“Bé hạt tiêu” đang mất dần lợi thế

Ảnh minh họa

Nguyên nhân của sự sụt giảm này không mới nhưng vẫn phải nhắc lại: Do cung vượt cầu. Nguồn cung hồ tiêu của thị trường thế giới tăng cao kéo theo giá XKgiảm nên giá thu mua hồ tiêu trong nước cũng giảm theo. Trong nước, diện tích trồng tiêu đã tăng nóng sau khi giá mặt hàng này tăng liên tục từ năm 2013 đến nay, bất chấp các cảnh báo. Tính đến năm 2017, diện tích hồ tiêu cả nước đạt 152.000 ha. Trong khi theo quy hoạch phát triển ngành hồ tiêu, mục tiêu đến năm 2020 tầm nhìn 2030, diện tích trồng tiêu cả nước đạt 50.000 ha, diện tích cho sản phẩm là 47.000 ha, như vậy diện tích trồng tiêu hiện đã gấp gần 5 lần quy hoạch.

Sản lượng tăng tỷ lệ thuận với diện tích đã khiến mặt hàng tiêu của Việt Nam không còn là “hàng hiếm”, giá bán vì thế cũng sụt giảm theo giá thế giới, thậm chí là thấp hơn giá tiêu XK của nhiều quốc gia khác. Cụ thể, giá hạt tiêu đen XK tại cảng ở TP.Hồ Chí Minh những ngày cuối tháng 7 chỉ còn 2.450 - 2.600 USD/tấn, trong khi giá tiêu của Malaysia là 3.189 USD/ tấn, còn Brazil ở mức 3.150 USD/ tấn. Giá tiêu trắng của Việt Nam là 4.000 USD/tấn còn của Indonesia là 4.600 USD/tấn, Malaysia là 4.735 USD/tấn. Dự báo sản lượng hồ tiêu thế giới năm 2018 có thể đạt trên 445.000 tấn, nhu cầu tiêu thụ chỉ khoảng 368.000 tấn, trong khi đó sản lượng hồ tiêu Việt Nam đạt trên 200.000 tấn/năm. Đặc biệt, chúng ta lại XK đến 88,2% hạt tiêu đen, chỉ có 5,9% hạt tiêu trắng, còn tỷ lệ hạt tiêu xay không đáng kể. Tại hội nghị về thu hút đầu tư trong nông nghiệp vừa được tổ chức, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã nhấn mạnh, lĩnh vực nông nghiệp không thể phát triển bền vững nếu không tập trung tái cấu trúc ngành, lĩnh vực, sản phẩm gắn với nhu cầu thị trường trong nước và thế giới.

Bởi thế, niềm vui đứng top 2 thế giới về XK tiêu sẽ không thực sự trọn vẹn nếu chúng ta cứ mãi được mùa và mở rộng diện tích trồng giống tiêu đen giá trị thấp như hiện nay. Và nhất là không chú trọng vào xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, chỉ xuất xô và rất ít sản phẩm chế biến sẽ khiến giá trị của ngành hồ tiêu thu về ngày càng thấp trong bối cảnh cạnh tranh trên thị trường quốc tế ngày càng khắc nghiệt.