Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk |
Châu Âu cho rằng “vẫn còn thời gian để ngăn chặn xung đột và hỗn loạn” và rằng tất cả các bên đều có “nghĩa vụ chung” để hợp tác và tránh đối đầu.
Phát biểu của Chủ tịch Hội đồng Châu Âu đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong ngày 16/7 tại Helsinki. Ông Tusk đã nhấn mạnh trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo EU và Trung Quốc tại Bắc Kinh rằng, tất cả “đều nhận thức được thực tế về cấu trúc thế giới đang thay đổi trước mắt và trách nhiệm chung là phải làm cho sự thay đổi diễn ra theo hướng tốt hơn”. Đây là nhiệm vụ chung của cả châu Âu và Trung Quốc mà còn cả Hoa Kỳ và Nga, không phải phá hủy trật tự thương mại toàn cầu mà phải cải thiện nó, không phải khởi động chiến tranh thương mại vốn đã trở thành những xung đột nóng trong lịch sử thế giới. Rõ ràng là thế giới cần cải cách thương mại nhưng phải tránh đối đầu và đây là lý do tại sao châu Âu kêu gọi Trung Quốc và Hoa Kỳ và Nga “cùng nhau bắt đầu tiến trình này từ cải cách toàn diện WTO”.
Thông điệp của Chủ tịch Hội đồng châu Âu được gửi đi khi ông Tusk cùng với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean Claude Juncker tới Bắc Kinh để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hàng năm lần thứ 20 với các nhà lãnh đạo Trung Quốc do Thủ tướng Lý Khắc Cường chủ trì. Các nhà lãnh đạo EU và Trung Quốc đang tìm cách đạt được thỏa thuận để bắt đầu quá trình nới lỏng tiếp cận thị trường của nhau. Các quan chức đã bày tỏ hy vọng sẽ tạo ra một thông điệp khiêm tốn để khẳng định cam kết của cả hai bên đối với hệ thống thương mại đa phương. Họ đã không thể đạt được thỏa thuận về một tuyên bố như thế sau hai hội nghị trước đây. Các chuyên gia cho rằng Trung Quốc có thể tìm cách thiết lập một số liên minh chống lại Hoa Kỳ mà Bắc Kinh có thể sử dụng như một đối trọng với Hoa Kỳ trong bối cảnh cuộc chiến thuế quan với Tổng thống Mỹ.
Trump đã đe dọa sẽ áp đặt thuế quan đối với hơn 500 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh không thay đổi những gì mà Tổng thống Hoa Kỳ gọi là chính sách thương mại không công bằng. Trung Quốc cho biết họ sẽ trả đũa nếu Washington tiến hành các đe dọa thuế quan. Nga cũng thề sẽ trả đũa bất kỳ lệnh cấm vận nào của Hoa Kỳ làm ảnh hưởng đến các doanh nghiệp hoặc các ngành kinh tế của mình.
Các hội nghị của EU với Trung Quốc lần này cũng sẽ bao gồm các vấn đề về Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, các quan tâm địa chính trị ở Myanmar, Afghanistan, Iran và Triều Tiên.