Tháo gỡ nhiều vướng mắc cho doanh nghiệp thực phẩm Nhật Bản

Cuộc họp “Liên lạc về thực phẩm” giữa các DN Nhật Bản và các Bộ ngành liên quan của Việt Nam nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho DN

Ông Nakagawa Motohisa, đại diện JETRO cho biết, trong những năm qua Việt Nam đã đạt được những kết quả tích cực trong việc cải cách, giảm thiểu thủ tục hành chính, từng bước tạo thuận lợi cho các DN, nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam kinh doanh, làm ăn. Riêng với DN thực phẩm Nhật Bản, thông qua các cuộc họp, chương trình đối thoại, nhiều khó khăn và vướng mắc đã được các cơ quan chức năng Việt Nam giải quyết kịp thời.

Tuy nhiên, các DN Nhật Bản cũng cho rằng, để tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư, kinh doanh thương mại, sản phẩm thực phẩm vẫn còn một số vấn đề, vướng mắc cần được giải quyết triệt để hơn như: thủ tục công bố sản phẩm; quy trình và thời gian kiểm tra chuyên ngành, kiểm dịch động, thực vật…

Cụ thể, vấn đề tần suất và thời gian kiểm dịch động thực vật, một số DN Nhật Bản phản ánh, hiện nay việc kiểm dịch động thực vật được thực hiện với tất cả các lần nhập khẩu và thời gian lấy mẫu thử các mặt hàng thịt là 7 ngày, mặt hàng rau củ quả là 4 ngày. Theo các DN, việc kiểm dịch là cần thiết nhưng do đặc thù là thực phẩm tươi sống nên việc kéo dài thời gian lấy mẫu thử sẽ khiến thực phẩm bị giảm chất lượng và độ tươi ngon. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh của DN nhập khẩu mà còn giảm cơ hội sử dụng thực phẩm chất lượng cao của người tiêu dùng Việt Nam.

Việc thực hiện hồ sơ công bố sản phẩm hợp quy hiện còn khá nhiều vướng mắc, đặc biệt đối với các sản phẩm chưa có quy chuẩn kỹ thuật tại Việt Nam. Ngoài kết quả kiểm nghiệm thành phần của thực phẩm nhập khẩu, DN thường xuyên được yêu cầu nộp bản kết quả kiểm nghiệm bổ sung, chứng minh xem thành phần sản phẩm có chứa các chất đặc biệt hay không.

Các DN Nhật Bản cho rằng, việc kiểm nghiệm thành phần của sản phẩm là cần thiết để đảm bảo tính an toàn của thực phẩm. Tuy nhiên, để tránh tình trạng lạm dụng yêu cầu kiểm nghiệm, cơ quan chức năng Việt Nam cần xây dựng danh mục các chất đặc biệt bắt buộc thực hiện kiểm nghiệm bổ sung để nâng cao tính minh bạch trong việc thực thi các quy định.

Giải đáp cho những vướng mắc này của DN Nhật, ông Lê Văn Giang, Phó Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, vấn đề về công bố tính hợp quy của sản phẩm tại Việt Nam hiện nay đã được giải quyết rất đơn giản theo quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP được ban hành và có hiệu lực từ ngày 2/2/2018, thay thế cho Nghị định số 38/2012/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm được ban hành từ năm 2012. Ông Giang cho biết thêm, ngoài các sản phẩm là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dùng trong y học, cho trẻ em dưới 36 tháng tuổi và phụ gia thực phẩm phải làm hồ sơ công bố sản phẩm thì các DN hiện nay có thể tự công bố sản phẩm trên website của mình, gửi một bản cho cơ quan quản lý của Việt Nam là có thể đưa sản phẩm ra thị trường và chịu trách nhiệm với thông tin mình đã công bố.

Ông Đào Duy Tám, Cục Giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan hải quan nhận được khá nhiều phản ánh về bất cập trong việc lấy mẫu thử nghiệm đối với mặt hàng thực phẩm. Từ trước đến nay, việc lấy mẫu kiểm tra chỉ được thực hiện khi có đủ đại diện của cơ quan hải quan, cơ quan quản lý chuyên ngành và cảng vụ, vì vậy mất khá nhiều thời gian.

"Dự kiến sắp tới ngành hải quan đang nghiên cứu sửa đổi nghị định và thông tư liên quan, trong đó quy định cơ quan hải quan sẽ không thực hiện việc giám sát lấy mẫu. Cụ thể, việc giám sát lấy mẫu chỉ dựa trên cơ sở đánh giá rủi ro, còn việc lấy mẫu sẽ giao cơ quan kiểm tra chuyên ngành và cảng vụ, sau khi DN đăng ký thông tin lấy mẫu trên hệ thống một cửa quốc gia. Do đó, thời gian lấy mẫu chắc chắn sẽ giảm bớt được cho DN" - ông Tám cho hay.

Đại diện Cục Bảo vệ thực vật và Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cho biết, hiện nay quy định thời gian kiểm dịch thực vật đối với hàng hóa qua cửa khẩu là không quá 4 giờ, hàng hóa quá sân bay, cảng biển là không quá 10 giờ. Vì vậy, đối với các trường hợp DN bị kéo dài thời gian thông quan, lấy mẫu kiểm nghiệm cần cung cấp đầy đủ thông tin về đơn vị thực hiện để cơ quan quản lý Việt Nam xử lý, chấn chỉnh kịp thời.

Nhiều vướng mắc của các DN thực phẩm Nhật Bản đã được các Bộ, ngành liên quan của Việt Nam nhanh chóng tháo gỡ, thông tin cặn kẽ cho các DN nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất để DN Nhật Bản đầu tư, kinh doanh hiệu quả, thúc đẩy quan hệ hợp kinh tế, thương mại giữa hai quốc gia.