Trung Quốc mở cửa trở lại tác động tích cực đến các thị trường hay không?

Chính sách zero-Covid của Trung Quốc đã đè nặng lên nền kinh tế của nước này trong phần lớn thời gian của năm 2022, nhưng những thay đổi chính sách gần đây cho thấy thị trường tài chính của nước này có thể khởi sắc.

Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sau các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt đang hỗ trợ tâm lý nhà đầu tư, thể hiện qua mức tăng được công bố vào tháng 11 và Bắc Kinh hiện đã công bố những thay đổi quan trọng nhất đối với chính sách zero-Covid. Sau khi các cuộc biểu tình phản đối lập zero- Covid của Bắc Kinh làm rung chuyển cả nước, Trung Quốc đã chính thức thu hồi quy định cách ly bắt buộc tại các bệnh viện và loại bỏ việc sử dụng mã QR y tế ở những nơi công cộng.

Đầu tháng 12 này, các cuộc biểu tình bạo lực tại nhà máy Foxconn của nhà cung cấp Apple ở Trịnh Châu đã gây xôn xao dư luận. Tuy nhiên, chính sách mới có các quy tắc vô cùng thoải mái đối với công dân Trung Quốc, những người đã phải đối mặt với sự gián đoạn trong cuộc sống hàng ngày của họ trong gần ba năm qua. Mặc dù có một vài trường hợp ngoại lệ, nhưng phần lớn các cuộc kiểm tra sức khỏe hiện đã bị loại bỏ và các doanh nghiệp hiện có thể thực hiện các biện pháp của riêng họ đối với Covid-19 thay vì áp dụng các quy tắc do chính quyền địa phương đặt ra.

Trong suốt năm 2022, các chính sách nghiêm ngặt về Covid-19 của Trung Quốc đã ảnh hưởng nặng nề nhất đến lĩnh vực sản xuất, trong khi các số liệu thương mại đã giảm sút. Dữ liệu thương mại do cơ quan hải quan Trung Quốc công bố cho thấy xuất khẩu của nước này giảm 8,7% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi nhập khẩu giảm 10,6% so với cùng kỳ trong tháng 11. Đây là những con số cao hơn nhiều so với tháng 10 khi xuất khẩu giảm 0,3% và nhập khẩu giảm 0,7%. Các số liệu thương mại giảm phần lớn có liên quan đến nhu cầu toàn cầu giảm, do lạm phát cao và lãi suất tăng mạnh đã làm mất thanh khoản trên thị trường.

Trong tháng 11, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ đã giảm 13,2% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với mức giảm trong tháng trước, trong khi xuất khẩu sang châu Âu tăng 1,5%. Ngoài ra, xuất khẩu của Trung Quốc sang khu vực ASEAN tăng 2,9% so với cùng kỳ, đây là một yếu tố quan trọng cho thấy chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tổ chức lại.

Nhà kinh tế trưởng của ING tại Trung Quốc Đại lục, Iris Pang, chỉ ra rằng nhập khẩu từ Đài Loan đã giảm 10,4% so với cùng kỳ trong tháng 11, điều này cho thấy nguyên liệu thô được sử dụng để sản xuất hàng điện tử đã giảm. Mặt khác, sự gia tăng các ca nhiễm Covid-19 trong tháng 11 đã chứng kiến sự quay trở lại của một số biện pháp nghiêm ngặt của chính phủ Trung Quốc, dẫn đến các cuộc biểu tình khắp các thành phố lớn trong nước.

Hoạt động sản xuất của Trung Quốc giảm xuống mức thấp nhất trong bảy tháng vào tháng 11, với chỉ số quản lý mua hàng (PMI) sản xuất chính thức đạt 48,0, giảm từ 49,2 trong tháng 10. Bất kỳ con số nào dưới mốc 50 cho thấy sự thu hẹp trong lĩnh vực sản xuất. Riêng hoạt động dịch vụ cũng bị ảnh hưởng trong tháng 11, với chỉ số PMI phi sản xuất giảm xuống 46,7 từ 48,7 trong tháng 10. Việc đóng cửa kéo dài ở nước này đã ảnh hưởng đến các nhà máy và sản xuất chung, với ước tính rằng điều này sẽ ảnh hưởng đến 1/4 GDP của đất nước.

Trong khi các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt là một yếu tố, thì nhu cầu trong nước và nước ngoài suy yếu được phản ánh qua sự sụt giảm các đơn đặt hàng mới và đơn đặt hàng xuất khẩu mới. Câu hỏi chính hiện nay là liệu việc mở cửa trở lại của Trung Quốc có thể thúc đẩy tăng trưởng bất chấp suy thoái kinh tế toàn cầu hay không.

Tin tức về việc Trung Quốc mở cửa trở lại bằng cách loại bỏ một số biện pháp nghiêm ngặt zero- Covid đã thúc đẩy một đợt phục hồi ở đại lục cũng như chứng khoán Hồng Kông, nhưng việc công bố dữ liệu thương mại vào cuối ngày đã làm giảm tâm lý nhà đầu tư, với Hang Seng China Enterprises Chỉ số đóng cửa thấp hơn 3,3% vào ngày 7/12. Trung Quốc đã nới lỏng hơn nữa các biện pháp phòng chống Covid-19, trong khi cuộc họp của Bộ Chính trị ngày 6/12 đã xác định tăng trưởng là định hướng chính sách trong tương lai. Nhưng các nhà kinh tế lại không quá lạc quan về việc một trong hai thông báo này sẽ dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong tăng trưởng kinh tế.

Tháng trước, Goldman Sachs cho biết, việc Trung Quốc mở cửa trở lại hoàn toàn thúc đẩy thị trường chứng khoán của quốc gia này thêm 20%, tăng thêm 2,6 nghìn tỷ đôla giá trị. Morgan Stanley cũng có quan điểm tích cực về Trung Quốc và đang đặt cược tăng giá vào quốc gia này, nâng hạng cổ phiếu của Trung Quốc lên mức cao sau gần hai năm.

Các nhà phân tích của Morgan Stanley cho biết, trong một báo cáo nghiên cứu rằng nhiều diễn biến tích cực cùng với lộ trình rõ ràng hướng tới việc mở cửa trở lại đảm bảo nâng hạng và tăng mục tiêu chỉ số đối với Trung Quốc.

Tuy nhiên, Nomura đã cảnh báo rằng việc Trung Quốc mở cửa trở lại có thể không mang lại hiệu quả tích cực như ước tính. Các nhà phân tích cảnh báo rằng con đường mở cửa trở lại có thể diễn ra từ từ, khó khăn và gập ghềnh. Một làn sóng lây nhiễm Covid lớn trong vài tháng tới có thể làm gián đoạn chuỗi sản xuất và cung ứng ở một mức độ nào đó. Gánh nặng giờ đây đổ dồn lên tăng trưởng kinh tế, vốn đang chịu tác động kép của Covid-19 và nhu cầu suy yếu. Các nhà đầu tư có thể sẽ theo dõi các động thái chính sách và tìm kiếm bất kỳ sai sót chính sách nào của Bắc Kinh.

Trung Quốc đã bắt đầu một chu kỳ tăng trưởng và phục hồi mới. Tại Đại hội Đảng vào tháng trước đã xác nhận rằng tăng trưởng kinh tế hiện là ưu tiên số một của Trung Quốc. Tăng trưởng kinh tế là giải pháp chính cho nhiều thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt.