Xây dựng mô hình hợp tác xã- Gắn với chuỗi giá trị

Hợp tác xã kết nối sản xuất cho hàng chục triệu hộ gia đình

Chuyển biến về chất lượng

Những năm qua, cùng với doanh nghiệp nói chung, HTX là thành phần kinh tế quan trọng trong cung cấp dịch vụ và kết nối sản xuất cho hàng chục triệu hộ gia đình, tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng cao; gắn với doanh nghiệp trong tiêu thụ, chế biến. Đặc biệt, sau gần 5 năm triển khai Luật HTX, khu vực kinh tế tập thể với nòng cốt là HTX đã bước đầu tạo được chuyển biến cả về chất lượng, hiệu quả; ngày càng khẳng định rõ nét vai trò quan trọng, có ý nghĩa toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội; đã có những tín hiệu mới trong phát triển phong trào HTX toàn quốc.

Thống kê của Liên minh HTX, 6 tháng đầu năm, cả nước có hơn 800 HTX thành lập mới, đạt 95% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, lĩnh vực nông nghiệp có 600 HTX, 200 HTX phi nông nghiệp; 2.000 tổ hợp tác (THT) thành lập mới; 100 HTX giải thể do hoạt động kém hiệu quả; hiệu quả hoạt động của HTX có xu hướng tăng. Ngoài ra, đến cuối tháng 6/2018, có 59 liên hiệp HTX, hơn 20.000 HTX và 95.000 THT, tăng hơn 600 HTX so với cuối năm 2017.

Dù có những tín hiệu tích cực trên, song theo báo cáo của Liên minh HTX Việt Nam, số lượng HTX, THT thành lập mới tăng chậm; một số tỉnh, thành phố chưa chú trọng, quan tâm đúng mức tới xây dựng HTX gắn với chuỗi giá trị. Ông Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam - thừa nhận, bất cập trong hoạt động của HTX chính là việc liên kết hợp tác giữa HTX với doanh nghiệp, thành viên còn hạn chế; các Quỹ tín dụng nhân dân có vướng mắc về cơ chế, dẫn đến số lượng thành viên và dư nợ cho vay giảm. Mặt khác, việc giải thể các HTX ngừng hoạt động kéo dài chưa quyết liệt; thông tin, báo cáo của HTX chưa phản ánh chính xác tình hình hoạt động.

Phát huy hiệu quả

Sau khi Quốc hội ban hành Luật HTX 2012, Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo, văn bản pháp quy, cơ chế chính sách cụ thể khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, trong đó nòng cốt là HTX. Đặc biệt, Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo xây dựng mô hình HTX gắn kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị. Liên minh HTX Việt Nam hiện cũng đang tích cực tham mưu, đề xuất với Chính phủ và cơ quan quản lý nhà nước về cơ chế, chính sách, kế hoạch phát triển 15.000 HTX, Liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả đến năm 2020.

Thời gian tới, nhằm phát huy hiệu quả hoạt động của HTX hơn nữa, góp phần thúc đẩy kinh tế HTX phát triển, đại diện Liên minh HTX Việt Nam cho biết, đơn vị này sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động thành lập mới các HTX; củng cố nâng cao hiệu quả của các HTX. Đẩy mạnh xây dựng các mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị, trong đó sẽ hỗ trợ tối thiểu 120 mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị; đổi mới mô hình Quỹ hỗ trợ phát triển HTX để tăng khả năng huy động nguồn lực từ thị trường, liên kết và thống nhất về cơ chế hoạt động của hệ thống Quỹ từ trung ương tới địa phương; nâng cao năng lực hỗ trợ, tư vấn, cung ứng dịch vụ theo nhu cầu của HTX…

Đặc biệt, theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Liên minh HTX Việt Nam sẽ xây dựng một số đề án trình Chính phủ thông qua, như: Đề án liên quan tới đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; Đề án thành lập và hoạt động Trung tâm kiểm toán HTX trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam; Đề án thành lập và hoạt động công ty áp dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật cao để hỗ trợ cung ứng dịch vụ đầu vào - đầu ra cho các HTX và thành viên.