Tập đoàn kinh tế tư nhân: Đừng “đánh nhầm hơn bỏ sót”!

Nếu từ những yếu kém của tập đoàn kinh tế nhà nước (TĐKTNN) mà “kết tội” cho các TĐKT nói chung thì sẽ đổ “tiếng oan” cho các TĐKT tư nhân. Bởi, giữa TĐKTNN và TĐKT tư nhân có những khác nhau rất cơ bản.
Các công ty tư nhân nắm vai trò chủ lực trong ngành cà phê.

Các công ty tư nhân nắm vai trò chủ lực trong ngành cà phê.

CôngThương - Thủ tướng Chính phủ đã chính thức có quyết định kết thúc thí điểm (tức là giải tán) đối với Tập đoàn Công nghiệp xây dựng (Tập đoàn Sông Đà) và Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị (Tập đoàn HUD). Đó là sự kiện khởi đầu cho việc giải tán các TĐKTNN tiếp theo.

Sẽ có nhiều sự phân tích về những bất hợp lý của mô hình tập đoàn. Song, nếu từ những yếu kém của TĐKTNN mà “kết tội” cho các TĐKT nói chung thì sẽ đổ tiếng oan cho các TĐKT tư nhân. Bởi, giữa TĐKTNN và TĐKT tư nhân có những khác nhau rất cơ bản.

Trước hết, TĐKTNN ở nước ta là “sản phẩm” đã xuất hiện ở một số quốc gia trên thế giới vào những năm 80 của thế kỷ trước. Chẳng hạn, TĐKTNN ở Trung Quốc xuất hiện từ 1980 với khẩu hiệu: “Hợp tác- cùng quản lý- không thay đổi về sở hữu” và đến năm 2001, Trung Quốc có 2.710 TĐKTNN.

Đến nay, khái niệm TĐKTNN đã không còn tồn tại cả về lý thuyết và thực tiễn ở các quốc gia trên thế giới. Song, TĐKT tư nhân vẫn còn tồn tại và ngày càng có nhiều tập đoàn xuyên quốc gia với quy mô rất lớn như: Wells Fargo; IBM, Petro China; Huyndai, Missubitsi, Samsung, Siment...

Điểm khác biệt lớn nhất giữa TĐKTNN và TĐKT tư nhân là chủ sở hữu.

TĐKTNN là của nhà nước, do nhà nước làm chủ sở hữu, còn TĐKT tư nhân thì nhà đầu tư tư nhân làm chủ sở hữu, một số trường hợp có sự tham gia của Nhà nước nhưng với tỷ lệ không chi phối... Như vậy, chủ sở hữu của TĐKTNN là “chủ ảo”, còn chủ sở hữu của TĐKT tư nhân là chủ thực sự.

Từ khác biệt quan trọng đó, TĐKTNN thường được “thành lập” bằng quyết định hành chính, từ sự lắp ghép cơ học các pháp nhân độc lập, thậm chí là bất chấp quy luật khách quan. Ngược lại, các TĐKT tư nhân không có quyết định thành lập mà được hình thành dần dần theo nhu cầu liên kết trong sản xuất- kinh doanh. Không quốc gia nào có luật về TĐKT vì TĐKT không phải là hình thức tổ chức doanh nghiệp, không có tư cách pháp nhân mà chỉ là sự liên kết tự nguyện. Ở các TĐKTNN, việc quản trị tập đoàn thường sử dụng triệt để các công cụ hành chính như phê duyệt, bổ nhiệm, miễn nhiệm... Ngược lại, công tác quản trị ở các TĐKT tư nhân là tôn trọng quyền độc lập của các thành viên trong tập đoàn, là tạo ra sự phối hợp, kết hợp tự nguyện vì lợi ích chung. Trong khi chúng ta “lên án” việc kinh doanh đa ngành ở các TĐKTNN thì ngược lại, hầu như các TĐKT tư nhân trên thế giới đều kinh doanh đa ngành trên cơ sở một hoặc một số lĩnh vực kinh doanh chính...

