Quy định lãi suất mới của Ngân hàng Nhà nước tác động đến hệ thống ngân hàng

Cụ thể, việc giảm mức trần lãi suất huy động (áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi có kỳ hạn dưới 6 tháng) và lãi suất cho vay (áp dụng cho vay ngắn hạn bằng VND đối với sáu lĩnh vực ưu tiên theo quy định của Chính phủ) ước tính sẽ tác động trực tiếp đến lãi suất trên thị trường.

Theo các chuyên gia phân tích của Công ty CP Chứng khoán SSI, SSI đã xem xét lãi suất huy động tại nhiều ngân hàng khác nhau và nhận thấy rằng các ngân hàng quốc doanh (Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Agribank, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam - VCB, Ngân hàng Công Thương Việt Nam - CTB) và Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ Thương - Techcombank đều đã giảm lãi suất trước đó, xuống dưới mức trần mới. Từ đó SSI cho rằng, mức trần lãi suất mới sẽ không tác động nhiều đến các ngân hàng này. Thay vào đó, lãi suất huy động của hầu hết các ngân hàng vốn cấp 2 hàng đầu hiện nay cao hơn mức trần mới và sẽ được điều chỉnh giảm để phù hợp với quy định mới.

Ảnh minh họa

Cụ thể là việc điều chỉnh giảm lãi suất huy động sẽ giúp giảm chi phí huy động của Ngân hàng TMCP Á Châu - ACB (471 tỷ đồng), Ngân hàng TPCP Quân Đội - MBB (411 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng - VPB (171 tỷ đồng). Mặt khác, VCB, BIDV, CTG và TCB có thể tiếp tục được hưởng lợi từ việc chi phí huy động tiền gửi không kỳ hạn thấp hơn đối thủ, nhờ lợi thế trong dịch vụ thanh toán và trả lương để duy trì khách hàng có tiền gửi không kỳ hạn (CASA). Ngoài ra, tiền gửi sẽ được thu hút vào các kỳ hạn dài hơn để giúp các ngân hàng cải thiện các hệ số hoạt động nhằm tuân thủ các quy định hiện hành.

Do chênh lệch lãi suất huy động giữa các ngân hàng vốn cấp 3 và các ngân hàng khác sẽ dần thu hẹp, các ngân hàng có lịch sử tín dụng tốt và/ hoặc sức khỏe tài chính tốt hơn có thể sẽ thu hút huy động nhiều hơn, tương tự như diễn biến trong năm 2011. Trong trường hợp đó, các chuyên gia SSI ước tính hoạt động cho vay liên ngân hàng của các ngân hàng cấp 1 và cấp 2 hàng đầu sẽ phát triển mạnh.

Trong khi đó, mức trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với 6 lĩnh vực ưu tiên sẽ không tác động đáng kể đến các lĩnh vực này. Các ngân hàng thương mại quốc doanh (SOCBs) có dư nợ tín dụng lớn nhất trong lĩnh vực này. Năm 2019, Agribank, BIDV và VCB đã giảm lãi suất cho vay 3 lần xuống chỉ còn 5%/năm, vốn đã thấp hơn mức trần mới 5,5%. Ngược lại, mức lãi suất này tại CTG là 6%, sẽ giảm -50 bps ngay lập tức.

Bên cạnh đó, để hỗ trợ các ngân hàng thương mại giảm lãi suất cho vay và cơ cấu lại việc thanh toán nợ vay, NHNN đã tăng lãi suất trả cho các khoản tiền gửi của nhiều loại hình tổ chức tín dụng tại NHNN. SSI ước tính tổng dự trữ bắt buộc của toàn hệ thống là 164 nghìn tỷ đồng, tương đương 1,86% tổng huy động năm 2019. Mức tăng +20 bps lãi suất đối với tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VND sẽ trực tiếp mang lại thêm 247 tỷ đồng thu nhập lãi cho toàn ngành NH trong năm 2020.