5 kịch bản rủi ro cho thị trường toàn cầu năm 2023

Trong khi những người lạc quan đang đặt cược vào việc các ngân hàng Trung ương sẽ xoay trục để cắt giảm lãi suất, cùng với việc Trung Quốc hoàn toàn mở cửa sau Covid-19 và xung đột ở châu Âu đang giảm bớt, thì những ý kiến khác đang đề phòng những rủi ro có thể khiến thị trường rơi vào tình trạng hỗn loạn trở lại.

Sau một năm tồi tệ nhất đối với chứng khoán toàn cầu trong hơn một thập kỷ và sự sụt giảm trái phiếu chưa từng có trong thế kỷ này, các nhà đầu tư thận trọng hơn vào năm 2023. Dưới đây là năm kịch bản có nguy cơ mang lại nhiều rắc rối hơn cho các nhà đầu tư trong năm tới.

Lạm phát cố hữu

Chuyên gia Matthew McLennan cho rằng thị trường trái phiếu đang kỳ vọng lạm phát sẽ quay trở lại mức bình thường trong vòng 12 tháng. Có một rủi ro thực sự là tăng trưởng tiền lương và áp lực từ phía cung như chi phí năng lượng tăng cao sẽ tiếp tục thúc đẩy giá tiêu dùng tăng. Điều này sẽ loại trừ khả năng xoay trục cắt giảm từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và Ngân hàng Trung ương châu Âu mà thị trường dự đoán sẽ diễn ra vào giữa năm nay. Tác động theo dòng chảy: cổ phiếu và trái phiếu giảm sâu hơn, đồng đôla mạnh lên và nhiều tổn thất hơn ở các thị trường mới nổi.

Theo McLennan, sau đó là câu hỏi về chi phí đi vay cao hơn có gây ra suy thoái kinh tế hay không và điều đó sẽ xảy ra như thế nào đối với các nhà đầu tư. Rất có thể Fed đang đánh giá thấp nguy cơ xảy ra thảm họa tài chính.

Trung Quốc suy thoái

Chứng khoán Trung Quốc đã tăng khoảng 35% so với mức thấp nhất trong tháng 10 trước triển vọng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới mở cửa trở lại hoàn toàn sau các đợt phong tỏa kéo dài. Ngược với sự lạc quan này là nguy cơ hệ thống y tế bị quá tải khi dịch bệnh gia tăng và hoạt động kinh tế sụp đổ. Các bệnh viện đông đúc và hàng dài người xếp hàng tại các nhà tang lễ đã gây ra báo động trong những tuần gần đây, đồng thời đi kèm với sự sụt giảm khả năng di chuyển xã hội ở các thành phố lớn.

Marcella Chow, chiến lược gia thị trường toàn cầu của JPMorgan Chase, cho biết đường cong lây nhiễm của Trung Quốc sẽ tăng lên và sẽ chỉ đạt đỉnh một hoặc hai tháng sau Tết Nguyên đán. Nước này có thể sẽ thành công trong việc mở cửa trở lại nhưng vẫn cảnh báo về rủi ro cách thức phát triển của Covid. Sự phục hồi của thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn còn mong manh và bất kỳ khả năng hoạt động kinh tế nào gặp khó khăn sẽ làm giảm nhu cầu trên thị trường hàng hóa, đặc biệt là đối với kim loại công nghiệp và quặng sắt.

Cuộc chiến Nga - Ukraine

John Vail, chiến lược gia trưởng thị trường toàn cầu của Nikko Asset Management, cho biết: nếu chiến tranh trở nên tồi tệ hơn và nếu NATO tham gia trực tiếp hơn vào các hoạt động chiến tranh và tăng cường trừng phạt, thì điều đó sẽ khá tiêu cực. Các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các đối tác thương mại của Nga, đặc biệt là Ấn Độ và Trung Quốc, sẽ khuếch đại tác động của các hạn chế hiện tại vào thời điểm nguy hiểm đối với nền kinh tế toàn cầu. Đó sẽ là một cú sốc nguồn cung lớn đối với thế giới về lương thực, năng lượng và các mặt hàng khác như phân bón, một số kim loại và hóa chất.

Một kịch bản thậm chí còn đáng báo động hơn là việc Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật - một mối đe dọa có vẻ xa vời nhưng vẫn có thể xảy ra. Điều đó có thể chấm dứt hoạt động xuất khẩu nông sản của Ukraine ngay lập tức.

Các thị trường mới nổi sụt giảm

Nhiều nhà đầu tư nhận thấy sức mạnh của đồng đô la sẽ giảm bớt vào năm 2023 và chi phí năng lượng giảm - hai yếu tố sẽ giảm bớt áp lực lên các thị trường mới nổi. Bất kỳ thất bại nào trong việc kiềm chế lạm phát sẽ phá vỡ kết quả này đối với thị trường tiền tệ, trong khi sự leo thang của cuộc chiến ở Ukraine chỉ là một trong nhiều rủi ro có thể khiến giá năng lượng tăng vọt trở lại.

Shane Oliver, Trưởng bộ phận kinh tế và chiến lược đầu tư của AMP Services Ltd, cho biết: thé giới có thể sẽ trải qua một năm nữa khi các thị trường mới nổi gặp khó khăn về tiền tệ. Thị trường chứng khoán mới nổi đối mặt với năm tồi tệ nhất kể từ khủng hoảng 2008. Tổn thất từ kịch bản này sẽ đặc biệt nghiêm trọng đối với các chính phủ ở các thị trường mới nổi, những nước sẽ phải chịu gánh nặng nợ thậm chí còn nặng nề hơn bằng đồng đôla.

Covid trở lại

Một chủng Covid-19 dễ lây lan hoặc nguy hiểm hơn, hoặc thậm chí các biến thể hiện tại tồn tại lâu hơn, có thể bắt đầu làm tắc nghẽn chuỗi cung ứng một lần nữa, điều này sẽ dẫn đến lạm phát và làm chậm hoạt động kinh tế.

Chuyên gia Chow của JPMorgan tin rằng tác động vĩ mô đối với tăng trưởng sẽ được các nền kinh tế lớn hơn và những nền kinh tế phụ thuộc nhiều hơn vào thương mại cảm nhận rõ nhất. Hiện tại, các chuyên gia vẫn dự báo virus sẽ tiếp tục giảm và hy vọng sự tiêu cực trên thị trường sẽ tập trung nhiều hơn vào việc các nhà đầu tư định giá suy thoái ở Mỹ và châu Âu.