Hàng năm, vào những thời gian rảnh rỗi nông nhàn và của cải trong gia đình đã chuẩn bị đầy đủ, chủ nhà mời anh em bên họ của vợ (Dam adei) bàn bạc và phân công việc để tổ chức cúng mừng sức khỏe cho con, cháu, anh em họ tộc. Lễ cúng mừng sức khỏe thể hiện lòng yêu quý con cháu, tôn kính những người có công trong họ tộc và kính mong các đấng thần linh, ông bà tổ tiên phù hộ cho con cháu được khỏe mạnh.
Nhằm ngày lành tháng tốt đã đến, bà con họ hàng gần xa có mặt đông đủ. Giờ cúng đã đến, nhân vật chính, mặc trang phục truyền thống, ngồi trước lễ vật. Thầy cúng bắt đầu khấn, mời thần núi thần sông, tổ tiên, ông bà về chứng giám. Ông cầu mong thần linh phù hộ cho các thành viên gia đình được dồi dào sức khỏe, làm ăn phát đạt, con cái học hành đến nơi đến chốn.
Thầy cúng đeo vòng sức khỏe cho gia chủ được cúng sức khỏe |
Chủ nhà là người uống rượu đầu tiên |
Tấu cồng chiêng mừng sức khỏe |
Người Ê Đê theo chế độ mẫu hệ nên nữ chủ nhà là người có uy quyền lớn nhất lên chúc mừng rồi đến các cô, dì, chị em trong nhà. Sau khi những người phụ nữ trong gia đình chúc xong, đàn ông trong nhà mới tiến đến chúc mừng người được đeo vòng sức khỏe. Trên tay ai cũng cầm theo một món quà: chuỗi hạt, vòng đồng, áo, khăn, chăn… mang tặng để chúc mừng sức khỏe cho chủ lễ.
Sau nghi lễ là đến nghi thức uống rượu cần, cũng theo thứ tự của lễ chúc mừng. Gia chủ mời bà con họ hàng gần xa ăn cơm nếp, cơm tẻ, thịt heo nướng, thưởng thức tiếp hương vị rượu cần của các ché vừa được bổ sung. Vừa ăn, mọi người vừa được xem các nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng…
Lễ cúng mừng sức khỏe không chỉ là dịp con cháu báo hiếu ông bà, cha mẹ, thể hiện tình đoàn kết giữa cha mẹ với con cháu, bà con trong dòng họ và trong buôn làng mà còn là môi trường giáo dục văn hóa truyền thống và đề cao những giá trị cao đẹp của gia đình mẫu hệ trong cuộc sống cộng đồng.