Vùng Lục Khu (Cao Bằng): Đổi đời từ gừng

Với địa hình chia cắt bởi những dãy núi đá cao, điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, nơi đây từng được mệnh danh là “vùng đất khát” của Cao Bằng. Thế nhưng, sau nhiều năm gieo trồng đại trà, đến nay, Lục Khu đã phát triển gần 200 héc-ta gừng trâu xuất khẩu. Người dân vùng cao đã có của ăn của để từ… gừng.

Tại xóm Lũng Rẩu, xã Vân An, hơn chục hộ gia đình đã tiến hành tổng kết mô hình gừng trâu hữu cơ năm 2019. Sau khi được tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật vào sản xuất, hầu hết các hộ bà con ở Lũng Rẩu đều gieo trồng đúng thời vụ, chăm sóc đúng quy trình, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học mà chỉ bón phân vi sinh, ủ phân chuồng, phân xanh chăm bón cây trồng. Đây là bước tiến mới để thay đổi tư duy của bà con, giúp tăng diện tích gieo trồng. Tổng sản lượng gừng vụ mùa năm nay của xã Vân An ước đạt hơn 700 tấn. Bình quân mỗi héc-ta có thu nhập 360 triệu đồng, giá trị kinh tế tăng gấp 10 lần so với trồng ngô, đỗ tương.

Thu nhập từ gừng gấp 10 lần so với trồng ngô và đỗ tương

Tổng kết vụ gừng năm 2019, huyện Hà Quảng đạt năng suất bình quân từ 35 - 40 tạ/héc-ta. Toàn bộ diện tích gừng do 2 doanh nghiệp là Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp và Tư vấn môi trường (DACE) Hà Nội và Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Đức Chung ký kết với nông dân bao tiêu sản phẩm với giá thu mua 9.000 đồng/kg. Trong đó, Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Đức Chung bao tiêu sản phẩm gừng cho 2 xã Vân An và Cải Viên. Công ty TNHH DACE Hà Nội đảm nhiệm thu mua gừng tại các xã Thượng Thôn, Nội Thôn, Lũng Nặm, Kéo Yên, Tổng Cọt.

Gừng là cây trồng truyền thống ở các xã Lục Khu nhưng trước đây người dân trồng tự phát, chủ yếu là tự cung tự cấp. Sau khi thực hiện thí điểm thành công, nhận thấy khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây gừng, các doanh nghiệp đã ký kết với nông dân để bao tiêu sản phẩm theo chuỗi giá trị. Doanh nghiệp tập huấn, hướng dẫn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao hiệu quả và chất lượng gừng. Trong 2 năm vừa qua, Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Đức Chung đã phối hợp với Dự án Hỗ trợ kinh doanh nông hộ Cao Bằng tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con huyện Nguyên Bình và Thông Nông trồng hơn 10 héc-ta gừng tại một số xã vùng cao. Mô hình sản xuất và tiêu thụ gừng theo hướng xuất khẩu đã góp phần cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập cho nông dân. Đây là bài toán giảm nghèo bền vững khi nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ. Thực tế 2 năm vừa qua đã xuất hiện gừng non thối củ, héo lá gây mất mùa một số diện tích. Để giải quyết tình trạng này, 2 doanh nghiệp đang hợp đồng với bà con để thu mua gừng non với giá thị trường. Cách làm này đã hỗ trợ, khuyến khích người dân tiếp tục mở rộng diện tích trồng gừng. Gừng đã trở thành cây mũi nhọn để thoát nghèo ở vùng cao.

Đến nay, ngoài xã Vân An, các xã Thượng Thôn, Cải Viên, Nội Thôn, Lũng Nặm, Kéo Yên, Tổng Cọt, mỗi xã trồng từ 10 đến 20 héc-ta, nâng tổng diện tích gừng trâu vùng Lục Khu lên 200 héc-ta, sản lượng ước đạt hơn 2.000 tấn.