Từ Apple nhìn lại chính mình

Apple hướng đến thị trường Ấn Độ. Ảnh: Internet

Apple hướng đến Ấn Độ, theo các nhà phân tích, trước hết là do trình độ nhân lực công nghệ cao của Việt Nam thiếu và yếu. Ví dụ, khi đầu tư vào Việt Nam, Microsoft rất vất vả tìm nhân công đủ trình độ. Sau nữa, lĩnh vực dịch vụ và phần mềm ở Ấn Độ được thế giới đánh giá rất cao…

Dù con số 1 tỷ USD thua xa số tiền đầu tư của Samsung, song nếu Apple lựa chọn Việt Nam những cơ hội mà dự án của Apple mang lại cho nền kinh tế không hề nhỏ, nhất là công nghiệp hỗ trợ, sẽ làm “đẹp” thêm hình ảnh môi trường đầu tư, kinh doanh Việt Nam trong con mắt các nhà đầu tư nước ngoài.

Tiếc nuối là vậy, nhưng cũng là dịp để chúng ta nhìn lại chính mình.

Tính đến tháng 3/2017, đã có 116 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam đứng đầu là Hàn Quốc (54 tỷ USD, chiếm 17,9% tổng vốn FDI), thứ hai là Nhật Bản (42,49 tỷ USD chiếm 14,1%), tiếp sau là Singapore, Đài Loan, Hồng Kông…

Đáng chú ý, trong đó chỉ có 1.959 dự án FDI của 24 quốc gia thuộc EU với 21,56 tỷ USD, chiếm 8,5% số dự án và chiếm 7,2% tổng vốn FDI đăng ký. Các nhà đầu tư Mỹ mới đầu tư vào Việt Nam trên 10 tỷ USD.

Vì sao Việt Nam thiếu vắng các nhà đầu tư đến từ Mỹ và EU? “Thước đo” nào cho thấy môi trường đầu tư, kinh doanh Việt Nam còn yếu ở đâu?

Có một trong những “thước đo”: Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) - bộ công cụ đánh giá, xếp hạng năng lực đổi mới sáng tạo của các nền kinh tế, được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố hàng năm.

Trong 3 năm gần đây, GII của Việt Nam không ổn định, năm 2014: 34,89 điểm (xếp hạng 71); năm 2015: 38,35 điểm (xếp hạng 52); năm 2016: 35,37 (xếp hạng 59). Việt Nam được đánh giá còn yếu ở các nhóm chỉ số “môi trường kinh doanh”, “xếp hạng các đại học”, “việc làm thâm dụng tri thức”… Việt Nam cần nỗ lực cải cách mạnh mẽ, toàn diện cả về quy mô và cường độ trên tất cả các lĩnh vực.

Cũng chính vì vậy, Nghị quyết 19/2017/NQ-CP của Chính phủ đã đặt nhiệm vụ cải thiện các chỉ số đổi mới sáng tạo với mục tiêu đến năm 2020 đạt trung bình ASEAN 5, trong đó có 5 chỉ số trụ cột: Thể chế, nguồn nhân lực và nghiên cứu, cơ sở hạ tầng, trình độ phát triển thị trường, trình độ phát triển kinh doanh.

Với xu thế cải cách quyết liệt, môi trường đầu tư, kinh doanh Việt Nam sẽ dần có “hấp lực” lớn với các tập đoàn công nghệ cao trên thế giới.