Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phát triển nền giáo dục để đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Phiên họp nhằm thảo luận về dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ, thực hiện Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị, ban hành ngày 12/8/2024. Kết luận này đề cao việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nhằm đáp ứng các yêu cầu của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Phó Chủ tịch Ủy ban, cùng lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan trung ương. Phiên họp tập trung vào việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong Nghị quyết 29 và Kết luận 91 của Bộ Chính trị, với mục tiêu nâng tầm giáo dục đào tạo Việt Nam, đưa nền giáo dục quốc gia ngang tầm với các nước phát triển trong thời gian sớm nhất có thể.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp năm 2024 của Uỷ ban Quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo. Ảnh: Nhật Bắc

Tăng cường tự chủ, sáng tạo, lấy người học làm trung tâm

Mở đầu phiên họp, Thủ tướng nhấn mạnh rằng Đảng và Nhà nước luôn coi trọng sự nghiệp giáo dục, xác định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Thủ tướng nhấn mạnh rằng việc thực hiện Kết luận 91 và Nghị quyết 29 là cần thiết để thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục Việt Nam, nhằm đáp ứng yêu cầu của một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: “Con người là trung tâm, là mục tiêu và động lực của sự phát triển, và giáo dục phải phục vụ con người một cách toàn diện, không vì tăng trưởng kinh tế mà hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội.” Theo Thủ tướng, quá trình đổi mới giáo dục phải dựa trên những nền tảng vững chắc, bao gồm trí tuệ, khát vọng, tiềm lực và khả năng hội nhập quốc tế. Đây là những yếu tố cốt lõi để đưa nền giáo dục của Việt Nam theo kịp các nước phát triển, xây dựng lòng tự tin dân tộc.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đặc biệt chú trọng đến việc phân cấp, phân quyền cho các địa phương, các cơ sở giáo dục và đào tạo, để họ có thể phát huy khả năng sáng tạo và tự chủ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đồng thời nhấn mạnh tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", giúp các cơ sở giáo dục chủ động trong tổ chức và điều hành.

Thủ tướng yêu cầu các cơ sở giáo dục và đội ngũ giáo viên tập trung vào việc lấy học sinh làm trung tâm, tạo cảm hứng và khuyến khích tinh thần học tập của học sinh. Thủ tướng đề cao vai trò của giáo viên như là động lực trong môi trường giáo dục, khẳng định việc nâng cao chất lượng của đội ngũ nhà giáo là cần thiết để tạo động lực đổi mới. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ đạo cần có cơ chế xây dựng xã hội học tập, nơi mọi người dân đều có cơ hội học tập suốt đời, nhằm xây dựng một cộng đồng học tập suốt đời.

Rà soát, quy hoạch mạng lưới đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao

Trong quá trình đổi mới giáo dục, Thủ tướng lưu ý các cấp chính quyền cần rà soát quy hoạch mạng lưới giáo dục, đặc biệt chú trọng đến việc đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên mầm non và tiểu học. Thủ tướng cho rằng: "Việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong các ngành kinh tế mới nổi, là một nhiệm vụ cấp thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của đất nước".

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Nhật Bắc

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính để xây dựng cơ chế huy động nguồn lực cho giáo dục, giúp giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Thủ tướng cho rằng, nguồn lực nhà nước đóng vai trò dẫn dắt, đóng vai trò "vốn mồi" để khuyến khích các nguồn lực xã hội đầu tư vào giáo dục.

Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai, thu hút chuyên gia quốc tế

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đặt ra mục tiêu từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai tại Việt Nam, nhằm nâng cao khả năng hội nhập quốc tế của thế hệ trẻ. Thủ tướng yêu cầu các cấp lãnh đạo đẩy mạnh đào tạo các ngoại ngữ khác, đáp ứng yêu cầu của công việc và các ngành kinh tế đa dạng trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với thế giới.

Đồng thời, Thủ tướng giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì nghiên cứu, xây dựng đề án đột phá để thu hút chuyên gia và nhà khoa học nước ngoài, cũng như người Việt Nam ở nước ngoài về giảng dạy và làm việc trong các cơ sở giáo dục Việt Nam. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp Việt Nam tiếp cận với tri thức và công nghệ hiện đại từ nước ngoài.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Nhật Bắc

Thủ tướng cũng chỉ đạo xây dựng các trường học Việt Nam ở nước ngoài, vừa giảng dạy kiến thức hiện đại, vừa giữ gìn và lan tỏa truyền thống văn hóa, lịch sử Việt Nam. Các trường này phải đảm bảo có chương trình học tiếng Việt, giúp các thế hệ người Việt ở nước ngoài duy trì mối liên kết với quê hương.

Để xây dựng một xã hội học tập, Thủ tướng nhấn mạnh: "Cần có cơ chế, chính sách khuyến khích học tập suốt đời cho tất cả mọi người, đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng". Thủ tướng khẳng định rằng, tư duy đổi mới và nguồn lực con người là sức mạnh lớn nhất, và sự phát triển của đất nước sẽ được thúc đẩy bởi sự tham gia và đóng góp của toàn dân.

Kết thúc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Chính phủ và các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện Chương trình hành động và Chiến lược giáo dục - đào tạo, đảm bảo nội dung bám sát Kết luận 91 và Nghị quyết 29. Thủ tướng yêu cầu chương trình này phải được hoàn thành trong quý I/2025 với tinh thần "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm" để thực hiện thành công mục tiêu đưa nền giáo dục đào tạo Việt Nam tiến lên trong kỷ nguyên vươn mình, tự lực và tự cường của dân tộc.