Được biết, MM Mega Market Việt Nam vừa đưa vào vận hành Trạm trung chuyển thực phẩm trái cây đầu tiên tại Bến Tre. Ông có thể chia sẻ về chiến lược của MM khi xây dựng trạm trung chuyển này?
Trang trại rau của 1 trong số 300 nông dân hợp tác với MM Mega Market Việt Nam |
Nằm trong chiến lược phát triển mạnh chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn cho thị trường Việt Nam, việc xây dựng Trạm trung chuyển trái cây Bến Tre không nằm ngoài mục tiêu cung cấp nguồn trái cây an toàn, chất lượng cao cho hệ thống 19 trung tâm MM trên toàn quốc. Quan trọng hơn, trạm trung chuyển này sẽ phục vụ mục tiêu xuất khẩu trái cây Việt sang Thái Lan, Trung Quốc và các nước thuộc thị trường Đông Nam Á.
Dự kiến trong giai đoạn I năm 2019, sản lượng của Trạm trung chuyển Trái cây Bến Tre sẽ đạt khoảng 15 tấn/ngày. Bước sang giai đoạn II/2019, năng suất sẽ tăng mạnh lên khoảng 50 tấn/ngày. Cũng trong năm 2019, chúng tôi thực hiện mục tiêu mở rộng quy mô xuất khẩu củ, quả Việt sang thị trường Đông Nam Á, tăng sản lượng xuất khẩu ít nhất từ 6 container mỗi tháng.
Ông Phidsanu Pongwatana - Giám đốc điều hành MM Mega Market Việt Nam |
Để phát triển thành công chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững trong thời kỳ mới thì khâu liên kết sản xuất và tiêu thụ đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, đây lại là khâu yếu nhất trong chuỗi sản xuất ở Việt Nam. Ông đánh giá thế nào về nhận định này?
Tôi đánh giá rất cao nỗ lực lớn của chính phủ Việt Nam, nhằm xây dựng và phát triển chuỗi giá trị nông sản trong những năm gần đây. Nhưng thực tế cho thấy, tuy đã đạt được những thành tựu bước đầu, song khâu liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ chưa bền vững. Nếu làm tốt hơn khâu kết nối giữa cung và cầu, tôi tin rằng thương hiệu nông sản Việt sẽ gia tăng đáng kể trên thị trường khu vực.
Tình trạng “được mùa mất giá” của nhiều mặt hàng nông sản vẫn diễn ra, gây thiệt hại lớn cho ngành nông nghiệp nói chung và cho nông dân nói riêng. Nếu cải thiện được mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ vững chắc hơn, chắc chắn sẽ khắc phục được tình trạng trên.
Với MM, chúng tôi đã thực hiện chiến lược xây dựng chuỗi sản xuất giá trị bền vững trong nông nghiệp từ năm 2005 thông qua mô hình phát triển hệ thống các trạm trung chuyển thực phẩm, làm việc trực tiếp với nông dân để tạo ra các nguồn hàng chất lượng cao, phục vụ cho hệ thống 19 trung tâm MM trên cả nước cũng như nhu cầu xuất khẩu nông sản Việt sang Thái Lan.
Theo ông, Việt Nam nên làm gì để có thể cải thiện tốt hơn khâu liên kết và tiêu thụ - để mô hình sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị đạt hiệu quả cao hơn?
Để cải thiện được khâu liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ, theo tôi, cần làm rõ vai trò của nông dân và doanh nghiệp trong chuỗi giá trị. Ở đây, doanh nghiệp sẽ giữ vai trò tiên phong, tư vấn cho nông dân về giống, công nghệ kỹ thuật, giám sát quy trình sản xuất, đặc biệt là lên kế hoạch về sản lượng và kết nối các kênh tiêu thụ sản phẩm.
Trong chuỗi liên kết này, người nông dân là một thành tố quan trọng, phải hợp tác chặt chẽ, tuân thủ các quy trình sản xuất mà doanh nghiệp hướng dẫn để đảm bảo các sản phẩm đạt chất lượng cao, đáp ứng được các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế. Đây là mối quan hệ win – win, hai bên cùng có lợi, cùng chia sẻ rủi ro và lợi ích. Chỉ khi có sự hợp tác chặt chẽ và bền vững giữa nông dân và doanh nghiệp thì mới thúc đẩy hiệu quả được khâu liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm vận hành mô hình chuỗi liên kết giá trị, ông có thể chia sẻ về cách làm của MM trong việc xây dựng khâu liên kết sản xuất với nông dân tại 4 trạm trung chuyển thực phẩm?
Tại tất cả 4 trạm trung chuyển thực phẩm, MM đều có sự hợp tác rất chặt chẽ với các hộ nông dân. Đội ngũ kỹ sư nông nghiệp của MM trực tiếp làm việc chặt chẽ với các nông dân, các hợp tác xã từ lựa chọn giống, lên kế hoạch sản xuất, thu hoạch, bao bì đóng gói và vận chuyển trực tiếp đến các trạm trung chuyển mà không qua trung gian, làm sao bảo đảm các tiêu chuẩn cao nhất về chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Những hộ nông dân tham gia hợp tác đều phải có nhật ký sản xuất, trong đó ghi chép lại chi tiết quá trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, quy trình thu hoạch và thực hiện kiểm nghiệm định kỳ theo tiêu chuẩn của MM.
Ông có thể bật mí kế hoạch xuất khẩu nông sản của MM trong năm 2019?
Từ đầu năm 2018 đến nay, chúng tôi xuất khẩu 4 container/tháng, tương đương 100 tấn/tháng với các mặt hàng chủ lực: Thanh long, khoai lang, một số loại snack... Sau gần một năm đầu tiên xuất khẩu nông sản Việt sang hệ thống 700 siêu thị BigC, các mặt hàng này đã nhận được sự đánh giá cao của người tiêu dùng Thái Lan.
Dựa trên nhu cầu ngày càng tăng, trong năm 2019, MM có kế hoạch tăng sản lượng lên gấp đôi, khoảng 200 tấn/tháng. Ngoài các mặt hàng truyền thống đã xuất khẩu trong năm nay, MM tiếp tục giới thiệu những mặt hàng mới có giá trị cao như cá tra đông lạnh, mực, vú sữa và đặc biệt là bưởi hồng da xanh đến thị trường Thái Lan và các thị trường khác.
Xin cảm ơn ông!