Tăng sức hấp dẫn cho trái phiếu

Nhà đầu tư quan tâm đến thị trường trái phiếu Chính phủ

Chia sẻ với báo chí thông tin về thị trường trái phiếu năm 2016, bà Phan Thị Thu Hiền - Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) - cho biết, khối lượng TPCP phát hành đạt 281.750 tỷ đồng tương đương 98,3% kế hoạch phát hành năm. Đáng nói, có tới 91% khối lượng phát hành có kỳ hạn từ 5 năm trở lên. Lãi suất huy động trung bình của các kỳ hạn 5 và 7 năm đều dưới 6%/năm. Đặc biệt, điểm nhấn của thị trường trái phiếu năm 2016 là lần đầu tiên Bộ Tài chính phát hành thành công TPCP kỳ hạn 30 năm cho nhà đầu tư nước ngoài.

Theo Bộ Tài chính, sau khi thực hiện tái cơ cấu, danh mục nợ Chính phủ đã có sự cải thiện rõ rệt cả về quy mô, kỳ hạn và chi phí huy động. Quy mô đạt 27,3% GDP năm 2016 so với mức 16,2% GDP năm 2015. Kỳ hạn phát hành bình quân đạt 8,71 năm (tăng 1,73 năm so với năm 2015), qua đó kéo dài kỳ hạn bình quân của danh mục nợ Chính phủ lên mức 5,98 năm vào cuối năm 2016, tăng 1,54 năm so với cuối năm 2015. Lãi suất phát hành bình quân 6,49% (giảm từ 0,22 - 0,5% ở tất cả các kỳ hạn).

Năm 2016 cũng ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ của khu vực TPDN với khối lượng phát hành đạt 129.636 tỷ đồng, tăng 203,1% so với năm 2015, từng bước trở thành kênh huy động vốn cho doanh nghiệp để phát triển sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, cơ sở nhà đầu tư cũng có sự thay đổi tích cực theo hướng tăng tỷ lệ nắm giữ trái phiếu của các nhà đầu tư dài hạn như: Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm tiền gửi, doanh nghiệp bảo hiểm từ mức 23% năm 2015 lên mức 44,6% năm 2016; giảm tỷ lệ nắm giữ trái phiếu của các ngân hàng thương mại từ mức 77% năm 2015 xuống còn 55,4% năm 2016.

Tuy nhiên, dù có nhiều kết quả khá khả quan nhưng những điểm yếu của thị trường trái phiếu Việt Nam vẫn còn khá nhiều như quy mô còn nhỏ (chỉ chiếm 36,9% GDP); thị trường TPDN chưa phát triển (đến hết năm 2016 chỉ chiếm 5,27% GDP), doanh nghiệp vẫn chủ yếu huy động vốn qua kênh tín dụng ngân hàng.

Để thị trường trái phiếu là một trong những kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế, Bộ Tài chính đề ra các mục tiêu cụ thể cho năm 2017 và những năm tiếp theo. Theo đó, bên cạnh việc tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho chủ thể huy động vốn qua thị trường trái phiếu, thu hút sự tham gia của nhà đầu tư đặc biệt là nhà đầu tư dài hạn… sẽ phát triển thị trường TPCP trở thành thị trường chuẩn cho thị trường tài chính, nòng cốt để phát triển thị trường trái phiếu. Ngoài ra, đa dạng hóa sản phẩm TPCP để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư bằng việc tiếp tục phát hành kỳ hạn 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm nhằm kéo dài kỳ hạn của danh mục nợ Chính phủ theo hướng bền vững. Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu triển khai sản phẩm mới như trái phiếu có lãi suất thả nổi, tập trung phát triển nhà đầu tư dài hạn để tạo cầu bền vững.