, góp phần tôn vinh hình ảnh, văn hóa quốc gia.