Cơ hội nào xuất khẩu nhôm, thép sang Hoa Kỳ?

Tác động mạnh đến thương mại toàn cầu

Theo số liệu thống kê, năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam - Hoa Kỳ đạt hơn 132 tỷ USD. Trong tháng 1/2025, số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Hoa Kỳ chạm ngưỡng 11,1 tỷ USD.

Hiện nay, Hoa Kỳ đang là thị trường trọng điểm của nhiều sản phẩm hàng hóa và doanh nghiệp trong nước. Theo nhận định của các chuyên gia thương mại, thời gian tới, thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ chịu nhiều tác động từ những chính sách thương mại mới của Tổng thống Trump.

Tổng thống Trump tuyên bố áp thuế bổ sung với mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào Hoa Kỳ

Ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán Thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ - cho biết, ngày 9/2 vừa qua, Tổng thống Trump đã tuyên bố áp thuế bổ sung với mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào thị trường này.

Với Việt Nam, thống kê của hải quan Hoa Kỳ cho biết, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép (tăng gần 159% so với năm 2023) vào thị trường Mỹ. Các sản phẩm thép Việt Nam xuất khẩu lớn sang Hoa Kỳ bao gồm: Thép mạ kẽm (mã HS 7210.49); thép mạ nhôm kẽm (mã HS 7210.61); thép phủ nhựa (mã HS 7210.70); thép không rỉ (mã HS 7219.34); thép hợp kim (mã HS 7209.16)...

Đối với mặt hàng nhôm, thống kê của hải quan nước này cũng cho biết, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 479 triệu USD nhôm và sản phẩm nhôm sang thị trường Hoa Kỳ, tăng trưởng 9,5% so với năm 2023. Một số sản phẩm nhôm Việt Nam xuất khẩu lớn sang thị trường này bao gồm: Tủ bếp, bàn nhôm, thiết bị nội thất nhôm (mã HS 7615.10); nhôm hợp kim (mã HS 7604.21); nhôm thanh, nhôm dây (mã HS 7604.29)...

Cũng theo thông tin từ Cơ quan Thương vụ, hiện nay, mặt hàng nhôm và thép của Việt Nam vẫn đang phải chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25% theo mục 232 mà Hoa Kỳ áp dụng từ năm 2018 với hầu hết các nước.

Bên cạnh đó, sản phẩm nhôm thép, đặc biệt là sản phẩm thép của Việt Nam là đối tượng thường xuyên trong các vụ kiện phòng vệ thương mại. Tính đến nay, Hoa Kỳ đã điều tra hơn 34 vụ, chiếm hơn 50% tổng số vụ kiện mà Hoa Kỳ điều tra phòng vệ thương mại với Việt Nam còn với sản phẩm nhôm là 2 vụ việc. Đối với sản phẩm nhôm, Hoa Kỳ đã điều tra 2 vụ việc.

Nhôm, thép Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội tiếp tục xuất khẩu

Ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng, việc Hoa Kỳ sẽ áp dụng bổ sung thuế với nhôm, thép nhập khẩu sẽ gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến các nước xuất khẩu nhôm, thép vào Hoa Kỳ trong thời gian tới, đặc biệt sau thời điểm 2018, nhiều quốc gia đã thay thế vị trí của Trung Quốc trong xuất khẩu các mặt hàng nhôm, thép sang Hoa Kỳ như: Canada, Mexico, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Brazil...

Thêm vào đó, việc áp thuế cao đối với các mặt hàng xuất khẩu sẽ khiến các công ty thép quay đầu trở lại thị trường nội địa và khiến các nước tăng cường bảo hộ đối với mặt hàng thép, nhôm như thời điểm năm 2018. Điều này sẽ khiến quốc gia xuất khẩu thép như Việt Nam gặp khó khăn tại các thị trường khác, ngoài Hoa Kỳ.

Nhôm, thép Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa

Tuy nhiên, theo ông Đỗ Ngọc Hưng, nếu Hoa Kỳ áp dụng bổ sung thuế 25% với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ các nước, Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội tiếp tục xuất khẩu vì thực tế, năng lực sản xuất của các nhà sản xuất thép, nhôm của Mỹ chưa thể đáp ứng ngay nhu cầu trong nước. Tuy nhiên, biên độ lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ có thể giảm xuống.

Trong khi đó, theo đánh giá của nhiều nước nhập khẩu, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ có giá cạnh tranh, chất lượng tốt có thể bổ trợ cho nền kinh tế Hoa Kỳ, góp phần giúp giảm lạm phát, bổ trợ rất lớn cho hoạt động thương mại hai bên

Đưa ra lời khuyên đối với doanh nghiệp xuất khẩu nhôm, thép của Việt Nam, ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng, doanh nghiệp trong nước cần đánh giá tình hình để có chiến lược kinh doanh phù hợp, mở rộng xuất khẩu sang các thị trường có FTA với Việt Nam, tránh phụ thuộc vào một thị trường.

Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ đặc biệt khuyến cáo, doanh nghiệp xuất khẩu cần tuân thủ các quy định của Hoa Kỳ về nguồn gốc xuất xứ và luôn sẵn sàng tham gia đầy đủ quá trình giải trình của cơ quan điều tra Hoa Kỳ các vụ việc Phòng vệ thương mại. Cùng đó, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương (Cục Phòng vệ thương mại) và cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài theo dõi sát tình hình để có phản ứng phù hợp.