Trình dự thảo danh mục hàng nhập khẩu phải kiểm tra an toàn thực phẩm

Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) vừa có tờ trình gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên về việc xây dựng Thông tư ban hành Danh mục các mặt hàng nhập khẩu thuộc diện kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương. 

Cơ sở pháp lý và yêu cầu đặt ra

Theo khoản 2 Điều 18 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ trưởng các bộ được quyền ban hành thông tư nhằm triển khai chức năng quản lý nhà nước. Luật An toàn thực phẩm năm 2010 và Nghị định 15/2018/NĐ-CP cũng quy định rõ trách nhiệm của Bộ Công Thương trong kiểm tra nhà nước đối với thực phẩm nhập khẩu thuộc thẩm quyền quản lý.

Bên cạnh đó, tại Kế hoạch công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ xây dựng văn bản pháp luật về danh mục hàng nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành trong lĩnh vực này.

Hiện nay, danh mục hàng hóa do Bộ Công Thương quản lý được quy định tại Quyết định 1182/QĐ-BCT ban hành năm 2021, dựa trên Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam được Bộ Tài chính quy định tại Thông tư 65/2017/TT-BTC. Tuy nhiên, từ tháng 6/2022, Thông tư 65 đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Thông tư 31/2022/TT-BTC, dẫn tới nhu cầu phải rà soát và cập nhật lại danh mục để phù hợp hệ thống mã HS mới.

Ngoài lý do kỹ thuật, Cục Công nghiệp cũng chỉ rõ việc quy định danh mục bằng quyết định hành chính là chưa đầy đủ về mặt pháp lý, cần nâng lên thành Thông tư để đảm bảo tính chặt chẽ và ổn định của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.

Mục tiêu và quan điểm xây dựng Thông tư

Theo tờ trình, Thông tư mới hướng tới ba mục tiêu chính:

(1) Bảo đảm cơ sở pháp lý rõ ràng cho hoạt động kiểm tra an toàn thực phẩm với nhóm hàng hóa nhập khẩu thuộc trách nhiệm Bộ Công Thương;

(2) Tăng tính chủ động và hiệu lực quản lý cho cơ quan kiểm tra chuyên ngành tại địa phương;

(3) Bảo đảm sự thống nhất với quy định trong Luật An toàn thực phẩm, Nghị định 15/2018/NĐ-CP, Nghị định 146/2025/NĐ-CP và Thông tư 31/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Cơ quan soạn thảo khẳng định Thông tư sẽ không đặt ra thủ tục hành chính mới, không phát sinh ngành nghề kinh doanh có điều kiện mà chỉ xác định danh mục hàng hóa kèm mã HS, biện pháp quản lý và cơ quan chịu trách nhiệm.

Dự thảo Thông tư áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân nhập khẩu thực phẩm thuộc diện kiểm tra an toàn thực phẩm do Bộ Công Thương quản lý theo quy định tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP. Danh mục hàng hóa được xác định dựa theo hệ thống mã HS đang áp dụng trong Thông tư 31/2022/TT-BTC.

Sau khi tiếp nhận nhiệm vụ quản lý an toàn thực phẩm từ Vụ Khoa học và Công nghệ (tháng 3/2025), Cục Công nghiệp đã tiến hành rà soát văn bản quy phạm, đánh giá nhu cầu sửa đổi và lập hồ sơ trình Bộ. Tờ trình được gửi kèm theo văn bản số 1253/TTr-CN ngày 22/7/2025, đã được lãnh đạo Bộ thống nhất chủ trương.

Việc ban hành Thông tư cũng thực hiện theo chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị 17-CT/TW năm 2022, yêu cầu tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm và hoàn thiện hệ thống pháp luật từ trung ương tới địa phương. Sau khi được Bộ trưởng phê duyệt, dự thảo Thông tư sẽ được đăng tải lấy ý kiến theo quy định trước khi chính thức ban hành.

Chi tiết tại đây.