Tăng thuế thuốc lá: Giảm tiêu dùng thuốc lá và tăng thu ngân sách

Thuế và giá là một trong những chính sách hiệu quả giúp giảm tiêu dùng thuốc lá. Giá thuốc lá cao sẽ tạo động lực giúp những người hút bỏ thuốc hoặc giảm lượng tiêu thụ và giúp giảm số lượng những người mới hút, đặc biệt là thanh thiếu niên và người nghèo; đồng thời giúp tăng thuế cho ngân sách nhà nước.  
tang thue thuoc la giam tieu dung thuoc la va tang thu ngan sach
Tăng thuế thuốc lá: Giảm tiêu dùng thuốc lá và tăng thu ngân sách

Sử dụng thuốc lá nhiều- gánh nặng cho nền kinh tế

Tại Việt Nam, sử dụng thuốc lá gây ra trên 40 ngàn ca tử vong mỗi năm. Tổn thất kinh tế ước 24 ngàn tỷ đồng/năm, tương đương gần 1% GDP của đất nước. Và mỗi năm, người dân Việt Nam đã bỏ ra 31 ngàn tỷ đồng mua thuốc lá.

Thực tế hiện nay, giá thuốc lá ngày càng rẻ so với thu nhập, do vậy, tiêu thụ thuốc lá ngày càng gia tăng. Thống kê cho thấy, từ năm 2005 đến năm 2016, thu nhập theo đầu người đã tăng 4,7 lần, trong khi giá thuốc lá chỉ tăng có 2,2 lần.

Theo nghiên cứu của Tổ chức y tế Thế giới WHO, mức thuế thuốc lá ở nước ta hiện thuộc nhóm rất thấp so với thế giới và khu vực. Theo các quy định pháp luật về thuế hiện hành của Việt Nam, thuế tiêu thụ đặc biệt của thuốc lá có thuế suất bằng 70% giá xuất xưởng. Tuy nhiên, khi tính theo chuẩn quốc tế là mức thuế trong giá bán lẻ, tỷ lệ thuế của Việt Nam (bao gồm cả VAT) chỉ chiếm khoảng 35,6% giá bán lẻ. Con số này ít hơn nhiều so với con số trung bình thế giới là 56%, thấp hơn đa số các nước ASEAN và rất xa so với khuyến cáo của WHO.

Do mức thuế thấp, giá thuốc lá ở Việt Nam thuộc loại rẻ trong khu vực và trên thế giới, thấp hơn phần lớn trong khu vực Tây Thái Bình Dương. Theo Báo cáo kiểm soát thuốc lá toàn cầu năm 2015, giá trung bình một bao thuốc lá 20 điếu nhãn phổ biến nhất tính theo USD ở Việt Nam chỉ khoảng 1,071 USD, thấp hơn cả Lào và Campuchia, cũng như nhiều nước còn lại trong khu vực ASEAN. Với mức giá một bao thuốc lá chưa bằng 1/2 lít sữa, quá rẻ và ai cũng có thể mua được. Điều này làm gia tăng những thanh thiếu niên chưa có hiểu biết mua thuốc lá hút thử.

Mục tiêu của Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại thuốc lá là giảm tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới Việt Nam từ 45,3% của năm 2015 xuống còn 39% vào năm 2020.

Tuy nhiên để thực hiện được mục tiêu này là khá khó khăn, trong đó, giá thuốc lá thấp cũng là một rào cản, khiến tỷ lệ người hút thuốc lá không những giảm mà còn tăng trong vài năm gần đây.

Đề xuất áp dụng thuế tuyệt đối 2.000 – 5.000 đồng/bao

Tăng thuế thuốc lá có hai lợi ích cơ bản, đó là làm giảm sử dụng thuốc lá, qua đó giảm bệnh tật và chi phí chăm sóc sức khỏe do thuốc lá, và tăng thuế cho chính phủ, vì vậy Tăng thuế thuốc lá là lợi ích đôi đường, có lợi cho sức khỏe người dân và lợi cho ngân sách của chính phủ.

Kinh nghiệm từ các nước cho thấy, Tăng thuế và giá thuốc lá sẽ tác động mạnh đến giảm nhu cầu. Thuế cao hơn làm tăng giá thuốc là, khiến một bộ phận bỏ thuốc hoặc giảm số lượng hút, và ngăn ngừa một bộ phận bắt đầu hút thuốc.

Theo ước tính của WHO, khi tăng thuế thuốc lá để giá tăng 10%, sẽ giảm tiêu dùng khoảng 4% ở các nước phát triển; 5% ở các nước đang phát triển. Với đối tượng người nghèo và lớp trẻ, tỷ lệ này sẽ giảm nhiều hơn. Mức tăng giá 10% sẽ giảm sử dụng thuốc lá 10% hoặc nhiều hơn người trẻ tuổi và người nghèo. Giá thuốc lá cao cũng tác động tích cực ngăn trẻ em bắt đầu hút thuốc. Nghiên cứu ở Mỹ cho thấy, tỷ lệ hút thuốc trong nhóm học sinh lớp 12 giảm tương ứng với mức tăng giá thuốc lá qua các năm.

