Mỹ - Trung có thể đi đến giai đoạn 2 bất chấp Covid-19?

Mặc dù sự suy giảm do virus corona mới gây ra kể từ đó, những người nông dân trồng trọt và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp vẫn tin tưởng lạc quan vào sự bù đắp của thỏa thuận giai đoạn 1. Những gì được biết cho đến nay liên quan đến thỏa thuận giai đoạn 1 và những gì Trung Quốc đã làm là thực hiện các bước đi có ý nghĩa để giải quyết một số rào cản phi thuế quan đối với thương mại.

Mới đây, ngày 20/3, Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết có gần 500 nhà máy thịt bò đã được phê duyệt để xuất khẩu sang Trung Quốc. Phía Trung Quốc đang đơn giản hóa thủ tục và nâng cấp các quy trình phê duyệt cần thiết để nhập khẩu nhiều sản phẩm nông nghiệp Mỹ vào nước này.

Dịch bệnh Covid-19, có nguồn gốc từ Vũ Hán, Trung Quốc, đã lây nhiễm cho gần 300.000 người trên toàn thế giới và làm chết hơn 12.000 người. Trong khi đại dịch đang khiến các chính phủ trên khắp thế giới đóng cửa và kiểm soát việc đi lại của người dân, khuyến nghị cách ly và hủy bỏ sự di chuyển không cần thiết, Trung Quốc đang bắt đầu hồi phục khỏi khu vực cách ly khi thông báo không có thêm trường hợp nhiễm mới. Phòng Thương mại Mỹ cho rằng, bây giờ là thời điểm mà mọi thứ bắt đầu tăng lên, nhu cầu nhập khẩu cũng thực sự tăng lên nhanh chóng. Thỏa thuận ban đầu mà Washington và Bắc Kinh ký ngày 15/1 bao gồm các cam kết từ Trung Quốc mua thêm 200 tỷ USD sản phẩm của Mỹ trong hai năm tới, ngoài việc ngăn chặn hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, kiềm chế thao túng tiền tệ và hợp tác trong các dịch vụ tài chính.

Phòng Thương mại Mỹ cho rằng, từ quan điểm của chính quyền Tổng thống Trump, trừ khi thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc thực sự tăng vọt trong một thời gian tới, họ sẽ không vất vả quá nhiều về việc Trung Quốc mất một chút thời gian cho việc mua bán hàng hóa, dịch vụ. Về phần mình, Mỹ đã giảm thuế đối với một số sản phẩm sản xuất tại Trung Quốc, nhưng vẫn giữ thuế đối với hàng hóa trị giá 375 tỷ USD khi Tổng thống Donald Trump cố gắng buộc Bắc Kinh đàm phán về thỏa thuận thương mại rộng lớn. Sau khi ký kết giai đoạn một, 250 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc vẫn phải chịu mức thuế 25% và 125 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc bị đánh thuế ở mức 7,5%. Các khoản thuế đã giúp thu hẹp sự mất cân bằng thương mại của Mỹ với Bắc Kinh, mà Tổng thống Trump đã lên án trong chiến dịch tranh cử năm 2016, bằng 18% xuống còn 345,6 tỷ USD, mức giảm đầu tiên trong sáu năm. Tuy nhiên, đã có những lời kêu gọi tạm dừng thuế quan bổ sung để hỗ trợ cho các công ty bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Liên minh thương mại tự do Mỹ là một liên minh rộng lớn của các doanh nghiệp, tổ chức thương mại và công nhân Mỹ thống nhất chống lại thuế quan, cho rằng tính thanh khoản là một vấn đề lớn hiện nay. Khả năng cho các công ty không phải trả một số thuế quan này sẽ bơm một số tiền rất cần thiết. Các doanh nghiệp Mỹ đã bỏ ra hơn 50 tỷ USD do thuế quan, mà các nhà nhập khẩu phải trả khi hàng hóa của họ đến Mỹ. Đặc biệt các nhà bán lẻ cho biết rằng, các mức thuế đánh vào lợi nhuận biên của họ, buộc họ phải tăng giá hoặc xem xét cắt giảm chi phí như sa thải nhân công. Những tuyên bố lặp đi lặp lại của Tổng thống Trump rằng các khoản thuế được trả bởi Trung Quốc chỉ làm tăng thêm sự thất vọng của doanh nghiệp. Nhưng với đại dịch Covid-19 đã buộc nhiều nhà bán lẻ ở Mỹ phải đóng cửa các hoạt động chính thống, làm xói mòn doanh số và Chính phủ Trung Quốc đã tham gia vào cuộc chiến ngôn từ với Washington về việc ai chịu trách nhiệm cho dịch bệnh này, khả năng rủi ro cho giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận thương mại mà chính quyền Tổng thống Trump muốn còn cao hơn.

Mặc dù Washington đã tuyên bố hồi đầu năm nay rằng họ có thể muốn đợi đến sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 cho giai đoạn đàm phán tiếp theo, nhưng chiến dịch này giờ đây không thể đoán trước được, với người Mỹ lo lắng về sức khỏe và bị xáo trộn bởi các biện pháp cách ly xã hội chưa từng có trong thời kỳ hiện đại. Việc dự đoán tương lai thương mại của Mỹ - Trung trong bối cảnh đó là một điều gần như không thể. Câu hỏi lớn hơn đặt ra hiện nay là Mỹ - Trung có thực sự đi đến giai đoạn 2 được hay không nơi đàm phán tất cả các vấn đề thương mại, chính là điều mà cộng đồng doanh nghiệp đang lo lắng.