Tích cực hưởng ứng

Năm 2013, UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt và triển khai OCOP, đến cuối năm 2016 tỉnh tiến hành sơ kết đánh giá hiệu quả của Đề án OCOP giai đoạn I (2013-2016) và tiếp tục phê duyệt Đề án OCOP giai đoạn II (2017-2020) với những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp được nâng tầm cao mới, phù hợp định hướng phát triển kinh tế-xã hội (KTXH) của tỉnh. Theo đó, Quảng Ninh xác định OCOP là chương trình kinh tế theo hướng phát triển nội sinh và gia tăng giá trị, triển khai thực hiện chương trình phù hợp và thích ứng các yếu tố, quy luật kinh tế thị trường, bảo đảm các nguyên tắc: Sản phẩm hướng tới tiêu chuẩn chất lượng quốc tế; tự lực, tự tin và sáng tạo; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Trọng tâm của OCOP là phát triển sản phẩm hàng hóa chất lượng cao có chỉ dẫn địa lý và truy xuất nguồn gốc rõ ràng theo chuỗi giá trị từ những sản phẩm truyền thống có tính đặc trưng và thế mạnh riêng của địa phương trong đó, chủ thể chính để thực hiện là các thành phần kinh tế tư nhân, kinh tế hợp tác xã (HTX).

Ông Lý Anh Dũng - Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ, Ban Xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Quảng Ninh – chia sẻ: Sau hơn 5 năm triển khai chương trình với các nhóm giải pháp quan trọng được thực hiện như: Xây dựng và triển khai Đề án tổng thể về chương trình; thành lập hệ thống tổ chức (Ban Điều hành OCOP) và hình thành đội ngũ cán bộ chuyên trách có kỹ năng, nghiệp vụ về chuyên môn ở cấp tỉnh và 14 huyện, thị xã, thành phố; Ban hành Bộ công cụ quản lý; xây dựng và ban hành các cơ chế chính sách. Đã huy động trên 500 tỷ đồng để phát triển sản xuất thuộc Chương trình OCOP, trong đó ngân sách tỉnh chiếm 15,8%, số còn lại là huy động các nguồn lực xã hội. Đến nay, tỉnh đã có 130 tổ chức kinh tế tham gia chương trình; phát triển được 322 sản phẩm, trong đó số sản phẩm đạt sao là 131; doanh số bán hàng của các tổ chức kinh tế tham gia chương trình năm 2017 đạt gần 700 tỷ đồng, nhờ gia tăng giá trị sản phẩm trên 30% và tăng về quy mô sản xuất trên 18%. Thu nhập bình quân của người dân khu vực nông thôn được cải thiện đáng kể, từ 10 triệu đồng/người (năm 2010) lên 36 triệu đồng/người (năm 2017).

Bước vào thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm, Hà Tĩnh cũng đã tích cực ngay từ ban đầu, bám sát chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT). Trong quá trình hoàn thiện Đề án, Tỉnh đã bố trí kinh phí để lựa chọn và hỗ trợ thực hiện thí điểm phát triển, hoàn thiện, chuẩn hóa 6 sản phẩm tham gia OCOP, các sản phẩm này được xem như là mô hình nhằm rút kinh nghiệm để triển khai diện rộng và là nơi để tuyên truyền học tập cho cộng đồng. Hiện đã xây dựng gần xong logo, bộ nhận diện thương hiệu OCOP Hà Tĩnh…

Theo báo cáo của 63 tỉnh thành, cả nước có 6.270 doanh nghiệp (DN), HTX, hộ sản xuất, trong đó có 3.126 DN, tổ chức sản xuất 4.823 sản phẩm lợi thế thuộc 6 nhóm sản phẩm .Trên cơ sở phân tích, đánh giá, cho thấy hầu hết các sản phẩm, dịch vụ trên đều có tiềm năng lớn, có dư địa và động lực để phát triển, đa dạng hóa sản phẩm và thương mại hóa.

Mục tiêu thách thức

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, nhất là từ Nhật Bản, Thái Lan và kết quả triển khai tại tỉnh Quảng Ninh, tháng 5/2018, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định phê duyệt Chương trình OCOP, triển khai trên phạm vi cả nước. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ, đến nay đã có 18 tỉnh phê duyệt đề án, kế hoạch, 16 tỉnh phê duyệt đề cương. Số sản phẩm mục tiêu của nhóm tỉnh này đã đạt 1.570 sản phẩm gắn sao OCOP đến 2020.

Đây có thể xem là một lợi thế, nếu được chú trọng đầu tư, chỉ đạo tổ chức thực hiện một cách cụ thể, bài bản, đồng bộ, thì việc triển khai các nội dung Đề án Chương trình OCOP sẽ rất thuận lợi, tạo chuyển biến căn bản trong phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, xây dựng NTM giai đoạn tới đi vào thực chất, bền vững.

Mục tiêu của chương trình giai đoạn 2018 - 2020 là tiêu chuẩn hóa 50% sản phẩm, dịch vụ du lịch nông thôn hiện có, phát triển mới 1.000 sản phẩm; công nhận ít nhất 100 sản phẩm OCOP đạt hạng 5 sao cấp quốc gia; đồng thời phát triển 8 - 10 làng văn hóa du lịch.

Để đạt được các mục tiêu trên, Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho hay, ngành nông nghiệp cũng xác định thời gian tới sẽ đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại đồng bộ, bài bản và phù hợp về quy mô, phương thức triển khai, đóng vai trò quan trọng nhằm gia tăng được giá trị, quảng bá thương hiệu, khẳng định và nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP của các địa phương lên tầm quốc gia.

Đồng thời, giúp DN, HTX, hộ sản xuất sản phẩm OCOP phát triển các mối quan hệ với các bạn hàng, làm cho hoạt động bán sản phẩm OCOP trở nên dễ dàng hơn, nâng cao năng lực và tạo lợi thế cạnh tranh....

Cũng theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, OCOP là một chương trình mở, không đóng khuôn và chưa có tiền lệ. Điểm quan trọng trong chương trình là phát triển nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch nông nghiệp, là một lợi thế rất lớn của các địa phương, nơi có sự đa dạng đặc biệt lớn về địa lý, bản sắc văn hóa dân tộc, các sản vật vùng, miền.