Cùng với đó, tăng thuế thuốc lá còn giúp tăng thu cho ngân sách nhà nước. Theo ước tính của Ngân hàng thế giới, trên phạm vi toàn cầu, khi tăng thuế 10% sẽ giúp tăng thu thuế thuốc lá của Chính phủ thêm 7%.

Hiện nay, thuế thuốc lá ở Việt Nam đang rất thấp. WHO khuyến cáo Việt Nam nên áp dụng thuế tuyệt đối, đây là loại thuế thu một khoản tiền nhất định trên 1 đơn vị sản phẩm. Ví dụ, Singapore thu thuế tiêu thụ đặc biệt 8 đô la Singapore trên 1 bao thuốc lá 20 điếu.

Theo WHO, Việt Nam nên bổ sung thuế tuyệt đối ở mức 2.000đ/bao, hoặc mức tối ưu 5.000 đồng/bao vào năm 2020. Theo tính toán của các chuyên gia kinh tế, thuế thuốc lá như trên sẽ giúp cho nguồn thu Chính phủ tăng thêm 3.900 tỷ đồng/năm, và tỷ lệ hút thuốc giảm 1,5%.

Tuy nhiên, vấn đề gây lo ngại hiện nay là liệu tăng thuế TTĐB có khiến gia tăng tình trạng buôn lậu thuốc lá không. Theo nghiên cứu của WHO, buôn lậu thuốc lá ít liên quan tới tăng thuế TTĐB ở Việt Nam. “Cần tăng thuế thuốc lá thường xuyên trong những năm tới để theo kịp với mức tăng thu nhập và lạm phát. Thuế thuốc lá nên tăng đến khi đạt 70% giá bán lẻ hoặc hơn nữa”- WHO khuyến nghị.

Việc áp dụng thuế tuyệt đối sẽ giúp giảm chênh lệch giá giữa các dòng sản phẩm thuốc lá, Cách tính thuế này giúp giảm những sản phẩm thuốc lá giá rẻ, từ đó giúp giảm tiếp cận và sử dụng thuốc lá của thanh thiếu niên. Hơn nữa còn giúp giảm sự chuyển giá giữa nhà sản xuất và các công ty phân phối.
Đoàn Thanh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Não bộ có thực sự được nâng cao trí nhớ nếu chúng ta uống cà phê hàng ngày? Nghiên cứu của các tổ chức uy tín trên thế giới sẽ cho chúng ta thấy điều này.
Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu không chỉ được dùng làm gia vị mà còn là dược liệu có nhiều tác dụng chữa bệnh như ngừa ung thư, tốt cho tiêu hóa...
Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Thành phần sắt trong rau dền chiếm hàm lượng khá cao. Sử dụng rau dền có thể giúp giảm viêm, tốt cho xương, ngăn ngừa các bệnh tim mạch, đái tháo đường...
Cây cỏ tranh: Bài thuốc dân gian từ loài cây mọc dại

Cây cỏ tranh: Bài thuốc dân gian từ loài cây mọc dại

Cây cỏ tranh không chỉ là loại cây dại mà còn là một bài thuốc quý trong Đông y. Với nhiều công dụng, cỏ tranh đã giúp cải thiện sức khỏe vàđiều trị nhiều bệnh.
TP. Hồ Chí Minh: Người dân sẽ được cấp cứu bằng máy bay và đường thủy

TP. Hồ Chí Minh: Người dân sẽ được cấp cứu bằng máy bay và đường thủy

Mục tiêu đến năm 2030, TP. Hồ Chí Minh sẽ có 3 Trung tâm cấp cứu 115 khác ngoài bệnh viện và 2 trạm cấp cứu đường hàng không và đường thủy.

Tin cùng chuyên mục

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Ngày 27/3, Bộ Y tế phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người.
Loại quả vừa ăn sống hoặc nấu thành nhiều món có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư, tim mạch

Loại quả vừa ăn sống hoặc nấu thành nhiều món có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư, tim mạch

Cà chua là một loại quả có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều vitamin và khoáng chất đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhất là phòng ngừa tim mạch đến ung thư
Bộ Y tế thông tin về việc “bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe’’

Bộ Y tế thông tin về việc “bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe’’

Ngày 26/3, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Sở Y tế 63 tỉnh, thành phố; bệnh viện, viện… hướng dẫn văn bản liên quan công tác khám sức khỏe.
​​​​​​​Chưa tìm ra nguồn lây nhiễm cúm A/H5N1 ở Khánh Hoà

​​​​​​​Chưa tìm ra nguồn lây nhiễm cúm A/H5N1 ở Khánh Hoà

Ngành y tế tỉnh Khánh Hoà chưa tìm ra nguồn lây cúm A/H5N1 khiến nam sinh 21 tuổi tử vong, do địa phương chưa có ổ dịch, chưa có cảnh báo.
Quả dừa ngoài giải khát còn tác dụng chữa loại bệnh mà 70% dân số Việt Nam mắc và nguy cơ mắc