Ở nước ta, bên cạnh những TĐKTNN với quy mô khá lớn và có không ít tiếng xấu, một số TĐKT tư nhân đã hình thành và hoạt động khá tốt như: Việt Á, Mai Linh, FPT, Hòa Phát... Còn khá nhiều công ty cổ phần có nhiều công ty con ở cả trong nước và nước ngoài, thực sự là một TĐKT nhưng vẫn âm thầm hoạt động, không xưng danh là tập đoàn.

Vì vậy, nếu nhìn các TĐKT tư nhân với những khiếm khuyết như của TĐKTNN sẽ là sai lầm. Sai lầm nghiêm trọng hơn là để khắc phục những hạn chế của TĐKTNN, chúng ta lại ban hành những văn bản quy phạm pháp luật về quản lý tập đoàn nói chung như xin thành lập tập đoàn, quy định vốn pháp định và cơ chế quản lý với một tập đoàn, bao gồm cả các TĐKT tư nhân.

Với tư cách là chủ sở hữu, nhà nước có thể và cần thiết phải ban hành những văn bản (thậm chí là luật) về TĐKTNN. Song, với các TĐKT tư nhân thì xin dành lại quyền đó cho chủ sở hữu là những nhà đầu tư tư nhân. Không nên áp đặt tư tưởng “không quản được thì cấm” hoặc “đánh nhầm hơn bỏ sót”... đối với các TĐKT tư nhân!

Điểm khác biệt lớn nhất giữa TĐKTNN và TĐKT tư nhân là chủ sở hữu. TĐKTNN là của Nhà nước, do Nhà nước làm chủ sở hữu, còn TĐKT tư nhân thì nhà đầu tư tư nhân làm chủ sở hữu, một số trường hợp có sự tham gia của nhà nước nhưng với tỷ lệ không chi phối.

Luật gia Vũ Xuân Tiền

baocongthuong.com.vn
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Cải thiện môi trường kinh doanh để "giữ chân" nhà đầu tư

Cải thiện môi trường kinh doanh để "giữ chân" nhà đầu tư

Không chỉ đánh giá cao môi trường đầu tư Việt Nam, nhiều nhà đầu tư quốc tế còn bày tỏ mong muốn được tiếp tục rót vốn vào Việt Nam trong thời gian tới.
Động lực tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2024

Động lực tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2024

Động lực tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2024 bên cạnh đầu tư, bao gồm cả đầu tư công,thu hút FDI, đầu tư tư nhân phải kể đến nông nghiệp và xuất khẩu...
Nhận diện thách thức tăng trưởng kinh tế năm 2024 và giải pháp

Nhận diện thách thức tăng trưởng kinh tế năm 2024 và giải pháp

Năm 2024, dự báo các rủi ro tiềm ẩn từ môi trường chính trị, kinh tế thế giới vẫn hiện hữu, tác động tiêu cực lên triển vọng phục hồi kinh tế của Việt Nam.
Cân nhắc bổ sung dịch vụ nền tảng số trung gian cung cấp dịch vụ thương mại điện tử

Cân nhắc bổ sung dịch vụ nền tảng số trung gian cung cấp dịch vụ thương mại điện tử

VCCI có văn bản góp ý liên quan đến nội dung Dịch vụ nền tảng số trung gian quy mô lớn hoặc rất lớn cung cấp dịch vụ thương mại điện tử.
Thủ tướng thăm và làm việc tại Đại học Hành chính công Quốc gia Hungary

Thủ tướng thăm và làm việc tại Đại học Hành chính công Quốc gia Hungary

Chiều 19/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tới thăm và có bài phát biểu chính sách quan trọng tại Đại học Hành chính công Quốc gia Hungary.

