Nông dân sẵn sàng cho nông nghiệp 4.0

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu tại Diễn đàn

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho biết, đây là sáng kiến có ý nghĩa thiết thực của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trong việc đón đầu cuộc cách mạnh công nghiệp 4.0. Ý nghĩa hơn nữa khi tại Diễn đàn ngày hôm nay có sự xuất hiện của các cơ quan quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt là 87 nông dân Việt Nam xuất sắc.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với xu hướng phát triển trên nền tảng tích hợp cao của hệ thống kết nối số hóa – vật lý – sinh học với sự đột phá của internet vạn vật và trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi căn bản nền sản xuất của thế giới. Đối với lĩnh vực nông nghiệp, nếu không có những thay đổi mạnh mẽ về khoa học và công nghệ, chúng ta sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức và tác động tiêu cực như tụt hậu về công nghệ, cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên và suy giảm sản xuất, kinh doanh…

Theo các chuyên gia, nông nghiệp Việt Nam thời gian qua đã có sự tăng trưởng vượt bậc: Giá trị sản xuất và giá trị gia tăng đã tăng liên tục trong thời gian dài; sản lượng hàng hóa đang ngày càng lớn, xuất khẩu tăng trưởng cao, thu nhập và đời sống của người nông dân ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, sự tăng trưởng của nông nghiệp Việt Nam chủ yếu vẫn theo chiều rộng. Việc ứng dụng các công nghệ cao, công nghệ tiên tiến dựa trên số hóa và kết nối tạo ra các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh còn rất ít.

Toàn cảnh Diễn đàn

Tại Diễn đàn, các chuyên gia, doanh nghiệp, nhà quản lý và nông dân đã cùng nhau thảo luận về Lợi ích nông nghiệp 4.0; Gỡ rào cản về công nghệ, nhân lực cho nông nghiệp 4.0; Những thách thức từ thị trường, vốn đối với nông dân khi làm nông nghiệp 4.0. Diễn đàn là sự đối thoại giữa bốn nhà: nhà nông, người làm chính sách, chuyên gia và doanh nghiệp để trả lời những thắc mắc trên, đồng thời tìm hướng giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình ứng dụng nông nghiệp 4.0 vào sản xuất, kinh doanh nông nghiệp của nông dân.

Chia sẻ về những thách thức khi ứng dụng nông nghiệp 4.0, bà Phạm Thị Huân – Giám đốc Công ty Ba Huân cho biết, Thời gian đầu, bà cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là dịch cúm gia cầm nên ngay khi khởi nghiệp, tôi đã tưởng như bị phá sản. Tuy nhiên, bà nhận thấy, thời điểm những năm 2003, đa phần các mặt hàng gia cầm đều chưa có thị trường tiêu thụ ổn định nên bà muốn làm “cuộc cách mạng” trứng gia cầm, đó không chỉ là đưa hàng của nông dân đi tiêu thụ trong nước mà còn là đưa sản phẩm của nông dân đi tiêu thụ ở nước ngoài.

Theo TS Trần Mạnh Báo – Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Giống cây trồng Thái Bình, công nghệ 4.0 được khái niệm là công nghệ sinh học, công nghệ số và vật lý hiện đại. Hiện nay, nông nghiệp của chúng ta còn nhiều tồn tại về quy hoạch đất đai, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, thiếu liên kết. Cần thay đổi nhận thức của nông dân, phải ứng dụng khoa học vào sản xuất, nông dân kết nối với doanh nghiệp gắn với thị trường để làm nông nghiệp 4.0.

Đồng quan điểm về vấn đề này, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Bộ - Nguyên Viện trưởng Viện Nông nghiệp Việt Nam – cho hay, đối với cách mạng nông nghiệp 4.0, có 2 vấn đề nhà nước và người sản xuất cần quan tâm, đó là tiếp cận như thế nào. TS Nguyễn Văn Bộ cho rằng, cần có 3 điều kiện cần và 1 điều kiện đủ. Theo đó, cần có hành lang pháp lý phục vụ cho người sản xuất chứ không phải cho người quản lý; cơ sở hạ tầng phải tương thích với trình độ người sản xuất; cơ sở dữ liệu phù hợp ngành hàng và thị trường. Một điều kiện đủ đó là người sản xuất và doanh nghiệp phải dũng cảm và có tâm huyết trong lĩnh vực nông nghiệp.

Theo các chuyên gia, cả thế giới và Việt Nam đang ở trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư còn gọi là công nghiệp 4.0, sẽ biến đổi cách sống, làm việc và giao tiếp của toàn nhân loại theo cách hoàn toàn mới. Đối với lĩnh vực nông nghiệp nói riêng, bản chất của Cách mạng công nghiệp 4.0 chính là áp dụng thành tựu công nghệ, thay đổi phương thức sản xuất, làm việc trên những cánh đồng bằng phương pháp điều khiển từ xa… , để tối ưu hoá quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản, cải thiện đời sống và làm giàu cho người nông dân. Diễn đàn lần này là cơ hội mở cho sự đối thoại giữa bốn nhà: nhà nông, người làm chính sách, chuyên gia và doanh nghiệp để trả lời những thắc mắc trên, đồng thời tìm hướng giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình ứng dụng nông nghiệp 4.0 vào sản xuất, kinh doanh nông nghiệp của nông dân.