Hoa Kỳ tăng thuế:Bộ Tài chính sẽ thêm nhiều giải pháp mới

Mức thuế đối ứng tác động nhiều mặt hàng

Sáng 8/4, tại Hà Nội, Báo Tiền Phong tổ chức tọa đàm "Ứng phó thuế đối ứng của Hoa Kỳ" với sự tham gia của lãnh đạo nhiều bộ, ngành, chuyên gia kinh tế.

Trước đó, chiều 2/4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố chính sách mới sẽ áp thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng hóa của các nước từ ngày 5/4 và áp thuế đối ứng với 60 nước kể từ ngày 9/4, trong đó Việt Nam ở mức 46% - thuộc nhóm các nước có mức thuế cao.

Quang cảnh tọa đàm

Thông tin tại tọa đàm, ông Phùng Công Sưởng - Tổng Biên tập Báo Tiền Phong, người điều phối tọa đàm - nhấn mạnh: "Hoa Kỳ hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 và là thị trường xuất khẩu quan trọng nhất của Việt Nam, khi kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Hoa Kỳ năm 2024 đạt gần 150 tỷ USD (tăng 20,5% so với cùng kỳ năm trước) và thặng dư thương mại đạt 123,5 tỷ USD, thuộc nhóm 3 nước có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ".

Tại buổi tọa đàm, bà Lê Hằng - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) - nhận định, ngay sau khi nhận thông tin Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump áp thuế đối ứng 46% đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, các doanh nghiệp trong ngành thủy sản có tâm trạng lo lắng.

Theo bà Lê Hằng, tại thời điểm Tổng thống Donald Trump công bố áp thuế, Việt Nam có gần 40.000 tấn thủy hải sản đang trên đường đến Mỹ và các doanh nghiệp lo ngại rằng không biết số hàng hóa này có bị áp thuế 46% ngay hay không. Bởi các mặt hàng thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ không chỉ chịu riêng mức thuế 46% mà còn phải chịu nhiều loại thuế khác như thuế trợ cấp, thuế chống phá giá... nên tổng thuế phải chịu tối đa lên đến 75%.

"Doanh nghiệp thủy sản Việt Nam lo lắng không biết các hợp đồng đã ký kết sẽ phải tính toán lại như thế nào với mức thuế đối ứng mới. Hiện tại, nhiều doanh nghiệp trong ngành đã dừng ngay việc ký hợp đồng và tạm dừng xuất khẩu, điều này dẫn đến việc họ phải chịu phạt vì vi phạm hợp đồng", bà Lê Hằng thông tin.

Bà Lê Hằng - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP).

Trong khi đó, chuyên gia tài chính - ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, việc Hoa Kỳ công bố áp thuế đối ứng 46% đối với hàng Việt Nam không chỉ ảnh hưởng tới xuất khẩu mà còn chịu tác động tới lĩnh vực tài chính, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), thị trường bất động sản, vàng…

"Theo tôi, chúng ta cần phải có sự minh bạch khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ, tránh bán phá giá hỗ trợ xuất khẩu, thông số sản phẩm Việt Nam rõ ràng minh bạch. Chúng ta mong rằng có những tiến triển lạc quan hơn nhưng sẵn sàng trường hợp xấu nhất", ông Nguyễn Trí Hiếu nhận định.

Chuyên gia tài chính - ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu

Chính phủ chủ động hỗ trợ các doanh nghiệp

Nhận định về vấn đề ứng phó với chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, ông Phạm Quang Vinh - nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Hoa Kỳ - thông tin, ngay sau khi Hoa Kỳ công bố áp thuế đối ứng 46% với các mặt hàng xuất khẩu đến Hoa Kỳ của Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Cuộc điện đàm từ Việt Nam này được phía Hoa Kỳ đánh giá rất cao và thậm chí Tổng thống Donald Trump đưa lên mạng xã hội và có quan điểm tích cực.

"Chúng ta cũng có cơ sở để lạc quan cho rằng, cuộc điện đàm này thể hiện ngay từ đầu Việt Nam đã có chủ trương và đường lối đối ngoại đúng đắn, nhằm tạo ra lợi ích hài hòa giữa Hoa Kỳ và Việt Nam", ông Phạm Quang Vinh cho biết.

