10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X: Tạo đà cho kinh tế nông nghiệp phát triển |
Thay đổi mọi mặt
Báo cáo tóm tắt tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh cho biết, tổng kim ngạch xuất khẩu 10 năm (2008-2017) đạt 261,2 tỷ USD, tăng bình quân 9,24%/năm, riêng năm 2017 đạt 36,6 tỷ USD, tăng 20,05 tỷ USD so với năm 2008. Dự kiến năm 2018, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 40 tỷ USD.
Hiện đã có 10 nhóm mặt hàng xuất khẩu đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD/năm trở lên, 5 mặt hàng: tôm, trái cây, hạt điều, cà phê và đồ gỗ) đạt kim ngạch 3 tỷ USD/năm (năm 2008 chỉ 2 mặt hàng đạt kim ngạch 3 tỷ USD. Nông sản Việt hiện đứng thứ 2 ở Đông Nam Á và đứng thứ 15 thế giới, xuất khẩu tới 180 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Thu nhập bình quân hộ gia đình ở nông thôn từ 75,8 triệu đồng năm 2012 lên 130 triệu đồng năm 2017, góp phần quan trọng vào xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống của người dân vùng nông thôn. Hiện cả nước đã có 3.478 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), bình quân đạt 14,26 tiêu/xã; 53 đơn vị cấp huyện, thị xã đạt chuẩn NTM.
Sau hơn 8 năm (2010-2018), phong trào xây dựng NTM có sức lan tỏa cao, trở thành phong trào sâu rộng với sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, người dân, bộ mặt nông thôn có nhiều đổi mới, văn minh, hiện đại hơn. Đến hết năm 2017 có 11.668 HTX nông nghiệp (gấp gần 2 lần năm 2008).
Đặc biệt, số lượng DN nông nghiệp tăng từ 2.397 năm 2007 (chiếm 1,61% DN cả nước) lên 7.033 DN năm 2017 (tăng 2,93 lần) với số vốn 213.394,9 tỷ đồng. Nhiều DN đã trở thành nòng cốt của chuỗi giá trị nông sản và sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, phát triển thị trường.
Ông Cao Đức Phát - Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương: Nghị quyết Trung ương 7 khóa X có ý nghĩa hết sức quan trọng trong 10 năm qua. Nhờ đó, nông nghiệp, nông thôn được quan tâm nhiều hơn và đúng mức hơn; vai trò chủ thể của người dân được phát huy. Tuy nhiên, bước sang giai đoạn mới, cần có sự kết hợp và hỗ trợ mạnh mẽ hơn của các lĩnh vực khác để đảm bảo kinh tế nói chung và lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn nói riêng có thể phát triển bền vững. |
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đã thẳng thắn chỉ ra những yếu kém trong triển khai và thực hiện Nghị quyết. Theo đó, quá trình phát triển nông nghiệp vẫn có nhiều yếu tố thiếu bền vững, tăng trưởng chưa vững chắc, phát triển công nghiệp chế biến chế tạo nông lâm thủy sản, công nghệ bảo quản sau thu hoạch chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu. Ứng dụng công nghệ cao còn hạn chế, chưa tạo được “đột phá” để nâng cao giá trị gia tăng, sức cạnh tranh. Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất còn chậm, chất lượng chưa cao.
Cần có chính sách thu hút DN
Giáo sư Đặng Hùng Võ nhận xét, sau 10 năm thực hiện, kinh tế nông nghiệp đang ngày càng phát triển, điều này cho thấy ngành nông nghiệp đang đi đúng hướng và có những đổi mới mạnh mẽ. Tuy nhiên, người nông dân vẫn đang cô đơn trên đồng ruộng, loay hoay với các mô hình hợp tác phát triển sản xuất, đời sống nông dân vẫn còn khó khăn.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Đình Quang- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang kiến nghị, Nhà nước cần có chính sách đủ mạnh để thu hút thêm DN tham gia vào nông nghiệp và hỗ trợ nông dân. Như vậy mới có cơ hội tăng thu nhập cho người dân và thay đổi bộ mặt nông thôn.
Còn ông Nguyễn Văn Sửu - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội - kiến nghị, vấn đề tích tụ ruộng đất cần tiếp tục được nghiên cứu, sửa Luật Đất đai, vì khung giá đất cao khó thu hút nhà đầu tư. Bên cạnh đó là đầu tư các trung tâm chế biến, đặc biệt là trung tâm chiếu xạ để sản phẩm nông nghiệp vượt qua các hàng rào kỹ thuật của các nước, tăng cường xuất khẩu.
Trước các ý kiến của các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam sẽ đối diện với cả cơ hội lẫn thách thức. Cơ hội lớn đó là kết quả nền tảng mà Nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã đạt được trong thời gian vừa qua, cùng với những tiến bộ khoa học kỹ thuật của giai đoạn công nghệ 4.0 sẽ mở ra triển vọng cho phát triển kinh tế nói chung trong đó có lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, thách thức đối với “tam nông” đó chính là chúng ta phải tổ chức thật nhanh, thật hiệu quả nền sản xuất nhỏ thành liên kết sản xuất lớn. Không có yếu tố này, nông nghiệp không thể thành công được. Mặt trái của biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan cũng sẽ gây ra những tác động tiêu cực nên lĩnh vực nông nghiệp. Hội nhập đặt ra những cơ hội, kèm theo đó là những áp lực mà nếu chúng ta không cố gắng thì sẽ thua ngay trên sân nhà.
Do đó, trong giai đoạn tới, cần xác định vai trò của nông nghiệp, nông dân, nông thôn sẽ vẫn rất quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa đất nước. Từ đó, thống nhất nhận thức không chỉ trên hệ thống chính trị mà trên toàn xã hội. Căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể, để tiếp tục có sự ưu tiên nguồn lực; hoàn thiện các cơ chế chính sách, tháo gỡ các nút thắt để có thể thu hút nhiều hơn DN đầu tư vào lĩnh vực này, để đưa sự nghiệp nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam tiếp tục phát triển” Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.