Quả dừa ngoài giải khát còn tác dụng chữa loại bệnh mà 70% dân số Việt Nam mắc và nguy cơ mắc

Dừa là loại quả "quốc dân" có vị thanh mát, ngọt dịu. Không những thế, nó còn rất thích hợp điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa, trong đó có bệnh đau dạ dày.
Số ca mắc bệnh lao tăng cao, Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh

Số ca mắc bệnh lao tăng cao, Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh

Hàng năm, khoảng 13.000 người người tử vong do bệnh lao; 40% người mắc lao trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị, đặc biệt người trẻ mắc lao gia tăng.
Vị thuốc hay từ cây hoa ngũ sắc

Vị thuốc hay từ cây hoa ngũ sắc

Hoa ngũ sắc không chỉ dùng làm cảnh mà nó còn là một vị thuốc được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh của y học cổ truyền.
Một loại gia vị ví như “thần dược” giúp giảm mỡ máu cao

Một loại gia vị ví như “thần dược” giúp giảm mỡ máu cao

Quế là loại gia vị bổ dưỡng có thể thêm vào nhiều món ăn và còn có tác dụng giúp giảm mỡ máu cao, được các chuyên gia chuyên dinh dưỡng khuyên dùng.
Lof Malto triệu bước nhảy tạo kỷ lục đồng diễn sân trường

Lof Malto triệu bước nhảy tạo kỷ lục đồng diễn sân trường

Hơn 5 triệu học sinh của hơn 10.000 trường THCS trên cả nước đã tham gia màn đồng diễn có tên gọi “Tiến bước dưới cờ đoàn và Lof Malto - Khi nào mình lớn”.
Hoa quỳnh: Món ăn và vị thuốc quý ít ai biết

Hoa quỳnh: Món ăn và vị thuốc quý ít ai biết

Hoa quỳnh thường nở về đêm với hương thơm rất đặc biệt. Ít ai biết, hoa vừa là vị thuốc quý mà còn chế biến thành những món ăn thơm ngon bổ dưỡng.
Cúm A H5N1: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Cúm A H5N1: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

H5N1 là một loại virus cúm A có khả năng gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gia cầm, chính vì thế mà H5N1 còn có tên là cúm gia cầm.
Mối liên hệ bất ngờ giữa cà phê và bệnh ung thư

Mối liên hệ bất ngờ giữa cà phê và bệnh ung thư

Cà phê không chỉ là loại đồ uống khiến hàng triệu người trên thế giới say mê mà còn giúp hỗ trợ phòng tránh nhiều căn bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư.
Bộ Y tế thông tin về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa

Bộ Y tế thông tin về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa

Chiều tối ngày 24/3, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) có thông tin cụ thể gửi báo chí về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa.
TP. Hồ Chí Minh “quản chặt” đầu vào của hàng hóa, thực phẩm

TP. Hồ Chí Minh “quản chặt” đầu vào của hàng hóa, thực phẩm

Hiện nay điều kiện để bán hàng vào siêu thị TP. Hồ Chí Minh có thể sẽ khó hơn trước song đây là việc cần thiết để ngăn chặn thực phẩm không an toàn.
Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu

Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu

Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu; hơn 40% bệnh nhân lao nằm trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị.
Bệnh viện ngành mắt tìm giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn’’ đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế

Bệnh viện ngành mắt tìm giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn’’ đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế

Ngày 23/3 tại Bắc Ninh, Bệnh viện Mắt TW chủ trì Hội nghị Giám đốc các bệnh viện chuyên khoa mắt, cập nhật kinh nghiệm đào tạo, chỉ đạo tuyến và đấu thầu y tế.
"Bắt tay" đối tác ngoại để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

"Bắt tay" đối tác ngoại để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

Tổ chức Strasys (Anh) sẽ hỗ trợ Việt Nam xây dựng và phát triển các trung tâm xuất sắc để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên sâu cho người dân.
Loại rau mọc dại nhưng được ví như “thần dược” cực kỳ tốt cho sức khỏe

Loại rau mọc dại nhưng được ví như “thần dược” cực kỳ tốt cho sức khỏe

Rau má mọc dại khắp nơi nhưng lại là loại thực phẩm bổ dưỡng và có nhiều dược tính tốt cho sức khỏe.
Khánh Hoà phát hiện 1 ca nhiễm cúm A/H5

Khánh Hoà phát hiện 1 ca nhiễm cúm A/H5

Nam sinh 21 tuổi, học Trường Đại học Nha Trang (Khánh Hoà) dương tính với cúm A/H5, là bệnh lây truyền từ gia cầm sang người, có tỷ lệ tử vong cao, khoảng 50%.
Việt Nam được chọn là quốc gia nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao

Việt Nam được chọn là quốc gia nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao

Việt Nam là 1 trong 7 quốc gia được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lựa chọn triển khai nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao M72.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động