Phân tích thêm về quan hệ thương mại giữa hai nước, ông Phạm Quang Vinh nhận định, về tổng thể, hàng Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ không cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa nội địa của Hoa Kỳ, vậy nên việc hợp tác giữa Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ mang lại lợi ích lớn cho người tiêu dùng và Chính phủ Hoa Kỳ.

Ông Phạm Quang Vinh - nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Hoa Kỳ

"Ngay lúc này, Đặc phái viên của Tổng Bí thư Tô Lâm, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đang ở Mỹ để đàm phán về thuế đối ứng, nếu việc này đạt được kết quả tốt, có thể Mỹ sẽ lùi ngày áp thuế đối ứng 46% với các mặt hàng từ Việt Nam để hai nước thỏa thuận thêm. Mục đích của đoàn đặc phái viên không chỉ nhằm giải quyết các vướng mắc về thuế đối ứng mà còn là dịp để Việt Nam tìm kiếm các cơ hội và kêu gọi hợp tác đầu tư từ các doanh nghiệp Mỹ liên quan đến lĩnh vực công nghệ, dầu khí, an ninh quốc phòng và hàng không dân dụng", ông Phạm Quang Vinh cho biết.

Đối với việc hỗ trợ các doanh nghiệp thích nghi trước biến động, ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính - cho biết: "Từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Tài chính đã có phương án chủ động. Trên cơ sở điều hành vĩ mô của Chính phủ, thời gian vừa qua, chúng tôi chủ động đề xuất chính sách, tạo ra sức bật cho nền kinh tế nói chung và doanh nghiệp trong nước. Điều đó đã chia sẻ được phần nào áp lực đối với doanh nghiệp hiện nay trước mức thuế đối ứng của Mỹ".

Theo ông Mai Sơn, Chính phủ đã ban hành Nghị định 73/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của một số mặt hàng tại Biểu thuế nhập khẩu, trong đó có Hoa Kỳ, với nhiều dòng thuế về 0%.

"Theo đó, có 16 nhóm mặt hàng nhập về Việt Nam được giảm thuế như ô tô, sản phẩm nông nghiệp, than, gỗ… Đây là bước thiện chí lớn ngay từ đầu của Chính phủ Việt Nam trong nỗ lực cân bằng cán cân thương mại 2 nước, giúp người tiêu dùng Việt Nam tăng cường sử dụng hàng hoá nhập khẩu từ Hoa Kỳ”, ông Mai Sơn nhận định.

Ông Mai Sơn thông tin thêm, để ứng phó với quyết định từ phía Hoa Kỳ và thúc đẩy tăng trưởng GDP 2 con số như mục tiêu đề ra của Chính phủ, Bộ Tài chính đã có giải pháp cụ thể hơn. Về quản lý thuế đối với doanh nghiệp FDI, Bộ Tài chính sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra, đặc biệt với dấu hiệu chuyển giá, quan hệ công ty quốc gia trung chuyển, lợi dụng chính sách của Việt Nam là điểm trung chuyển để lách thuế.

Ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính

Đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu chia sẻ với cơ quan thuế Hoa Kỳ, tạo cơ sở cho 2 bên phối hợp hiệu quả ngăn chặn hành vi gian lận thuế xuyên quốc gia. Các chính sách thuế khác như thuế thu nhập doanh nghiệp có nhiều giải pháp có thể chia sẻ trong thời gian tới…

"Chúng ta có chế tài xử lý nghiêm vi phạm. Bộ Tài chính được Trung ương giao cho đề tài về phát triển kinh tế tư nhân, cơ quan thuế là đơn vị trong đề tài này. Cũng để tạo sức bật cho doanh nghiệp, chúng tôi nghiên cứu thúc đẩy, đẩy mạnh khu vực kinh tế tư nhân, tập trung vào 2 mảng lớn thể chế chính sách và thủ tục hành chính", ông Mai Sơn nhận định.