Việt Nam trước cơ hội 'ngàn năm' từ kinh tế tầm thấp
Với sự bùng nổ của công nghệ hàng không, vũ trụ và thiết bị bay không người lái, mô hình kinh tế tầm thấp (LAE) đang trở thành xu thế phát triển nổi bật trên toàn cầu.
Xu hướng thế giới và cơ hội cho Việt Nam
Theo thông tin tại Diễn đàn quốc tế Kinh tế tầm thấp Việt Nam 2025 được Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) - Bộ Tài chính bảo trợ tổ chức ngày 14/11, kinh tế tầm thấp (LAE) là các hoạt động kinh tế diễn ra dưới độ cao 1.000 m, có thể mở rộng đến dưới 5.000 m tùy theo nhu cầu thực tế của từng quốc gia.
Mô hình này có thể tận dụng công nghệ bay có và không người lái, mạng thông minh tầm thấp để phát triển hạ tầng, sản xuất phương tiện bay, dịch vụ và bảo đảm an toàn bay, chủ yếu dựa trên việc ứng dụng thiết bị bay không người lái (UAV) và các công nghệ liên quan trong các lĩnh vực như: nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, giao thông, truyền thông và giải trí…
Đây được đánh giá là không gian kinh tế mới, tận dụng tầng không khí thấp vốn chưa được khai thác hiệu quả để tạo ra giá trị thông qua công nghệ tiên tiến.
Nền kinh tế tầm thấp không chỉ là một xu hướng công nghệ, mà còn là một chiến lược phát triển quốc gia, hội tụ ba giá trị cốt lõi, bao gồm: đổi mới sáng tạo, năng suất cao và phát triển bền vững.
Ông Võ Xuân Hoài - Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: TT.
Bà Nguyễn Thị Hải Hằng - Phó chủ tịch Mạng lưới Hàng không, vũ trụ, thiết bị bay không người lái (AUVS VN), Giám đốc Học viện hàng không Việt Nam cho biết, kinh tế tầm thấp là một sự dịch chuyển chiến lược, mở ra không phận thấp như một không gian kinh doanh mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam thông qua đổi mới công nghệ.
Theo tính toán, chỉ riêng ngành hàng không tầm thấp được định giá dự kiến đạt khoảng 700 tỷ USD vào năm 2035. Tại Việt Nam, tiềm năng của kinh tế tầm thấp được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD. Với các lợi thế về địa chính trị, chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, lực lượng lao động trẻ và năng động, Việt Nam đang đứng trước "cơ hội ngàn năm có một" để trở thành trung tâm công nghiệp tầm thấp của khu vực và thế giới.
Ông Võ Xuân Hoài - Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia thông tin, nhiều nước trên thế giới đã xem hàng không vũ trụ và UAV là các ngành công nghệ chiến lược. Với sự bùng nổ của công nghệ hàng không, vũ trụ và thiết bị bay không người lái, mô hình kinh tế mới, cụ thể là nền “kinh tế tầm thấp” đang trở thành xu thế phát triển nổi bật trên toàn cầu.
Các diễn giả thảo luận về tiềm năng phát triển kinh tế tầm thấp trong khuôn khổ diễn đàn. Ảnh: TT.
Động lực tăng trưởng mới cho Việt Nam
Ông Trần Anh Tuấn - Phó chủ tịch Mạng lưới AUVS VN, CEO Công ty Saolatek, nhận định, Việt Nam có đầy đủ lợi thế để trở thành trung tâm kinh tế tầm thấp nhờ vị trí địa lý và chính trị ổn định, tiềm năng làm chủ công nghệ lõi (phần mềm, AI và hệ thống UTM), năng lực sản xuất phần cứng và hệ sinh thái các ngành công nghiệp phụ trợ đã hoàn thiện.
Ông Vũ Anh Tú - Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT - thành viên mạng lưới AUVS VN đánh giá, kinh tế tầm thấp mở ra động lực tăng trưởng mới. Việt Nam có thể cất cánh bằng trí tuệ, công nghệ và sự hợp tác đa chiều giữa: Nhà nước - doanh nghiệp, trường, viện và người dân.
Nắm bắt cơ hội, đầu tư kinh tế tầm thấp sẽ thúc đẩy ba trụ cột của thời đại mới tại Việt Nam là kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tri thức. Đồng thời, đánh thức tiềm năng sáng tạo của đội ngũ kỹ sư, nhà khoa học Việt Nam, mang lại dịch vụ tốt hơn cho người dân vùng sâu, vùng xa, hải đảo, từ đó khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
Diễn đàn quốc tế Kinh tế tầm thấp 2025 cũng ghi nhận nhiều đề xuất chính sách trong việc xây dựng khung chính sách thử nghiệm (sandbox), phát triển hạ tầng quản lý không phận tầm thấp, và đẩy mạnh nghiên cứu, sản xuất thiết bị bay không người lái, phục vụ các lĩnh vực kinh tế - xã hội, mở ra hướng đi mới của đất nước trong kỷ nguyên hàng không tầm thấp, tạo nền tảng để kết nối các nguồn lực, chia sẻ tri thức và thúc đẩy ứng dụng các công nghệ hiện đại.
Đặc biệt, theo ông Trần Anh Tuấn, để tận dụng cơ hội phát triển kinh tế tầm thấp, Việt Nam cần xây dựng hành lang pháp lý linh hoạt cho không phận tầm thấp; tập trung đầu tư nghiên cứu và phát triển trong nước; phát triển cụm công nghiệp cho kinh tế tầm thấp và trung tâm thử nghiệm; đào tạo và phát triển nhân lực chất lượng cao và xây dựng hệ sinh thái kết nối toàn diện và hợp tác quốc tế.
Các lĩnh vực có thể ứng dụng kinh tế tầm thấp tại Việt Nam. Ảnh: NH.
Kinh tế tầm thấp có thể ứng dụng vào một số ngành, lĩnh vực tại Việt Nam như nông nghiệp thông minh; giám sát hạ tầng và năng lượng; logistics và giao hàng tầm thấp; cứu hộ và bảo vệ môi trường; du lịch và quảng bá văn hóa; quốc phòng.