Tin cùng chuyên mục

Thương hiệu TP. Hồ Chí Minh - Đổi mới và bền vững hướng ra thị trường quốc tế

Thương hiệu TP. Hồ Chí Minh - Đổi mới và bền vững hướng ra thị trường quốc tế

Muốn tiến ra thị trường quốc tế, doanh nghiệp cần chuẩn bị hành trang từ việc xây dựng thương hiệu mạnh đến triển khai chiến lược tiếp cận thị trường bài bản.
Tăng trưởng GDP có thể đạt 7% trong năm 2024: Lãng mạn nhưng có cơ sở!

Tăng trưởng GDP có thể đạt 7% trong năm 2024: Lãng mạn nhưng có cơ sở!

Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng, kịch bản tăng trưởng GDP 7% trong năm 2024 có chút lãng mạn, nhưng không phải là không thể.
Những động lực để kinh tế Việt Nam bứt tốc năm 2024

Những động lực để kinh tế Việt Nam bứt tốc năm 2024

Kinh tế Việt Nam năm 2024 có nhiều động lực tăng trưởng mới nhưng hiện thực hoá các động lực bằng thể chế và quyết tâm của doanh nghiệp mới quan trọng.
Chuyên gia WB: Nếu chọn một từ để miêu tả kinh tế Việt Nam năm 2023, thì đó là "kiên cường"

Chuyên gia WB: Nếu chọn một từ để miêu tả kinh tế Việt Nam năm 2023, thì đó là "kiên cường"

Ông Andrea Coppola, Chuyên gia kinh tế trưởng của WB tại Việt Nam khẳng định: Mục tiêu tăng trưởng GDP của Việt Nam từ 6% - 6,5% cho năm 2024 là đầy tham vọng.
Kinh tế số chiếm 20% GDP vào năm 2025: Thách thức không nhỏ!

Kinh tế số chiếm 20% GDP vào năm 2025: Thách thức không nhỏ!

Theo Tổng cục Thống kê, để kinh tế số đạt khoảng 20% GDP vào năm 2025 như Nghị quyết Đại hội XIII đưa ra là một thách thức không nhỏ đối với Việt Nam.
Thúc đẩy xúc tiến thương mại, xuất khẩu giữa Việt Nam - Hoa Kỳ

Thúc đẩy xúc tiến thương mại, xuất khẩu giữa Việt Nam - Hoa Kỳ

Diễn đàn xúc tiến thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ tạo cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp hai nước tăng cường hoạt động xuất nhập khẩu, thúc đẩy hợp tác thương mại.
6 nhóm giải pháp giúp hoàn thành mục tiêu tăng trưởng năm 2024

6 nhóm giải pháp giúp hoàn thành mục tiêu tăng trưởng năm 2024

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng năm 2024 từ 6%- 6,5%, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương cần kiên trì thực hiện 6 nhóm giải pháp.
Chuyển đổi 10 ha đất lúa phải trình Thủ tướng

Chuyển đổi 10 ha đất lúa phải trình Thủ tướng

Đây là thông tin được lãnh đạo tỉnh Phú Yên đưa ra tại Hội nghị tổng kết công tác 2023, triển khai nhiệm vụ 2024 của Bộ Tài nguyên và Môi trường sáng 31/12.
Bộ Công Thương họp tìm giải pháp gỡ khó để phát triển điện khí, điện gió ngoài khơi và Hydrogen

Bộ Công Thương họp tìm giải pháp gỡ khó để phát triển điện khí, điện gió ngoài khơi và Hydrogen

Sáng 25/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức cuộc họp lấy ý kiến Dự thảo Chiến lược sản xuất Hydrogen, triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi.
Đà Nẵng đưa 6 kiến nghị để phát triển ngành Công Thương

Đà Nẵng đưa 6 kiến nghị để phát triển ngành Công Thương

Bên cạnh những kết quả đạt được của ngành Công Thương Đà Nẵng trong năm 2023, 6 nội dung đã được địa phương này kiến nghị nhằm tạo động lực phát triển.
Cần sớm có cơ chế đặc thù cho điện gió ngoài khơi và điện khí

Cần sớm có cơ chế đặc thù cho điện gió ngoài khơi và điện khí

Đây là ý kiến thống nhất của các đại biểu tại cuộc họp Tháo gỡ khó khăn trong triển khai các dự án điện gió ngoài khơi và điện khí theo Quy hoạch điện VIII.
COP28: Vấn đề nào sẽ được thảo luận trong tuần thứ 2 của hội nghị?

COP28: Vấn đề nào sẽ được thảo luận trong tuần thứ 2 của hội nghị?

Sau 1 tuần diễn ra Hội nghị COP28, các quốc gia đã đạt được những kết quả nổi bật tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề gây tranh cãi sẽ được thảo luận trong tuần tới.
Cải tổ ngành Thủy sản không chỉ để gỡ "thẻ vàng" IUU

Cải tổ ngành Thủy sản không chỉ để gỡ "thẻ vàng" IUU

Đó là lời khẳng định của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan tại hội nghị đối thoại với ngư dân tại TP. Nha Trang, Khánh Hòa.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Đừng để "đời cha ăn mặn, đời con khát nước"

Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Đừng để "đời cha ăn mặn, đời con khát nước"

Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhắn nhủ ngư dân rằng: Bảo vệ nguồn lợi thủy sản là bảo vệ chính mình và thế hệ tương lai, đừng để "đời cha ăn mặn, đời con khát nước".
Cơ hội kết nối đầu tư tại Diễn đàn Hợp tác kinh tế Horasis châu Á 2023

Cơ hội kết nối đầu tư tại Diễn đàn Hợp tác kinh tế Horasis châu Á 2023

Diễn đàn Horasis châu Á 2023 tạo điều kiện nâng cao năng lực quản trị, thúc đẩy thương mại, thu hút đầu tư, mở rộng hợp tác giữa Việt Nam, châu Á và thế giới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ 3 định hướng hợp tác trong G77

Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ 3 định hướng hợp tác trong G77

Chiều 2/12 theo giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và có bài phát biểu quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm G77 về BĐKH nhân dịp Hội nghị COP28.
Bài 2: Bản lĩnh, trách nhiệm người đứng đầu

Bài 2: Bản lĩnh, trách nhiệm người đứng đầu

Cử tri, nhân dân đánh giá cao chất lượng phiên chất vấn, nội dung chất vấn đã đi đúng - trúng, thậm chí xoáy sâu vào các vấn đề dư luận đang đặc biệt quan tâm.
Hơn 500 nhà Lãnh đạo và CEO tham dự Diễn đàn Hợp tác kinh tế Horasis châu Á 2023 tại Bình Dương

Hơn 500 nhà Lãnh đạo và CEO tham dự Diễn đàn Hợp tác kinh tế Horasis châu Á 2023 tại Bình Dương

Từ ngày 3 đến 5/12, sẽ diễn ra Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Horasis châu Á 2023, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Bình Dương.
Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong sản xuất tin, bài báo chí

Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong sản xuất tin, bài báo chí

Ngày 01/12/2023, tại Lâm Đồng, Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông) phối hợp cùng Vinamilk tổ chức chương trình tập huấn cho lãnh đạo các cơ quan báo chí.
Các nước tiểu vùng sông Mê Kông nỗ lực đối phó ô nhiễm khói mù xuyên biên giới

Các nước tiểu vùng sông Mê Kông nỗ lực đối phó ô nhiễm khói mù xuyên biên giới

Bộ NN&PTNT chủ trì tổ chức Hội nghị cấp Bộ trưởng các nước tiểu vùng sông Mê Kông thực hiện Hiệp định ASEAN về ô nhiễm khói mù xuyên biên giới lần thứ 12.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động